για την κάλυψη των υποχρεώσεών τους προς τους μετόχους, ενώ οι μικρές κινδυνεύουν ακόμα και με παύση εξορύξεων.
Δεύτερες σκέψεις για την απόφασή τους να υποστηρίξουν την προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ έχουν αρκετά από τα αφεντικά των πετρελαϊκών εταιρειών. Παρόλο που ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι ο πιο φανατικός θαυμαστής των ορυκτών καυσίμων και έχει προχωρήσει σε πληθώρα νομοθετικών αλλαγών για να απορρυθμίσει τον κλάδο των υδρογονανθράκων, η υπόλοιπη πολιτική του έχει προκαλέσει σοβαρότατα προβλήματα στη διεθνή αγορά πετρελαίου.
Το “μπούμερανγκ” Τραμπ
Αρχικά, οι πιέσεις του προς τον OPEC+ οδήγησαν στην αλλαγή των σχεδίων του καρτέλ, με την ομάδα όχι απλώς να χαλαρώνει τους περιορισμούς που είχε συμφωνήσει για την ημερήσια παραγωγή, αλλά και να επιτρέπει σε χώρες όπως το Ιράκ και το Καζακστάν να υπερβαίνουν κατά πολύ τις ποσοστώσεις τους. Παράλληλα, οι δασμοί Τραμπ προς φίλους και εχθρούς έχουν προκαλέσει χάος στις διεθνείς αγορές και στις εφοδιαστικές αλυσίδες, με τη συντριπτική πλειοψηφία των οικονομολόγων να προβλέπει μία νέα περίοδο ύφεσης.
Οι συνθήκες αυτές έχουν οδηγήσει σε βύθιση των τιμών του πετρελαίου, με το αργό να καταγράφει μειώσεις εδώ και εβδομάδες. Ως εκ τούτου, οι εταιρείες παραγωγής πετρελαίου καλούνται να αντιμετωπίσουν μία ξαφνική κρίση. Για τις μεγάλες πετρελαϊκές, η πτώση των τιμών δυσκολεύει την απόδοση μερισμάτων και την επαναγορά μετοχών, τους δύο βασικούς παράγοντες προσέλκυσης επενδυτών. Χαρακτηριστικά, αν το Brent παραμείνει κάτω από τα 65 δολάρια, τότε η BP δεν θα καταφέρει να καλύψει ούτε καν την απόδοση μερισμάτων, ενώ οι υπόλοιπες μεγάλες πετρελαϊκές θα δυσκολευτούν να υλοποιήσουν τους στόχους που είχαν θέσει για επαναγορά μετοχών.
Η τιμή του Brent που χρειάζονται οι μεγάλες πετρελαϊκές ώστε να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους προς τους μετόχους. Πηγή: Bloomberg.
Για τους μικρότερους παραγωγούς η κατάσταση είναι ακόμα πιο δυσχερής καθώς η πτώση των τιμών πετρελαίου μπορεί να σημάνει παύση των εξορύξεων. Η περιοχή που βρίσκεται στο “μάτι του κυκλώνα” είναι η Λεκάνη Permian, η οποία αποτελεί την ατμομηχανή της αμερικανικής σχιστολιθικής επανάστασης. Μία τέτοια εξέλιξη θα ήταν καταστροφική, όχι απλώς για τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, αλλά και το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, το οποίο θα καλούταν να εξηγήσει την απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας στον παραδοσιακά κόκκινο αμερικανικό νότο.
Τα κακά νέα
Αναπόφευκτα, η κρίση έχει επηρεάσει και τα πλάνα επενδύσεων των πετρελαϊκών. Το πολυσυζητημένο “drill, baby, drill” του Τραμπ μοιάζει ιδιαίτερα ειρωνικό καθώς οι εταιρείες παλεύουν να κρατήσουν τις υφιστάμενες εξορύξεις, πόσο μάλιστα να επενδύσουν σε νέα έργα. Με αυτόν τον τρόπο, παρά την ισοπεδωτική απορρύθμιση του κλάδου που προωθεί ο Λευκός Οίκος, οι επενδύσεις στα ορυκτά καύσιμα μπορεί να συρρικνωθούν αντί να ενισχυθούν, όπως έχει απαιτήσει ο Τραμπ. Μάλιστα, η Rystad Energy αναγκάστηκε να μειώσει στο μισό τις εκτιμήσεις της για την αύξηση της χερσαίας παραγωγής πετρελαίου στις ΗΠΑ, από τα 300.000 βαρέλια την ημέρα στα 150.000 bpd κατά τη διάρκεια του 2025.
Η τρέχουσα εβδομάδα πιθανότατα θα φέρει ακόμα χειρότερα νέα. Η ΒΡ ήδη ανακοίνωσε τα οικονομικά της αποτελέσματα για το α’τρίμηνο του 2025, καταγράφοντας δραματική μείωση κερδών. Αν και η βρετανική πετρελαϊκή θεωρείται ο πιο αδύναμος κρίκος μεταξύ των πέντε κολοσσών (Exxon, Chevron, Shell, Total), οι αριθμοί των υπολοίπων που θα δημοσιευτούν αργότερα εντός της εβδομάδας αναμένονται τουλάχιστον υποτονικά. Ταυτόχρονα, αυτά τα δεδομένα θα αφορούν την περίοδο προ δασμών και προ αυξήσεων του OPEC+, με τις οικονομικές επιπτώσεις αυτών των δύο αλλαγών να μην έχουν αποτυπωθεί ακόμα.
Τα αναμενόμενα έσοδα των μεγάλων πετρελαϊκών για το α’τρίμηνο. Πηγή: Bloomberg.
Ωστόσο, οι διοικήσεις των πετρελαϊκών θεωρούν το 2025 μία χαμένη χρονιά. Σύμφωνα με μία πρόσφατη ανώνυμη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το παράρτημα της Fed στο Τέξας, τα στελέχη των εταιρειών πετρελαίου άσκησαν ιδιαίτερα αρνητική κριτική στην πολιτική Τραμπ, χρησιμοποιώντας τη λέξη «αβεβαιότητα» συχνά, όπως είχε συμβεί και κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Η δυσαρέσκεια είναι τόσο έντονη που η CEO της Occidental Petroleum, Βίκι Χόλουμπ, δήλωσε δημοσίως πως η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει ένα ολιστικό σχέδιο για την ενέργεια. Η δήλωση αυτή αποτελεί μία σπάνια περίπτωση δημόσιας κριτικής προς τον Τραμπ από τους “συμμάχους” του, καθώς η πλειοψηφία των επιχειρήσεων φοβάται πως τυχόν σχόλια που δεν επικροτούν τον Αμερικανό Πρόεδρο θα τους βάλουν στο στόχαστρο του Λευκού Οίκου και τους διαδικτυακού στρατού του κινήματος MAGA.