ανάδυση της Ελλάδος απ’ τις στάχτες του ενδόξου παρελθόντος της.
Έλληνες συγγραφείς του 18ου αιώνος δεν εγκλωβίστηκαν στα νάματα της Γαλλικής επανάστασης. Στην ανθρωπογεωγραφία της πατρίδας των προτάσσονται όχι μόνο οι ηρωισμοί κι αυτοθυσίες για την απόκτηση της Ελευθερίας αλλά κι η κοινωνική πρόοδος του γένους ύστερα από 400 χρόνια Τουρκικής σκλαβιάς.
Η προώθηση της δημιουργικότητας και η εμφάνιση αντιπαραθέσεων βεβαίως δεν έλειψαν στο διάστημα αυτό αλλά δεν σταμάτησαν την πρόοδο.
Το 1821 έγινε έτσι παράδειγμα προς μίμηση: «Αφού οι Ελληνες το κατόρθωσαν, έστω με την βοήθεια φιλελλήνων και ξένων συμφερόντων, να φτιάξουν σύγχρονο κράτος, γιατί να μην το επιτύχομε κι εμείς», είπαν διάφοροι λαοί της Βαλκανικής, της Εγγύς Ανατολής, της βορείου Αφρικής – ακόμη κι αυτοί οι απολίτιστοι Οθωμανοί που έγιναν Τούρκοι.
Από την πρώτη στιγμή της ελευθερίας της νεότερης Ελλάδας βγήκε στο φως της ημέρας ο πολιτισμός του παρελθόντος. Χάρις στον Σλήμαν αρχικά απεκαλύφθη ότι ο Τρωϊκός πόλεμος δεν ήταν ποιητική μυθοπλασία κι οι Μυκήνες σωρός κυκλώπειων τειχών αλλά οργανωμένη κοινωνία. Εξ αιτίας της εμμονής του Εβανς απεδείχθη ότι ο Κρητικός πολιτισμός υπήρξε κορυφή των αρχαίων Μεσογειακών κοινωνιών. Αργότερα ο Μαρινάτος προσέθεσε τον Θηραϊκό πολιτισμό κι ο Ανδρόνικος των Μακεδόνων βασιλέων. Η Αθήνα έγινε η αρχαιότερη πρωτεύουσα στης Ευρώπης με την κατασκευή του Μετρό.
Με την έλευση του βασιλιά Όθωνα στην Ελλάδα από την Βαυαρία, αναπτύχθηκε ο νεοελληνικός κλασικισμός που παραδειγμάτισε πολλές κατασκευές δημοσίων κτιρίων στην Αμερική, βόρεια και νότια και στην ανατολική Ευρώπη. Έλληνες πολιτικοί,όπως ο Γεώργιος Μαυροκορδάτος, Ιωάννης Κωλέττης, Χαρ. Τρικούπης, γνήσια τέκνα του μεγαλυτέρου πολιτικού νου της Ευρώπης, του Γάλλου Μοντεσκιέ, υιοθέτησαν και διέδωσαν, στην «ενδιάμεση περιοχή» της Ευρασίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη διάκριση των εξουσιών, σε τρεις ανεξάρτητες κρατικές λειτουργίες του νομοθετική, δικαστική και εκτελεστική (έστω κι αν νοθεύεται τελευταίως στην Ελλάδα και Τουρκία).
Ο εθνικός έλεγχος τηςΕλληνικής Εκκλησίαςαπέφυγε την διαφθορά άλλων θρησκευτικών δογμάτων. Η εγκατάλειψη του προφητικού χιλιασμού απ’ τους ορθόδοξους ιερείς διάψευσε την Ρωσική προσδοκία για πολλούς λαούς πέραν των Βαλκανίων (Βαλτικής, Ουκρανίας, Αφρικής).
Οι αλλεπάλληλες πολιτικές κρίσεις στην Ελλάδα (απ’το1844 έως το 1944) κατάφεραν να ματαίωσαν την επαναστατική υμνολογία και εμπέδωσαν το κράτος Δικαίου.
Η Ελλάδα έγινε το 1945 ιδρυτικό κράτος-μέλος των Ηνωμένων Εθνών, το 1949 της Βορειοατλαντικής συμμαχίας, το 1981 της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος και το 2001 της Ευρωζώνης .
Κανένα άλλο, ολιγάριθμο έθνος δεν πέτυχε τόσα πολλά μέσα σε 200 χρόνια ελευθέρου βίου, που προσέφεραν οι λαϊκοί αγώνες της Μεγάλης Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Τους ακολούθησαν αργότερα άλλοι λαοί της ενδιάμεσης περιοχής της Ευρασίας (Μακ Κίντερ) στην προσπάθεια για κοινωνική και πολιτιστική αλλαγή.