Ετοιμοι να πράξουν ο,τιδήποτε χρειαστεί για να αποτρέψουν την περαιτέρω μόλυνση της παγκόσμιας οικονομίας από τη χειρότερη χρηματοοικονομική κρίση των τελευταίων 70 ετών, δήλωσαν οι ηγέτες των 20 σημαντικότερων βιομηχανικών και αναπτυσσόμενων οικονομιών στις οποίες αναλογεί το 85% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά την παρθενική Σύνοδο Κορυφής της G20 που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στην Ουάσιγκτον, έκανε λόγο για «δημοσιονομικά μέτρα τόνωσης της οικονομίας», όπως φοροαπαλλαγές, αύξηση δημοσίων δαπανών, κ.λπ. Οι ηγέτες, ωστόσο απέφυγαν επιμελώς να δεσμευθούν για συντονισμένες κινήσεις.
Απηύθυνε επίσης έκκληση για περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων, κάτι που έχει ήδη προαναγγείλει ευθέως η Τράπεζα της Αγγλίας. Η ΕΚΤ προετοιμάζει το έδαφος για μείωση του κόστους του χρήματος στο 3,25% από 3,75% τον Δεκέμβριο, ενώ οι προθεσμιακές αγορές «βλέπουν» το βασικό επιτόκιο του δολαρίου στο 0,25% τους επόμενους μήνες.
Πράγματι, η έλλειψη σαφούς αναφοράς στην αναγκαιότητα λήψης περαιτέρω μέτρων αλλά και η απουσία ποσοτικών στόχων έκανε πολλούς αναλυτές να μιλήσουν για «κούφιες υποσχέσεις» και για μέτρα που η κάθε κυβέρνηση θα λάμβανε ούτως ή άλλως από μόνη της.
Θετικό στοιχείο ίσως είναι ότι το ανακοινωθέν μπορεί να αξιοποιηθεί ως μοχλός πίεσης από το αμερικανικό Κογκρέσο για την έγκριση δεύτερου πακέτου τόνωσης της οικονομίας των ΗΠΑ, κάτι στο οποίο αντιτίθεται ο απερχόμενος πρόεδρος Τζ. Μπους και επιθυμεί σφόδρα ο διάδοχός του Μπαράκ Ομπάμα...
Μεταρρυθμίσεις
Στη Σύνοδο τέθηκαν επίσης οι βάσεις για τη μεταρρύθμιση του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος, με τους ηγέτες να διατάζουν... εργασιοθεραπεία στα οικονομικά τους επιτελεία και να τους εξουσιοδοτούν να καταλήξουν σε συγκεκριμένες νέες προτάσεις που θα συζητηθούν στο επόμενο ραντεβού κορυφής του G-20, στις 31 Απριλίου 2009, 101 ημέρες μετά την ορκωμοσία του Ομπάμα.
Τους ανέθεσαν μεταξύ άλλων να επανεξετάσουν τα διεθνή λογιστικά πρότυπα, να συστήσουν «κολέγια εποπτών» για τους πολυεθνικούς τραπεζικούς ομίλους, να θέσουν νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για τους οίκους αξιολόγησης και να διερευνήσουν τρόπους περιορισμού των παχυλών αποδοχών των?golden boys, συνδέοντάς τις με το προφίλ κινδύνου της κάθε εταιρείας. Ωστόσο, δεν έγινε καμία αναφορά για αυστηρότερη εποπτεία στα hedge funds, προς απογοήτευση της Καγκελαρίου Μέρκελ.
Και παρά τα μεγαλόπνοα σχέδια του Γάλλου προέδρου Σαρκοζί, οι ΗΠΑ επέμειναν (και πέρασαν) το ότι οι όποιες αλλαγές θα πρέπει να συνάδουν με την αρχή των ελεύθερων αγορών και την πρωτοκαθεδρία των εθνικών ρυθμιστικών αρχών, «ρίχνοντας πάγο» στις ευρωπαϊκές ιδέες περί ενίσχυσης του ρόλου των κυβερνήσεων και της δημιουργίας υπερεθνικών εποπτικών αρχών.
Αναπτυσσόμενες «τίγρεις»
Τέλος, πραγματοποιήθηκε και το πρώτο βήμα για την ενίσχυση του ρόλου των αναπτυσσόμενων «τίγρεων» (Βραζιλία, Κίνα, Ινδία) στους διεθνείς οργανισμούς που βρίσκονται στην «καρδιά» του υφιστάμενου μοντέλου λειτουργίας των διεθνών αγορών (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, κ.λπ.). Η αρχή έγινε από τα Φόρουμ για τη Χρηματοοικονομική Σταθερότητα (FSF), τον διεθνή οργανισμό που θέτει τις προδιαγραφές για την εποπτεία των τραπεζών.
Το G20 συμφώνησε επίσης και για την ενδυνάμωση του ΔΝΤ την ίδια ημέρα που ακόμα μια αναδυόμενη οικονομία (Πακιστάν) συμφωνούσε για λήψη δανείου 6,7 δισ. δολαρίων, ακολουθώντας το παράδειγμα της Ουκρανίας, της Ουγγαρίας και της Λευκορωσίας.
Πλην όμως, ο Γκόρντον Μπράουν δεν κατόρθωσε να πείσει τις χώρες που διαθέτουν ρευστό, όπως την πλήρη πετροδολαρίων (ακόμα...) Σαουδική Αραβία και την Κίνα με τα συναλλαγματικά διαθέσιμα των 1,8 τρισ. δολ. να ανοίξουν τα πορτοφόλια τους και να ενισχύσουν οικονομικά το Ταμείο.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Σαουδάραβας υπουργός Οικονομικών Ιμπραήμ αλ-Ασάφ. «Υπήρχαν φήμες ότι ήρθαμε στην Ουάσιγκτον για να? πληρώσουμε τον λογαριασμό. Δεν ισχύουν!»
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 17/11/2008)