Νέα πληθωριστικά μέτωπα βάζουν φωτιά στις τσέπες των νοικοκυριών και προκαλούν ανησυχία για τις αντοχές της αγοραστικής δύναμης των πολιτών.
Η ακρίβεια βάζει φωτιά στο κόστος ζωής με τις τιμές σε ενοίκια, ενέργεια, υπηρεσίες ακόμα και στα δημοτικά τέλη να εκτοξεύονται προκαλώντας αβεβαιότητα για το πώς θα κυλήσουν οι επόμενοι μήνες του 2025.
Μπορεί ο πληθωρισμός των τροφίμων να δείχνει σημάδια υποχώρησης αλλά οι νέες εστίες δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για τους πολίτες που βλέπουν την τσέπη τους να αδειάζει πριν από τα μέσα του μήνα. Ενοίκια στα ύψη, αέριο και ρεύμα σε τροχιά νέας ενεργειακής κρίσεως, αυξήσεις ακόμα και πάνω από 20% στα δημοτικά τέλη και υπηρεσίες που τείνουν να γίνουν απλησίαστες για τους καταναλωτές.
Ενοίκια
Ραγδαία αύξηση καταγράφεται στα ενοίκια. Η αναζήτηση κατοικίας στις μεγάλες πόλεις έχει γίνει πανάκριβη και δυσεύρετη ταυτόχρονα. Ειδικά στην Αττική καταγράφεται εντυπωσιακή αύξηση στις τιμές ενοικίασης σε περιοχές όπως ο Πειραιάς και τα Δυτικά Προάστια, ως και 40% σε ένα χρόνο. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις το 2025 αναμένονται στα μεγάλα πληθυσμιακά κέντρα της Αττικής και της Θεσσαλονίκης. Το κέντρο της Αθήνας έχει ήδη δει αύξηση 8,6% το 2024 και 8,3% το 2023, ενώ το κέντρο της Θεσσαλονίκης 9,5% το 2024 και 7,8% το 2023. Επίσης, ξεχωρίζει ο Πειραιάς, που από πολλές απόψεις είναι ο πρωταθλητής των αυξήσεων τιμών. Έχει καταγραφεί άνοδος των ζητούμενων ενοικίων της τάξης του 11,1% φέτος, 10,2% πέρσι και 8,8% το 2022. Στοιχείο που ξεχωρίζει από τη διακύμανση των ενοικίων είναι ότι οι τιμές όχι απλά αυξάνονται την τελευταία διετία, αλλά το κάνουν με όλο και μεγαλύτερους ρυθμούς. Τα στοιχεία των ιστοσελίδων αγγελιών ακινήτων, δείχνουν ότι σε 59 περιοχές της χώρας, οι 53 είχαν αύξηση ζητούμενων ενοικίων. Σύμφωνα με την πλατφόρμα Spitogatos, τα Νότια Προάστια ξεχωρίζουν ξανά ως η περιοχή της χώρας με τις υψηλότερες μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης κατοικίας. Στη λίστα των πιο ακριβών περιοχών βλέπουμε πάλι τις Κυκλάδες, με τα Βόρεια Προάστια και το κέντρο της Αθήνας να ακολουθούν. Την πεντάδα έρχεται να συμπληρώσει ο Πειραιάς.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση της Χαλκιδικής, όπου οι μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης παραμένουν σταθερά υψηλές λόγω της αυξημένης τουριστικής δραστηριότητας και της μεγάλης διαθεσιμότητας επιλογών βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Φυσικό αέριο –ρεύμα
Σε νέο ανοδικό τέμπο βρίσκεται η τιμή του ρεύματος στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά, με το φυσικό αέριο να κινείται σταθερά πάνω από τη ζώνη των 56 ευρώ με αποτέλεσμα να εκτοξεύονται οι τιμές. Οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν σε υψηλό δύο ετών κατά την διάρκεια της εβδομάδος καθώς η εξάντλησις των αποθεμάτων αναβιώνει την ενεργειακή κρίση, με καταναλωτές και επιχειρήσεις να παλεύουν με υψηλούς λογαριασμούς.
Την περασμένη Πέμπτη τιμή του ρεύματος εκτινάχθηκε σχεδόν στα 205 ευρώ η μεγαβατώρα, καθώς λόγω και των καιρικών συνθηκών οι ανάγκες του ηλεκτρικού συστήματος καλύπτονται ως επί το πλείστον από τις μονάδες φυσικού αερίου. Σε κάθε περίπτωση η αγορά του φυσικού αερίου πλήττεται από έναν συνδυασμό υψηλής ζήτησης, μείωσης των αποθεμάτων των ευρωπαϊκών αποθηκών, αλλά και διακοπής της ροής του ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, που έχει προκαλέσει εκ νέου αναστάτωση και ανοδικές πιέσεις στις τιμές. Οι εκτιμήσεις των ειδικών αναφέρουν ότι οι τιμές θα παραμείνουν υψηλές ακόμη και μετά το τέλος του χειμώνα, καθώς η Ευρώπη θα κληθεί την άνοιξη και το καλοκαίρι να αναπληρώσει τις ποσότητες αερίου που καταναλώθηκαν από τις αποθήκες της.
Σε ένα πολύ άσχημο σενάριο, τα ευρωπαϊκά αποθέματα φυσικού αερίου θα μπορούσαν να πέσουν στο 30% μέχρι το τέλος του χειμώνα, σύμφωνα με ανώτερα στελέχη της ενεργειακής αγοράς. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι ενδεχομένως μπορεί να χρειαστούν έως και 120 πλοία γεμάτα LNG για την αναπλήρωση των αποθεμάτων του φυσικού αερίου, που με βάση τις τιμές όπως διαμορφώνονται κατά την τρέχουσα εβδομάδα, ανέρχονται σε ένα κόστος περίπου 6 δις ευρώ. Αυτή η «συνθήκη» υ υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και τα τις τσέπες των πολιτών.
Σε αυτό το πλαίσιο, πυροδοτήθησαν και σενάρια ότι η Κομισιόν σχεδιάζει να ενεργοποιήσει το σχέδιο που έχει συζητηθεί κατ’ κόρον στο παρελθόν στις Βρυξέλλες και προβλέπει τον ορισμό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Το πλαφόν θα έχει βραχύβιο χαρακτήρα και ο κύριος σκοπός του θα είναι να μικρύνει την απόκλιση από την τιμή φυσικού αερίου των ΗΠΑ.
Δημοτικά τέλη
Αντιμέτωποι με μεγάλες αυξήσεις στα δημοτικά τέλη έρχονται χιλιάδες ιδιοκτήτες . Δεκάδες δήμοι προχώρησαν σε αυξήσεις οι οποίες, κατά περίπτωση, φτάνουν έως και το 30% με αποτέλεσμα να έρχονται φουσκωμένοι λογαριασμοί ρεύματος.
Οι αποφάσεις για τις αυξήσεις των δημοτικών τελών ελήφθησαν στο τέλος του 2024 με τα περισσότερα δημοτικά συμβούλια να αποδίδουν τις αποφάσεις στο αυξημένο ενεργειακό και μισθολογικό κόστος ε ενώ ορισμένοι δήμαρχοι επικαλούνται και το ιδιαίτερα επώδυνο πρόστιμο του τέλους ταφής απορριμμάτων. Ωστόσο, οι αλλαγές αυτές επιβαρύνουν σημαντικά τόσο τους πολίτες όσο και τις επιχειρήσεις, σε μια περίοδο που η ακρίβεια διαρκείας ροκανίζει μισθούς και συντάξεις, πριν συμπληρωθεί καν το 20ήμερο κάθε μήνα. Έχει ήδη ενημερωθεί ο ΔΕΔΔΗΕ που σταδιακά περνάει τα νέα ποσά στους λογαριασμούς. Το σύνθημα των υπέρογκων αυξήσεων έστειλε πρώτος ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου, ο οποίος εισηγήθηκε στον δήμο του, τον Δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης, αύξηση 20% και μάλιστα την πρώτη αύξηση των δημοτικών τελών από την ίδρυσή του.
Υπηρεσίες
Η Ελλάς εμφανίζει τον 3ο υψηλότερο πληθωρισμό υπηρεσιών στην Ευρωζώνη με τον σχετικό δείκτη να αυξάνεται κατά 5,5%, πίσω μόνο από την Κροατία (8,2%) και τη Σλοβακία (7,8%), ενώ ο μέσος όρος της ευρωζώνης είναι στο 3,9%.Εκτός από τα ενοίκια, μερίδιο στο πληθωρισμό των υπηρεσιών συμφώνως με τα τελευταία επίσημα στοιχεία της Eurostat είχαν οι τιμές του τουρισμού και της εστίασης. Συγκεκριμένα οι τιμές σε ξενοδοχεία μοτέλ και πανδοχεία οι οποίες είχαν αύξηση κατά 8,8%, το πακέτο διακοπών 8,3%, τα εστιατόρια ζαχαροπλαστεία και κυλικεία 5,7%. Τα ασφάλιστρα υγείας είχαν αύξηση 14%, τα ασφάλιστρα αυτοκινήτου 5,6%, οι υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας 5,9% τα κομμωτήρια και καταστήματα προσωπική φροντίδας 4,9% και τα νοσήλια 4%. Το "χρυσό" των ανατιμήσεων στις υπηρεσίες διατηρούν για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο τα εισιτήρια των αεροπλάνων με αυξήσεις 47,7%.