Η εντεινόμενη ανησυχία για τις
εξελίξεις στην Μέση Ανατολή, η αισθητή πλέον μείωση των Ιρανικών εξαγωγών αργού
αλλά και η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα στην Ευρωζώνη είναι οι βασικοί παράγοντες
που συμβάλλουν στην επανάκαμψη των τιμών του αργού τις τελευταίες εβδομάδες,
σύμφωνα με παρατηρητές της διεθνούς πετρελαϊκής αγοράς. Μόνο την τελευταία
εβδομάδα η ποικιλία
Brent στο
ICE του Λονδίνου, το βασικό
brenchmark
για τις αγορές της Ευρώπης και της
Μέσης Ανατολής, ανατιμήθηκε κατά $5 το βαρέλι κλείνοντας στα $107.26/
bbl την περασμένη Παρασκευή (20/07).
Έχοντας αυξηθεί σχεδόν κατά $16 το βαρέλι από τα τέλη Ιουνίου. Σήμερα το πρωί
το συμβόλαιο
Brent για παραδόσεις Σεπτεμβρίου διαπραγματεύετο στα $104 το βαρέλι στο
ICE.
Παρά το γεγονός ότι η κατάσταση στην
Ευρωζώνη παραμένει εύθραυστη όσο ποτέ άλλοτε, με την Ελλάδα να βυθίζεται ολοένα
και περισσότερο σε μια καταστροφική ύφεση, την Ισπανική οικονομία κυριολεκτικά
να κλυδωνίζεται με τις τράπεζες της να καταγράφουν €159 δις μη εξυπηρετούμενων
χρεών, δηλαδή ποσό διπλάσιο από αυτό που έχει συμφωνηθεί να παράσχει η ΕΚΤ για
την διάσωση των τραπεζών, και την οικονομική ανάπτυξη στο σύνολο της Ευρωζώνης
να τρέχει με αρνητικό πρόσημο, η ζήτηση για πετρέλαιο σε παγκόσμιο επίπεδο,
σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του ΙΕΑ, παραμένει σε υψηλά επίπεδα
διαμορφούμενη στα 90.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα, για το Γ’ τρίμηνο του έτους, σε
σχέση με 89,4 εκατ. το Α’ τρίμηνο. Μάλιστα, λόγω της κάμψης των διεθνών τιμών
στα τέλη του Β’ τριμήνου, πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ζήτηση θα τονωθεί το
τελευταίο τρίμηνο του έτους και θα φτάσει ακόμα και τα 90 εκατ. βαρέλια την
ημέρα.
Όπως παρατηρούν έγκριτοι αναλυτές της πετρελαϊκής αγοράς «η παγκόσμια ζήτηση
επηρεάζεται όλο και λιγότερο από τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη και την
Αμερικανική οικονομία ενώ οι ακολουθούμενες πολιτικές στις εκτός ΟΟΣΑ χώρες
φαίνεται ότι επηρεάζουν, και θα επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο, την
διαμόρφωση των θεμελιωδών της αγοράς». Προς αυτήν την άποψη συνηγορούν τα τελευταία
στοιχεία που ανακοίνωσε ο ΙΕΑ στο “
Oil
Market
Report” του Ιουλίου, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει
ότι για πρώτη φορά από το Β’ τρίμηνο του 2013 η ζήτηση για αργό και προϊόντα από
τις εκτός ΟΟΣΑ χώρες πρόκειται να ξεπεράσει την αντίστοιχη από αυτές του ΟΟΣΑ.
Με την εκτιμούμενη ζήτηση να φθάνει τα 45.7 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2013,
δηλαδή +0,6 εκατ. βαρέλια την ημέρα περισσότερο από αυτά των ανεπτυγμένων χωρών
μελών του ΟΟΣΑ.
Με την παγκόσμια ζήτηση να μην παρουσιάζει
εντυπωσιακά άλματα (89.1 εκατ. βαρέλια/ ημέρα το 2011 με εκτίμηση για 89.9
εκατ. βαρέλια/ημέρα το 2012), την οικονομική ανάπτυξη στη Κίνα σε σταθερή και
αναμενόμενη τροχιά και την παραγωγή πετρελαίου το Α’ εξάμηνο του έτους να
υπερισχύει κατά πολύ της προσφοράς, οι διεθνείς τιμές θα έπρεπε κανονικά να
κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα. Όμως, η αλλαγή σκηνικού στην Συρία, όπου παρά
την Ρωσική και Κινεζική στήριξη, το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ,
ευρίσκεται σε άμυνα μετρώντας εβδομάδες αν όχι ημέρες, η ραγδαία μείωση των
εξαγωγών αργού του Ιράν (στο 1.1 εκατ. βαρέλια/ημέρα τον Ιούλιο από 1.9 εκατ.
βαρέλια πέρυσι, με εκτιμούμενη μείωση των εσόδων στα $42 εκατ. το 2012 σε
σύγκριση με $72 εκατ. το 2011) και η κλιμακούμενη ένταση στα Στενά του Ορμούζ με
την ενίσχυση της εκεί Αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας (αναμένεται η άφιξη
τρίτου αεροπλανοφόρου και στολίσκου ναρκαλιευτικών και δημιουργία
αντιβαλλιστικής βάσης στο Κατάρ), είναι παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχολογία
της αγοράς.
Μια αγορά που προφανώς προβλέπει
υψηλότερες τιμές ανησυχώντας όχι τόσο για την επάρκεια των αποθεμάτων αλλά για
την αλλαγή των συσχετισμών σε πολιτικό – στρατιωτικό επίπεδο. Μια πιθανή πλέον
πτώση του Άσαντ, με υπερίσχυση του Σουνιτικά ελεγχόμενου επαναστατικού στρατού
(
Free
Syrian
Army) αλλάζει άρδην το σκηνικό εις βάρους
του Ιράν, του οποίου προπύργιο αποτέλεσε επί μακρών το καθεστώς Άσαντ, το οποίο
ως γνωστό ήτο βασικός υποστηρικτής της οργάνωσης Χεζμπολάχ σε Συρία και Λίβανο.
Μια ενδεχόμενη πτώση του καθεστώτος στη Δαμασκό εντείνει σε κάθε περίπτωση την
αβεβαιότητα για τις εξελίξεις στην περιοχή και διευκολύνει το Ισραήλ στους
χειρισμούς του σε ότι αφορά το Ιράν, φέρνοντας πιο κοντά την πιθανότητα στρατιωτικού
πλήγματος κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του δεύτερου.