Πολλά σπίτια είχαν και πηγάδι στην αυλή τους. Μόνο μέσα στην Αρχαία Αγορά των Αθηνών έχουν ερευνηθεί περί τα 400 πηγάδια. Το υδροδοτικό σύστημα της Αττικής μελέτησε η πρώην έφορος Πειραιά Εφη Λυγκούρη μέσα από αρχαίες πηγές και ανασκαφικά δεδομένα.
Το συμπέρασμά της είναι ότι οι κάτοικοι του λεκανοπεδίου στράφηκαν στην εξαντλητική αξιοποίηση όλων των υδάτινων πόρων λόγω των περιορισμένων βροχοπτώσεων στην περιοχή. Αρχικά, αντλούσαν το νερό από τοπικές πηγές και όταν αυτές δεν επαρκούσαν, προσέφευγαν σε πιο απομακρυσμένες.
Ο λόγος για τον οποίο οι αρχαίοι Αθηναίοι ίδρυσαν τα Γυμνάσιά τους έξω και μακριά από την πόλη, ήταν γιατί και τα ποτάμια, που τους ήταν αναγκαία για το λούσιμο των νέων, ήταν έξω από τον πολεοδομικό τους ιστό. Δεν είναι τυχαίο ότι το Γυμνάσιο της Ακαδημίας Πλάτωνος ιδρύθηκε κοντά στον Κηφισό, ενώ του Λυκείου και του Κυνοσάργους στις όχθες του Ιλισού.
Μια ακόμη παρατήρηση της κ. Λυγκούρη είναι ότι τα σημαντικότερα υδραγωγεία ήταν έργα τυράννων. Για παράδειγμα, ο Πεισίστρατος, ίδρυσε την Πεισιστράτεια Εννεάκρουνο με το αντίστοιχο υδραγωγείο στην Αθήνα. Και ο μεγάλος συλλεκτήριος αγωγός ομβρίων που διασχίζει την αθηναϊκή Αγορά από την περιοχή της Θόλου έως βόρεια τον Ηριδανό είναι της ίδιας εποχής με το Πεισιστράτειο Υδραγωγείο.
Η προχωρημένη τεχνογνωσία των Αθηναίων φαίνεται όχι μόνο στα έργα υδροδότησης και αποχέτευσης, αλλά κυρίως στα εγγειοβελτιωτικά έργα που πραγματοποίησαν για την αποστράγγιση της ευρύτερης περιοχής του Κεραμεικού.
Υπήρχε και σχετική νομοθεσία για όλα αυτά. Και μάλιστα από την εποχή του Σόλωνα. Νόμοι προέβλεπαν το βάθος της εκσκαφής για τα πηγάδια και την απόσταση μεταξύ τους. Η άντληση νερού έπρεπε να σταματά μετά την πτώση του υδροφόρου ορίζοντα. Τότε έπρεπε να χρησιμοποιούν τις δεξαμενές που συγκέντρωναν τα νερά της βροχής. Την αυστηρή τήρηση των νόμων για την άντληση νερού από πηγάδια και κρήνες είχε μια επιτροπή με επικεφαλής τον μοναδικό αιρετό άρχοντα τον οποίο αποκαλούσαν «τον των κρηνών επιμελητήν».
Ο Πειραιάς από την ίδρυσή του στις αρχές του 5ου αι. π.Χ., λόγω μεγάλης έλλειψης νερού, ανέπτυξε ένα σύστημα με υπόγειες δεξαμενές, συνήθως απιόσχημες (διαμέτρου έως 5 μέτρων) που επικοινωνούσαν μεταξύ τους με αγωγό. Το νερό αυτό το χρησιμοποιούσαν κυρίως για το πλύσιμο και την καθαριότητα. Εχουν εντοπιστεί ανασκαφικά στον Πειραιά πάνω από 300 δεξαμενές σε σύστημα ανά δύο ή τρεις για κάθε σπίτι.
(από την εφημερίδα "Ελευθεροτυπία")