Το τοπίο στη ναυτιλία αλλάζει ριζικά, με τη θέσπιση αυστηρότερων περιβαλλοντικών κριτηρίων, που οδηγούν και στην αύξηση των τιμών, κυρίως για τα «βρόμικα» ναυτιλιακά καύσιμα, όπως το ντίζελ ή το αργό.
Παρά τις σημαντικές ανατιμήσεις των καυσίμων τα τελευταία έξι χρόνια, οι ταχύτητες των πλοίων αυξάνονται και δεν καταγράφεται καμία πραγματική βελτίωση στις εκπομπές αέριων ρύπων.
Σε έρευνα της CE Delft για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μεταφορών και Περιβάλλοντος (NGO T&E) τονίζεται πως οι εκπομπές αέριων ρύπων -ειδικά στα containerships– παραμένουν στα ίδια επίπεδα εδώ και μια 6ετία, με τους αναλυτές να επανέρχονται στην ανάγκη μείωσης των ταχυτήτων των πλοίων.
Παράλληλα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, φαίνεται ότι οι υψηλότερες τιμές για τα καύσιμα, από την τιμολόγηση των εκπομπών και τα πρότυπα καυσίμων, δεν οδήγησαν σε βελτιώσεις της απόδοσης και μειώσεις εκπομπών.
Η ανεξάρτητη ερευνητική εταιρεία κλήθηκε να μελετήσει τη σχέση μεταξύ των τιμών των καυσίμων και της τεχνικής και λειτουργικής αποδοτικότητας, υπογραμμίζοντας ότι δεν υπάρχει σαφής σχέση μεταξύ των υψηλότερων τιμών των καυσίμων και της καλύτερης λειτουργικής απόδοσης. Και αυτό παρά τις νέες παραγγελίες τεχνολογικά πιο προηγμένων νεότευκτων πλοίων.
Λήψη μέτρων
Ουσιαστικά, σύμφωνα με τη CE Delft, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες παραγγέλνουν ελαφρώς πιο αποδοτικά πλοία ως αποτέλεσμα των υψηλότερων τιμών καυσίμων (αν και με χρονική καθυστέρηση περίπου 6 ετών).
Στο πλαίσιο αυτό, τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστούν βελτιώσεις στην ενεργειακή απόδοση είναι οι εξατομικευμένες κινήσεις για τον εκάστοτε τομέα.
Ως εκ τούτου, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Ε.Ε. και στον ΙΜΟ θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι η πολιτική στρατηγική τους για τη μείωση των εκπομπών από τη ναυτιλία περιλαμβάνει συγκεκριμένα, σαφή μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.
Όπως αναφέρουν οι αναλυτές, μεγάλο μέρος της ανόδου των ναυτιλιακών καυσίμων οφείλεται στην αύξηση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου, που αποτελεί τη «βάση» και για την παραγωγή του καυσίμου για τα πλοία.
Ωστόσο, ένας ακόμα λόγος οφείλεται στη χαμηλή προσφορά, απόρροια της προτίμησης πολλών διυλιστηρίων να εστιάσουν στην παραγωγή άλλων προϊόντων, όπως βενζίνες και ντίζελ κίνησης, όπου τα περιθώρια κέρδους είναι υψηλότερα.
Έτσι, η τιμή του VLFSO «σκαρφάλωσε» με ρυθμό ταχύτερο από εκείνον του πετρελαίου, πιέζοντας ακόμα περισσότερο τις ναυτιλιακές εταιρείες.
Τα containerships
Στον τομέα της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, οι αναλυτές εξέτασαν τα δεδομένα παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης MRV (Monitoring, Reporting and Verification) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ανέφεραν ότι, παρά τις αυξήσεις των τιμών στα καύσιμα, τα containerships παράγουν τους ίδιους ρύπους με αυτούς του 2018.
Βέβαια, τα ίδια στοιχεία καταδεικνύουν μια μικρή μείωση των εκπομπών το 2023 σε σύγκριση με το 2022, με τους αναλυτές να το αποδίδουν σε επιβράδυνση της αγοράς.
Τα στοιχεία της σχετικής έρευνας έρχονται σε μία περίοδο όπου ο περίπλους της Αφρικής -εξαιτίας της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα– έχει οδηγήσει σε αύξηση των ταχυτήτων των πλοίων, με προφανή στόχο να μειωθεί το χρονικό χάσμα στη διακίνηση των εμπορευμάτων.
Αντίστοιχα, η έκκληση για πιο χαμηλές ταχύτητες (slow steaming) έρχεται καθώς ο ΙΜΟ συνεχίζει να αντιμετωπίζει τα προβλήματα στην εφαρμογή του δείκτη έντασης αποτυπώματος άνθρακα CII στη ναυτιλία μετά την έναρξη ισχύος του.
Σε ό,τι αφορά τους υπόλοιπους κλάδους της ναυτιλίας, η CE Delft ανέφερε ότι τα δεδομένα διαφέρουν μεταξύ των τύπων πλοίων: τα δεξαμενόπλοια είναι λιγότερο ευαίσθητα στις αλλαγές από τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και ο αντίκτυπος στα πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου είναι αμελητέος.
Επιπλέον, γίνεται λόγος ότι τα αναμενόμενα αποτελέσματα καθυστερούν, καθώς υπάρχει μια υστέρηση μεταξύ 4 και 8 ετών μεταξύ των υψηλότερων τιμών των καυσίμων και της άφιξης πιο αποτελεσματικά σχεδιασμένων πλοίων.
Περιφερειακό Συμβούλιο
Πρόσφατα, ο Διεθνής Οργανισμός Καυσίμων Ναυτιλίας ανακοίνωσε τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Περιφερειακού Συμβουλίου, μια πρωτοβουλία που αντικατοπτρίζει τη στρατηγική επιλογή του ΙΒΙΑ να διαχειρίζεται σε τοπικό επίπεδο την αντιμετώπιση περιφερειακών ζητημάτων, στο πλαίσιο και των αποφάσεων του ΙΜΟ.
Το νέο Ευρωπαϊκό Περιφερειακό Συμβούλιο θα ενισχύσει τη συνεργασία εντός των ευρωπαϊκών κλάδων ναυτιλιακών καυσίμων και ναυτιλίας, θα αντιμετωπίσει τις περιφερειακές προκλήσεις και θα υποστηρίξει την αποστολή του ΙΒΙΑ να προωθεί ένα βιώσιμο και δίκαιο τοπίο στην αγορά των καυσίμων ναυτιλίας.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")