Όπως έγινε γνωστό την περασμένη Παρασκευή, ο απερχόμενος πρωθυπουργός κ. Λουκάς Παπαδήμος επισκέφθηκε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κον Κάρολο Παπούλια και τον ενημέρωσε για τις εκκρεμότητες και προβλήματα της χώρας τα οποία χρειάζονται άμεση αντιμετώπιση. Μεταξύ των θεμάτων που έθιξε ο κ. Παπαδήμος ήτο το ομόλογο των 437 εκατ. ευρώ που λήγει στις 15 Μαΐου, την δόση του Ιουνίου ύψους 23 δις ευρώ η καταβολή της οποίας από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ κινδυνεύει να παγώσει σε περίπτωση που δεν σχηματιστεί κυβέρνηση και οδηγηθούμε σε νέες εκλογές και για μία σειρά από άλλα κρίσιμα θέματα (λ.χ. Σύνοδος Κορυφής ΝΑΤΟ στις 23/5, έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ κ.λπ.).
Δεν γνωρίζουμε εάν ο κ. Παπαδήμος ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την τραγική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το ενεργειακό σύστημα της χώρας και για το πως η συνεχιζόμενη πολιτική αβεβαιότητα συντείνει στον περαιτέρω αποσυντονισμό του, ιδίως εάν οδηγηθούμε σε νέες εκλογές, έτσι που η κατάρρευσή του μέσα στις επόμενες εβδομάδες να μην αποτελεί απλή εικασία ή σχέδιο επί χάρτου, αλλά μία εξαιρετικά πιθανή εξέλιξη. Ποιο συγκεκριμένα, αναφερόμαστε στις προμήθειες της χώρας σε αργό πετρέλαιο, απαραίτητο για τις μεταφορές και την ηλεκτροπαραγωγή στα νησιά, στις εισαγωγές φυσικού αερίου που καταναλώνεται κυρίως στην ηλεκτροπαραγωγή και ασφαλώς στην παραγωγή ηλεκτρισμού όπου πέρα από την ΔΕΗ μετέχουν πλέον εκατοντάδες μικροί και μεγάλοι ανεξάρτητοι παραγωγοί.
Η αγορά πετρελαιοειδών η οποία λόγω της ύφεσης έχει συρρικνωθεί εντυπωσιακά την τελευταία πενταετία, με την κατανάλωση να έχει μειωθεί από τα 444 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα το 2006 στα 356 χιλιάδες βαρέλια περίπου το 2011 με περαιτέρω πτώση το 2012, αντιμετωπίζει πλέον προβλήματα σε επίπεδο εισαγωγής αργού από τους δύο διυλιστηριακούς ομίλους. Και αυτό γιατί οι χώρες που μας προμηθεύουν το αργό έχουν μειώσει τις πιστώσεις από τις 90 στις 30 ημέρες, ενώ σε πολλές περιπτώσεις απαιτούν πληρωμή με την παράδοση του φορτίου. Επιπλέον, από τις αρχές Απριλίου έχουν σταματήσει εντελώς οι εισαγωγές αργού από το Ιράν, στο πλαίσιο του embargo του Αμερικανο-Ευρωπαϊκού embargo, κάτι που είναι ιδιαίτερα επιζήμιο για την Ελλάδα η οποία το 2011 εκάλυψε πάνω από 30% των πετρελαϊκών προμηθειών της από την NIOC με ιδιαίτερα ευνοϊκούς χρηματοπιστωτικούς όρους. Έχει ενδιαφέρον η πληροφορία ότι τα ΕΛ.ΠΕ. προκειμένου ν’ αντιμετωπίσουν τους νέους δυσμενείς όρους προμήθειας προχώρησαν στην σύσταση κοινής trading company, σε σύμπραξη με τρεις μεγάλες Ελληνικές Τράπεζες (ΕΤΕ, Alpha Bank και Eurbank) με ικανή κεφαλαιοποίηση έτσι ώστε να ενισχύσουν την ρευστότητά τους στις διεθνείς συναλλαγές τους. Όμως εάν συνεχισθεί για λίγες ακόμη εβδομάδες η πολιτική αστάθεια αυτή θα έχει ακόμα πιο δυσμενές αντίκτυπο στο cash flow των διυλιστηρίων με αποτέλεσμα την μείωση των εισαγόμενων φορτίων που με την σειρά του θα οδηγήσει σε κάθετη μείωση την παραγωγή τους και σοβαρούς περιορισμούς πλέον στην τροφοδοσία των πρατηρίων και την εξυπηρέτηση των καταναλωτών.
Για τα προβλήματα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και κατ’ επέκταση στην προμήθεια φ. αερίου το Energia.gr έχει αναφερθεί κατ’ επανάληψη μέσω αρθρογραφίας του και έχει προειδοποιήσει εδώ και καιρό για τους κινδύνους που υπάρχουν, πολύ ορατοί πλέον, και θα επηρεάσουν με μαθηματική ακρίβεια την απρόσκοπτη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος σε νοικοκυριά, στο εμπόριο και στην βιομηχανία (βλέπε άρθρο Κ. Ν. Σταμπολή στις 9/4/2012 με τίτλο «Κρίσιμες Ώρες για το Ενεργειακό Σύστημα της Χώρας»).
Ως γνωστό, και για λόγους που έχουμε αναλύσει επί μακρόν, ο λειτουργό του ηλεκτρικού συστήματος, ο ΛΑΓΗΕ, που διαδέχθηκε τον ΔΕΣΜΗΕ, έχει συσσωρεύσει ένα τρομακτικό έλλειμμα που ξεπερνά πλέον τα 500 εκατομμύρια ευρώ με αποτέλεσμα ν’ αδυνατεί να πληρώσει τους ανεξάρτητους παραγωγούς (ΑΠΕ και θερμοηλεκτρικές μονάδες φ. αερίου) και την ΔΕΗ. Υπό μορφή ντόμινο τα χρέη του ΛΑΓΗΕ προς τους ανεξάρτητους παραγωγούς θερμοηλεκτρικών μονάδων πλήττουν την ΔΕΠΑ η οποία είναι υποχρεωμένη να πληρώνει τους ξένους προμηθευτές της (Gazprom, Sonatrach και BOTAS) σε τακτά διαστήματα, σε διαφορετική περίπτωση κινδυνεύει να μείνει χωρίς φ. αέριο.
Χαρακτηριστική της κρισιμότητας της κατάστασης είναι η πληροφορία ότι, παραμονές των εκλογών, κυριολεκτικά στο «παρά πέντε», χρειάστηκε να επιστραφούν στη ΔEH 200 εκατ. ευρώ από το περίφημο «χαράτσι» για να μη βρεθεί η χώρα σε κατάσταση «μπλακ άουτ» εκτάκτως. Το ποσό αυτό και άλλα 130 εκατ. ευρώ που δόθηκαν στη ΔΕΗ κατάφεραν απλώς να προλάβουν την κατάρρευση του ηλεκτρικού συστήματος και να μεταθέσουν το πρόβλημα για μετά τον Iούνιο.
Η προβληματική αυτή κατάσταση απασχόλησε την ηγεσία του ΥΠΕΚΑ τις τελευταίες εβδομάδες, η οποία σε συντονισμό με το Υπουργείο Οικονομικών, προσπάθησε να βρει λύση για την αναχρηματοδότηση του ΛΑΓΗΕ και εν μέρει της ΔΕΗ μέσω δανεισμού από το Πράσινο Ταμείο, τα διαθέσιμα του οποίου είναι κατατεθειμένα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Πλην όμως για την αποδέσμευση ποσού 350 εκατομμυρίων ευρώ που θα εκταμιευθούν σε πρώτη φάση απαιτείται και έγκριση της Τρόικα, όπως για πρώτη φορά επισήμανε το Energia.gr μέσα από αρθρογραφία του. Υπό τις παρούσες αβέβαιες πολιτικές συνθήκες, και του ενδεχόμενου αποχώρησης της χώρας από το ευρώ, οι εκπρόσωποι της Τρόικα αρνούνται να δώσουν την συγκατάθεσή τους για τον δανεισμό προς τον ΛΑΓΗΕ. Έτσι μοιραία η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας οδηγείται σε μία βέβαιη κατάρρευση, εκτός βέβαια εάν την τελευταία στιγμή υπάρξει πολιτική λύση με κυβέρνηση η οποία θα αναλάβει την ευθύνη των απαραίτητων χειρισμών. Τέλος, να σημειώσουμε ότι ποτέ άλλοτε στην σύγχρονη μεταπολεμική ιστορία της η χώρα δεν είχε φθάσει τόσο κοντά στο σημείο πλήρους ανεπάρκειας και κατάρρευσης του ενεργειακού της συστήματος.