Οι ανεπτυγμένες οικονομίες βρίσκονται ήδη σε ύφεση, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τα μέσα του 2009. Αυτό προβλέπει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στην τελευταία έκθεση για τις οικονομίες της Ευρωζώνης, των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
Η ανάκαμψη προβλέπεται να ξεκινήσει από το τρίτο τρίμηνο του 2009 σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη και από το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους για την Ιαπωνία. Οι επιπτώσεις στις αγορές και τις οικονομίες θα είναι αισθητές για μεγαλύτερο διάστημα, ίσως και μέχρι το 2010.
Οι δυσμενείς προβλέψεις δημοσιοποιήθηκαν τη στιγμή που η Γερμανία ανακοίνωνε ότι εισήλθε στην ύφεση –για δεύτερη φορά τα τελευταία έξι χρόνια– και στον απόηχο των προετοιμασιών για τη σύνοδο του G20 στην Ουάσιγκτον προκειμένου να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση της πιστωτικής κρίσης. Μετά τη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, οι οικονομολόγοι περιμένουν σήμερα τα επίσημα στοιχεία για την ανάπτυξη στη Γαλλία και την Ιταλία, οι οποίες αναμένεται, επίσης, να εισέλθουν στην ύφεση.
Ο αναλυτής του ΟΟΣΑ Ζόργκεν Ελμεσκόβ, που επιμελήθηκε την έκθεση, αναφέρει ότι οι προβλέψεις του Οργανισμού δίνονται με κάθε επιφύλαξη, καθώς υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για το τι θα συμβεί στο μέλλον. Υπάρχουν πιθανότητες για χειρότερη εξέλιξη από εκείνη των προβλέψεων, αλλά και για καλύτερη. Η κατάσταση επιδεινώνεται εξαιτίας της συνεχιζόμενης πτώσης των τιμών ακινήτων και της αύξησης της ανεργίας, ενώ θετικά συμβάλλει η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού λόγω μείωσης των τιμών εμπορευμάτων.
Λήψη μέτρων
Ο ΟΟΣΑ κρίνει θετικά τα κυβερνητικά μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα παγκοσμίως, αλλά θεωρεί ότι είναι αναγκαίες περαιτέρω πρωτοβουλίες για τη στήριξη των οικονομιών και των αγορών, όπως είναι η μείωση των επιτοκίων. Ζητάει τολμηρή δημοσιονομική πολιτική με αυξημένες κρατικές δαπάνες και φοροαπαλλαγές για τόνωση της οικονομίας, στον βαθμό που το επιτρέπουν οι προϋπολογισμοί των διαφόρων χωρών. Συστήνει μεγαλύτερη διαφάνεια και θεωρεί αναγκαία την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και τις αγορές.
Για την Ευρωζώνη και τις ΗΠΑ προβλέπεται μείωση του ΑΕΠ στο τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του 2008 και στο πρώτο και δεύτερο τρίμηνο του 2009. Στη συνέχεια αναμένεται ανάκαμψη. Για την Ιαπωνία σημειώνεται ότι η μείωση του ΑΕΠ παρατηρείται στο τρίτο και τέταρτο τρίμηνο φέτος, ενώ από το 2009 ξεκινά η ανάκαμψη. Παρ’ όλα αυτά η Ιαπωνία θα παρουσιάσει το 2009 αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης (-0,1%) εξαιτίας μιας προβλεπόμενης μείωσης του ΑΕΠ κατά 0,3% στο τρίτο τρίμηνο του επόμενου έτους. Στην Ευρωζώνη ο ρυθμός ανάπτυξης το 2009 θα είναι -0,5%, έναντι 1,1% φέτος και στις ΗΠΑ -0,9% και 1,4%, αντίστοιχα.
Ετοιμοι για τα χειρότερα
Οι κίνδυνοι που μπορεί να οδηγήσουν την παγκόσμια οικονομία σε ακόμη χειρότερη θέση είναι:
- Να παραταθεί η αβεβαιότητα και η νευρικότητα στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου.
- Νέες πτωχεύσεις χρηματοπιστωτικών οργανισμών.
- Επιδείνωση στις αναδυόμενες οικονομίες από πτώση του παγκόσμιου εμπορίου και φυγή ξένων κεφαλαίων.
- Τα περιορισμένα περιθώρια για περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων σε ΗΠΑ και Ιαπωνία.
Ωστόσο, υπάρχει και η πιθανότητα για γρηγορότερη ανάκαμψη, λόγω των κρατικών σχεδίων στήριξης. Για το 2010 σημειώνει ότι οι επιπτώσεις της κρίσης θα είναι εμφανείς, αλλά μικρότερης έντασης που σταδιακά θα εξασθενούν.
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 14/11/2008)