«Μέσα στην τραχιά μοναξιά
της άρμης,
μέσα στις μυώδεις κινήσεις
των ωκεανών κατοικημένες
μόνο από σιωπή, η ζωή ετοιμαζόταν όπως σε κάθε θραύσμα
φως ετοιμάζονται τα χρώματα.»
Τiτος Πατρiκιος
Εκατόν πενήντα εκατομμύρια χρόνια πριν, όταν στη Γη ζούσαν δεινόσαυροι, η Ελλάδα καλυπτόταν από τα νερά ενός μεγάλου ωκεανού που ονομάστηκε Τηθύς. Καθώς ο χρόνος κυλούσε, οι αδιάκοπα και άγρια συγκρουόμενες στο εσωτερικό της Γης λιθοσφαιρικές πλάκες μετακίνησαν μεγάλα τμήματα του γήινου φλοιού και κατέστρεψαν τον ωκεανό της Τηθύος.
Ισχυροί σεισμοί και ηφαιστειακές εκρήξεις δημιούργησαν βουνά εκεί που υπήρχε θάλασσα. Το νερό αποτραβήχτηκε και σχηματίστηκε μια ενιαία ξηρά, η μυθική Αιγηίδα, η οποία με τις συνεχείς γεωλογικές διεργασίες σταδιακά καταποντίστηκε. Τμήματά της, ωστόσο, παρέμειναν πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, δημιουργώντας τα σημερινά νησιά και δίνοντας τη γνώριμη μορφή στο ελληνικό Αρχιπέλαγος.
Κάπως έτσι, αναδυόμενο μέσα από τον γεωλογικό χρόνο, λένε οι επιστήμονες, άρχισε πριν από 12 εκατ. χρόνια η γέννηση του Αιγαίου Πελάγους, για να περάσει στην Ιστορία ως το πιο ξακουστό αρχιπέλαγος της οικουμένης. Θαυμαστό έργο, του Κυρίου, αυτού που «τα πάντα εν σοφία εποίησε», θα έλεγαν οι οπαδοί της μεταφυσικής.
Μια συναρπαστική έκθεση για τη γένεση και δημιουργία των γεωλογικών θησαυρών του Αιγαίου φιλοξενείται από τις 19/2 στους χώρους του Μουσείου Τεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ, στη Θεσσαλονίκη. Μέσα από πλούσιο φωτογραφικό υλικό, αναπαραστάσεις και οπτικοακουστικές διαδραστικές παρουσιάσεις, εμφανίζονται οι διεργασίες και τα αποτελέσματα των χερσαίων και θαλάσσιων δυνάμεων που διαμόρφωσαν τόσο το ιστορικό αρχιπέλαγος στο πέρασμα των εκατομμυρίων χρόνων, όσο και την εξέλιξη της ζωής.
«Η έκθεση οργανώνεται από το μουσείο απολιθωμένου δάσους Λέσβου σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο - Μουσείο Γεωλογίας και τα πανεπιστήμια Αιγαίου και Κρήτης και προετοιμάστηκε από ομάδα επιστημόνων με την επιμέλεια της ΤΕΤΡΑΓΚΟΝ», λέει ο εκ των συντελεστών αρχιτέκτονας κ. Γιώτης Ιωαννίδης. «Ελπίζουμε ότι στις δυσκολίες αυτών των καιρών δημιουργήσαμε ένα πολιτιστικό προϊόν, το οποίο θα κινηθεί με εξωστρέφεια, προβάλλοντας τις απαράμιλλες γεωφυσικές ομορφιές της χώρας μας και τον πολιτισμό της».
Οπως αναφέρει, η έκθεση, μετά το ΝΟΗΣΙΣ, όπου που θα παραμένει έως το καλοκαίρι, θα φιλοξενηθεί στην Αθήνα και ακολούθως σε μουσεία του εξωτερικού. «Πολλοί άνθρωποι δούλεψαν προσφέροντας το πνευματικό και καλλιτεχνικό τους έργο ανιδιοτελώς», τονίζει.
Είναι, βεβαίως, παγκοσμίως γνωστές οι δαντελωτές ακτές με τους κόλπους, τα ακρωτήρια και τις παραλίες, και τα πυκνά πευκοδάση των βόρειων νησιών του Αρχιπελάγους που εναλλάσσονται με τα γυμνά κυκλαδίτικα τοπία. Ποιητές και συγγραφείς από την αρχαιότητα έως σήμερα εμπνεύστηκαν και εμπνέονται από τα καταγάλανα νερά του και το υπέροχο φως που τα λούζει.
Αυτό που ελάχιστοι ξέρουν, πλην των ειδικών βεβαίως, και η έκθεση φιλοδοξεί να αποκαλύψει, είναι ότι κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας το Αιγαίο κρύβει μια πολύπτυχη μορφολογία με υφάλους και ξέρες, αμμουδιές, υποβρύχια βουνά, φαράγγια και ρήγματα με αβυσσαλέα βάθη.
Το ανάγλυφο της λεκάνης του, όπως προκύπτει και από τα εκπληκτικά εκθέματα, είναι δημιούργημα και διεργασιών που εκδηλώθηκαν τα τελευταία 25 εκατ. χρόνια. Ορισμένα από τα ομορφότερα νησιά του Αιγαίου χρωστούν την ύπαρξή τους σε μεγάλες εκρήξεις ηφαιστείων. Τα ενεργά ηφαίστεια στη Νίσυρο, τη Σαντορίνη, τη Μήλο και τα Μέθανα σχηματίζουν μια αλυσίδα νησιών που οι επιστήμονες ονομάζουν ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου.
Η ηφαιστειακή δραστηριότητα που σημειώθηκε πριν από 20 εκατ. χρόνια στον χώρο του Β. Αιγαίου, με τις γιγαντιαίες ποσότητες λάβας και τέφρας που σκέπασαν τεράστιες εκτάσεις, κάλυψε και το πυκνό υποτροπικό δάσος της περιοχής. Η τέλεια απολίθωση που ακολούθησε, με τη συνδρομή ενός φυσικού στοιχείου, του διοξειδίου του πυριτίου, αποτυπώνεται στα απολιθώματα ζώων και φυτών του παρελθόντος στο απολιθωμένο δάσος της Λέσβου και αποτελούν από τα πλέον εντυπωσιακά εκθέματα.
(από την εφημερίδα "Καθημερινή")