Τα στοιχεία που συνδέουν τα πετρελαιοφόρα «Seajewel» και «Seacharm» είναι αρκετά ώστε τα δύο πλοία να απασχολήσουν ακόμη και την αντιτρομοκρατική υπηρεσία της Ιταλίας (DIGOS). Καταρχάς είναι και τα δύο αγκυροβολημένα στα γειτονικά λιμάνια της Σαβόνα (το «Seajewel») και του Βάντο Λίγκουρε (το «Seacharm») στη βορειοδυτική Ιταλία, όπου ξεφόρτωσαν αργό πετρέλαιο (για το διυλιστήριο Sarpom).
Δεύτερον, και τα δύο υπέστησαν ζημιές στο κύτος από εκρήξεις, αν και όχι τόσο ισχυρές ώστε να προκληθεί η βύθιση των τάνκερ ή διαρροή πετρελαίου στη θάλασσα: οι εκρήξεις στο «Seajewel» σημειώθηκαν το περασμένο Σάββατο, ενώ το πλοίο είχε ήδη ελλιμενιστεί στο λιμάνι της Σαβόνα, ενώ στο «Seacharm» την 17η Ιανουαρίου, όχι όμως στην Ιταλία αλλά στην Τουρκία, ενώ ήταν αγκυροβολημένο στο λιμάνι του Τσεϊχάν.
Τρίτον, αμφότερα τα πλοία ανήκουν σε ελληνική ναυτιλιακή εταιρεία. Οπως αναφέρει η La Repubblica σε ρεπορτάζ της, από τότε που ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία η συγκεκριμένη εταιρεία έχει απασχολήσει ιδιαιτέρως τους ερευνητές της ουκρανικής Εθνικής Υπηρεσίας για την Πρόληψη της Διαφθοράς τόσο ώστε αρχικά να συμπεριληφθεί και στη συνέχεια να αφαιρεθεί από τη λίστα με τα ονόματα των εταιρειών και των φυσικών προσώπων που χαρακτηρίζονται από τους Ουκρανούς ως «διεθνείς χορηγοί (του) πολέμου».
Εν ολίγοις, όπως συνοψίζεται στο ιταλικό δημοσίευμα, ενόσω συνεχίζονται οι έρευνες όσον αφορά τα αίτια του ατυχήματος στο «Seajewel», ενισχύεται το ενδεχόμενο να επρόκειτο για τρόπον τινά «τρομοκρατικό χτύπημα» (εξ ου και η εμπλοκή της ιταλικής Αντιτρομοκρατικής στις έρευνες) κατά του αποκαλούμενου «σκιώδους στόλου» δεξαμενόπλοιων που εξυπηρετούν τα συμφέροντα της Μόσχας.
Οι Ιταλοί γράφουν πως πέντε ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων – της παραπάνω περιλαμβανομένης – κατέληξαν στη μαύρη λίστα του Κιέβου το καλοκαίρι του 2022, κατηγορούμενες από την ουκρανική υπηρεσία κατά της διαφθοράς για «λαθρεμπόριο ρωσικού πετρελαίου παρά τις κυρώσεις». Τον Νοέμβριο του 2023, όμως, και οι πέντε εταιρείες αφαιρέθηκαν από λίστα, με τους Ουκρανούς να δηλώνουν πως τα ύποπτα αλισβερίσια με τη Ρωσία είχαν τερματιστεί. Πέρυσι, ωστόσο, όπως γράφει η La Repubblica, δεξαμενόπλοια της εταιρείας στην οποία ανήκουν τα «Seajewel» και «Seacharm» άρχισαν εκ νέου να ταξιδεύουν στη Ρωσία, με προορισμό κυρίως το λιμάνι του Νοβοροσίσκ στη Μαύρη Θάλασσα.
Πάντως την Πέμπτη, εκπρόσωπος της ναυτιλιακής εταιρείας, μιλώντας στο Reuters, επιβεβαίωσε πως το περιστατικό στην Ιταλία ερευνάται από τις τοπικές Αρχές, προσθέτοντας πως έρευνες διεξάγονται και από τις ελληνικές Αρχές για τις εκρήξεις στο «Seacharm» τον προηγούμενο μήνα στην Τουρκία.
Ζημιές σε πλοία που πλέουν στη Μεσόγειο
Προς το παρόν, το μόνο σίγουρο είναι πως τις προηγούμενες εβδομάδες στα ύδατα της Μεσογείου ζημιές από εκρήξεις υπέστησαν τρία πετρελαιοφόρα (το τρίτο επλήγη ανοιχτά της Λιβύης) τα οποία (σύμφωνα με πηγές αλλά και στοιχεία από υπηρεσίες παρακολούθησης πλοίων σε πραγματικό χρόνο) είχαν καταπλεύσει πρόσφατα σε λιμάνια της Ρωσίας. Ειδικοί στη ναυτιλιακή ασφάλεια και ναυτιλιακές πηγές υποστηρίζουν πως οι εκρήξεις κατά πάσα πιθανότητα προκλήθηκαν από μαγνητικές νάρκες, επισημαίνοντας, ωστόσο, πως προς το παρόν πρόκειται απλώς για μια υπόθεση που πρέπει να επιβεβαιωθεί.
Το μεγάλο ερώτημα, όμως, είναι ποιοι θα μπορούσαν να κρύβονται πίσω από αυτά τα τουλάχιστον ύποπτα περιστατικά. Θα μπορούσε να υπάρχει κάποια επίλεκτη μονάδα καταδρομέων που επιχειρεί στα ύδατα της Μεσογείου, μια ριψοκίνδυνη ομάδα δυτών – σαμποτέρ που επιτίθεται σε ρωσικά πλοία ή σε σκάφη για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι εμμέσως συμβάλλουν στον πόλεμο της Μόσχας κατά της Ουκρανίας, μεταφέροντας ρωσικό πετρέλαιο ανά τον κόσμο;
Το ερώτημα θέτει ο Τζανλούκα ντι Φέο, αναλυτής La Repubblica, με αφορμή τη διπλή έκρηξη που σημειώθηκε στο «Seajewel» το περασμένο Σάββατο. Στο κείμενό του ο ιταλός δημοσιογράφος σημειώνει πως το περιστατικό επανέφερε στο προσκήνιο ένα σενάριο που κυκλοφορεί εδώ και περισσότερο έναν χρόνο αλλά το τελευταίο διάστημα ενισχύεται από ολοένα περισσότερα τουλάχιστον ύποπτα περιστατικά.
Οι πρώτες εικασίες άρχισαν να κυκλοφορούν στα τέλη του 2023 όταν σκάφη του πολεμικού ναυτικού της Ρωσίας άρχισαν να συνοδεύουν εμπορικά πλοία που μετείχαν σε αποστολές στρατηγικής σημασίας, μεταφέροντας, για παράδειγμα, όπλα από την Αγία Πετρούπολη στη Συρία ή στη Λιβύη. Ωστόσο το να συνοδεύουν (ενίοτε και επί μήνες) φρεγάτες και κορβέτες εμπορικά πλοία, είναι μια πραγματικά τεράστια δαπάνη για μια χώρα σε πόλεμο.
Σε αυτό το πλαίσιο υποστηρίχθηκε πως η σχετική απόφαση ήταν απόρροια της ρωσικής παράνοιας μετά από τις επιθέσεις των Ουκρανών με μη επανδρωμένα σκάφη κατά μονάδων του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Ωστόσο τα εν λόγω θαλάσσια drones έχουν περιορισμένη ακτίνα δράσης ενώ οι μυστικές υπηρεσίες του Κιέβου δεν διαθέτουν προγεφυρώματα στη Βαλτική. Τι ήταν, οπότε, αυτό που τρόμαζε τόσο πολύ τους Ρώσους; Πηγή: Protagon.gr
Οι φόβοι της Μόσχας φάνηκαν να επιβεβαιώνονται φέτος, την προπαραμονή των Χριστουγέννων, όταν το «Ursa Major» βυθίστηκε ανοιχτά των ακτών της Ισπανίας. Επρόκειτο για ένα πολύ ιδιαίτερο πλοίο (μεταφοράς βαρέων φορτίων) που μετέφερε εξοπλισμό από τη Βαλτική στη Σιβηρία για τη ναυπήγηση ενός νέου πυρηνοκίνητου παγοθραυστικού με το οποίο το Κρεμλίνο επιδιώκει να κυριαρχήσει στην Αρκτική.
Σύμφωνα, ωστόσο, με ορισμένες αναφορές το πλοίο στην πραγματικότητα είχε προορισμό το Ταρτούς της Συρίας, όπου κατευθυνόταν με στόχο να συνδράμει στη μερική εκκένωση των ρωσικών ναυτικών εγκαταστάσεων μετά από την πτώση του καθεστώτος Ασαντ στη Δαμασκό.
Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti είχε κάνει λόγο, τότε, για «τρομοκρατική ενέργεια», επικαλούμενο τις δηλώσεις της πλοιοκτήτριας εταιρείας για τρεις εκρήξεις που προκάλεσαν τη βύθιση του πλοίου. Από τα 16 μέλη του πληρώματος 14 διασώθηκαν από την ισπανική ακτοφυλακή.
Είναι αλήθεια πως το «Ursa Major» έπλεε δίχως συνοδεία, δεδομένου ότι οι διαθέσιμες στη Μεσόγειο ρωσικές μονάδες βρίσκονταν ήδη ανοιχτά του Ταρτούς, ωστόσο, όπως εξηγεί ο Ντι Φέο, μια παρόμοια επιχείρηση δολιοφθοράς υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες και όχι μακριά από τα ισχυρά ρεύματα του Γιβραλτάρ, απαιτεί τη δράση μιας ομάδας πολύ καλά εκπαιδευμένων δυτών και τη συνδρομή ενός σκάφους υποστήριξης.
Στα τέλη του προηγούμενου μήνα σημειώθηκε ένα ακόμη ύποπτο περιστατικό: ξέσπασε φωτιά στο ρωσικό κατασκοπευτικό πλοίο «Kildin», το οποίο επίσης βρισκόταν ανοιχτά του Ταρτούς. Το σκάφος είναι πολύ παλιό, τέθηκε σε υπηρεσία το 1970, οπότε η φωτιά δεν αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη. Από την άλλη, όμως, όπως σημειώνει ο Ντι Φέο, είναι μία από τις πιο καλοσυντηρημένες μονάδες της Μόσχας.
Όσο για τους πιθανούς δράστες, «η σκέψη στρέφεται στους δύτες που κατέστρεψαν τους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream τον Σεπτέμβριο του 2022: μια ομάδα δυτών των οποίων οι δεσμοί με τις υπηρεσίες πληροφοριών του Κιέβου έχουν υποτεθεί επανειλημμένα και μέχρι στιγμής δεν έχουν αποδειχθεί ποτέ, αν και θεωρείται βέβαιο πως ενεργούσαν εναντίον της Ρωσίας», όπως συνοψίζει ο ιταλός αναλυτής.
Οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες σίγουρα διαθέτουν επίλεκτες μονάδες καταδρομέων που θα μπορούσαν να φέρουν σε πέρας παρόμοιες επιχειρήσεις. Ωστόσο το να επιχειρούν σχεδόν ανενόχλητοι και δίχως να αφήνουν ίχνη στα ύδατα της Μεσογείου είναι εξαιρετικά δύσκολο. Εκτός και εάν, όπως εικάζει ο Τζανλούκα ντι Φέο, τα όποια ύποπτα περιστατικά σε βάρος της Μόσχας είναι έργο άλλων παικτών, αποφασισμένων να αντιδρούν -χτύπημα προς χτύπημα- στον υβριδικό πόλεμο διεξάγεται στην Ευρώπη κατ’ εντολή του Κρεμλίνου.
Έκτακτα μέτρα της Μόσχας
Οι ρωσικές αρχές εντείνουν τα μέτρα στα λιμάνια, που περιλαμβάνουν την πρόσληψη δυτών οι οποίοι θα πραγματοποιούν επιθεωρήσεις στα ύφαλα των πλοίων, ως απάντηση στις αυξανόμενες απειλές για την εμπορική ναυτιλία και τις υποδομές, σύμφωνα με επιστολή το περιεχόμενο της οποίας είδε το πρακτορείο Reuters, την Παρασκευή.
Η επιστολή, που εκδόθηκε από το υπουργείο Μεταφορών της Ρωσίας και την ομοσπονδιακή υπηρεσία θαλάσσιων και ποταμίσιων μεταφορών (ROSMORRECHFLOT), δίνει εντολή στους πλοιάρχους των θαλασσίων λιμένων να ενημερώνουν τους πλοιοκτήτες για το ότι σε όλα τα πλοία θα γίνονται επιθεωρήσεις για τον εντοπισμό ξένων αντικειμένων και εκρηκτικών κατά την άφιξη και τον ελλιμενισμό τους, που θα περιλαμβάνουν την χρήση δυτών και τηλεμετρικού εξοπλισμού για υποβρύχιους ελέγχους.
Στην επιστολή, με ημερομηνία 14 Φεβρουαρίου, επισημαίνεται μια αυξημένη απειλή για την ασφαλή λειτουργία των υποδομών μεταφορών και των εμπορικών πλοίων που μεταφέρουν επικίνδυνα και υψηλού κινδύνου εμπορεύματα.
(από Protagon.gr)