Περιορισμένο ρόλο έως το 2030 αναμένεται να έχουν τα e-fuels ή αλλιώς τα συνθετικά καύσιμα, τα οποία είναι 100% ανανεώσιμα, καίγονται από τους «συμβατικούς» κινητήρες εσωτερικής καύσης και η τεχνολογία παραγωγής τους χαρακτηρίζεται ήδη ως «κατακτημένη» από τις πετρελαϊκές εταιρείες.
Η προώθηση των συνθετικών καυσίμων τίθεται ως μία από τις βασικές στρατηγικές των εταιρειών προμήθειας καυσίμων, κατά τη διαδικασία της πράσινης ενεργειακής μετάβασης, ωστόσο, σε νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ναυτικής Ασφάλειας (EMSA), στην οποία διερευνώνται οι δυνατότητες του e-diesel, του e-μεθανίου και της e-μεθανόλης στην απανθρακοποίηση της ναυτιλίας, καταγράφονται σημαντικές προκλήσεις στην παραγωγή, τη βιωσιμότητά τους και το ρυθμιστικό πλαίσιο που απαιτείται.
Σύμφωνα με το report που συντάχθηκε από τον Αμερικάνικο Νηογνώμονα (ABS) και το κέντρο περιβαλλοντικών μελετών CE Delft για λογαριασμό του EMSA, τα βήματα περαιτέρω επέκτασης των συνθετικών καυσίμων -τουλάχιστον για την επόμενη εξαετία- θεωρείται πως θα είναι μικρά. Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, «αν και τα συνθετικά καύσιμα θεωρούνται υποσχόμενη λύση για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, ο ρόλος τους στην παγκόσμια ναυτιλία έως το 2030 αναμένεται να παραμείνει περιορισμένος λόγω των προκλήσεων στην επεκτασιμότητα της παραγωγής και στην ανάπτυξη της σχετικής τεχνολογίας».
Προκλήσεις
Περιγράφοντας την τρέχουσα κατάσταση της παραγωγής συνθετικών καυσίμων, τη βιωσιμότητα και τις ρυθμιστικές προκλήσεις, οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι οι τεχνολογίες που απαιτούνται για μεγάλης κλίμακας παραγωγή συνθετικών καυσίμων παραμένουν σε πρώιμα στάδια ανάπτυξης.
Επίσης, ο EMSA σημειώνει ότι ενώ τα e-καύσιμα θα μπορούσαν να μειώσουν τις εκπομπές σωματιδίων και NOx, απαιτούνται περαιτέρω επενδύσεις και ρυθμιστική ανάπτυξη για να καταστούν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις αντί των ορυκτών καυσίμων που παραμένουν ο ισχυρός «παίκτης» στην ναυτιλιακή βιομηχανία. Στο πλαίσιο αυτό, επαναλαμβάνεται ότι αν και τα συνθετικά καύσιμα μπορεί να αποτελούν μέρος μια πιο μακροπρόθεσμης λύσης, η ευρεία χρήση τους στη ναυτιλία είναι απίθανη πριν από το 2030.
Με δεδομένο ότι ο ναυτιλιακός κλάδος βρίσκεται υπό αυξανόμενη πίεση να ενεργήσει άμεσα και να μειώσει τις εκπομπές ρύπων, οι αναλυτές αναφέρουν ότι οι μελλοντικοί κανονισμοί και τα οικονομικά κίνητρα θα είναι καθοριστικής σημασίας για την υιοθέτηση των συνθετικών καυσίμων και τη διασφάλιση του ρόλου τους στην επίτευξη της πράσινης μετάβασης. «Οι μειώσεις των εκπομπών που πρέπει να επιτευχθούν κατά τις επόμενες δεκαετίες αναμένεται να οδηγήσουν στην ανάπτυξη της τεχνολογίας και, ειδικότερα, στην εισαγωγή καυσίμων χαμηλών εκπομπών. Επιπλέον, οι αρχές παρακολουθούν όλο και περισσότερο τις συνέπειες των επικίνδυνων εκπομπών NOX, SOX και σωματιδίων και στο πλαίσιο αυτό καθίσταται ολοένα και πιο σημαντική η χρήση εναλλακτικών καυσίμων», επισημαίνεται.
Χαρακτηριστικά
Τα συνθετικά καύσιμα που χρησιμοποιούνται στη ναυτιλία μπορούν να ομαδοποιηθούν σε δύο υποκατηγορίες: με βάση τον άνθρακα και χωρίς άνθρακα. Στο πλαίσιο αυτό, τα e-καύσιμα που παράγονται χωρίς άνθρακα είναι το υδρογόνο (H2), το οποίο χρησιμοποιείται αυτούσιο ως καύσιμο μετά τη διαδικασία της ηλεκτρόλυσης, και η αμμωνία (NH3) η οποία περιέχει άζωτο και υδρογόνο. Μάλιστα, εφόσον δεν περιέχουν άνθρακα, δεν εκπέμπουν και διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα όταν καίγονται.
Στον αντίποδα, τα e-καύσιμα που παράγονται με βάση τον άνθρακα χρειάζονται ηλεκτρική ενέργεια και διοξείδιο του άνθρακα (CO2) ως κύριες πηγές ενέργειας. Κατά τη διαδικασία της ηλεκτρόλυσης, ο ηλεκτρισμός χρησιμοποιείται για τη διάσπαση του νερού σε οξυγόνο (O2) και υδρογόνο (H2). Το υδρογόνο (H2) που παράγεται με την ηλεκτρόλυση συνδυάζεται με το CO2 σε έναν αντιδραστήρα και σχηματίζει υγρά ή αέρια καύσιμα όπως μεθάνιο ή μεθανόλη. Επομένως, σύμφωνα με την έκθεση, ο όρος e-καύσιμα αναφέρεται στη διαδικασία παραγωγής των καυσίμων και όχι ακριβώς στα ίδια τα καύσιμα.
Οι προοπτικές απορρόφησής τους
Όπως υπογραμμίζει ο EMSA, τα συνθετικά καύσιμα μπορούν να προσφέρουν μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες εναλλακτικές λύσεις, οι οποίες δύναται να εισέλθουν στην αγορά σχετικά γρήγορα. Ειδικότερα, κατά την παρασκευή καυσίμου (από το διυλιστήριο στη δεξαμενή) καταγράφεται αξιόλογη δυνατότητα μείωσης του άνθρακα στο μηδέν ή πολύ κοντά σε αυτό.
Σε ό,τι αφορά τα επιμέρους καύσιμα, το e-μεθάνιο και η e-μεθανόλη αναμένεται να δουν τη μεγαλύτερη απορρόφηση από τη ναυτιλιακή βιομηχανία, ενώ το e-diesel φαίνεται να είναι επωφελές για σκάφη που χρησιμοποιούνται μόνο με μερική απασχόληση.
Στην έκθεση του EMSA γίνεται λόγος για μεγάλη αβεβαιότητα γύρω από το μελλοντικό κόστος των καυσίμων, ειδικά για τις αναδυόμενες τεχνολογίες όπως το υδρογόνο και τα e-καύσιμα, η οποία επηρεάζεται έντονα από τις καμπύλες μάθησης, δηλαδή το κόστος μιας τεχνολογίας που μειώνεται με την πάροδο του χρόνου λόγω της αυξημένης ανάπτυξης και καινοτομίας.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")