Στάσιμη και με συσσωρευμένα προβλήματα εμφανίζεται η
ενεργειακή αγορά. Η ρευστότητα έχει χτυπήσει «κόκκινο», η αναδιάρθρωση
«ζυμώνεται», η ανταγωνιστική λειτουργία συνθλίβεται σε δικαστικές διαμάχες και
προσδοκάται να καθοριστεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, οι αποκρατικοποιήσεις
κινούνται στην κόψη του ξυραφιού, τα συμπληρωματικά μέτρα για τις ΑΠΕ
αναζητούνται. Και όλα αυτά υπό τη σκιά της συνεχιζόμενης μείωσης της
κατανάλωσης ηλεκτρισμού και την προοπτική νέων αυξήσεων στα τιμολόγια.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι η ενεργειακή αγορά
νοσεί βαριά. Ούτε και ασπιρίνες δεν δίνονται πια. Σχεδόν, φαίνεται να έχει
εγκαταλειφθεί να κινείται με αυτόματο πιλότο. Το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα της,
που είναι η ρευστότητα, έχει δημιουργήσει ένα απίστευτο μπλοκάρισμα. Βεβαίως,
συναρτάται άμεσα τόσο με το θέμα της αναδιάρθρωσης της, που συζητείται στη ΡΑΕ,
αλλά και με τα συμπληρωματικά μέτρα για τις ΑΠΕ και δη για τις ταρίφες στα
φωτοβολταϊκά, που αναμένονται. Δεν είναι τυχαίο που το θέμα της ρευστότητας
ήταν πρώτο στην ατζέντα της τρόικας, κατά τις συναντήσεις που είχε πρόσφατα με
τους φορείς της αγοράς. Προφανώς, καθώς αποτελεί μία δύσκολη εξίσωση, η αναφορά
στο κείμενο συμφωνίας που δόθηκε στη δημοσιότητα είναι γενικόλογο και παραπέμπει
άμεσα στην ευθύνη της πολιτείας για τη λήψη μέτρων. Πώς αλλιώς να ερμηνεύσει
κανείς την παράγραφο που συμπεριελήφθη στην πρόσφατη συμφωνία με την τρόικα,
όπου απλά επισημαίνεται η ανάγκη μεταρρύθμισης του τομέα του ηλεκτρισμού, ώστε
να διασφαλίζεται η χρηματοοικονομική σταθερότητα του και να αποφευχθεί η
διόγκωση των χρεών;
Είσαι σαφές πλέον ότι η ενεργειακή αγορά για να επανέλθει σε
τροχιά ανάπτυξης χρειάζεται θαρραλέα μέτρα και παρέμβαση. Όχι υπό την πίεση του
όποιου πολιτικού κόστους. Αλλά με το βλέμμα στο μέλλον και τη μακροπρόθεσμη
βιωσιμότητα της. Έχουμε φθάσει στο σημείο, από κει που λαμβάνονταν κάποτε μέτρα
τα οποία δεν ήταν προς όφελος της αγοράς -για παράδειγμα, η περιβόητη πράσινη
ανάπτυξη- να βρισκόμαστε στην περίοδο των μη μέτρων. Εντάξει, αντιλαμβανόμαστε
ότι πιέζουν οι ΑΠΕτζήδες, για να προστατεύσουν τα κεκτημένα τους. Και πού
φθάσαμε; Μία προσπάθεια που ξεκίνησε με καλούς οιωνούς να μην μπορεί να
ολοκληρωθεί. Τώρα για ποιόν ενδιαφερόμαστε; Για τις τράπεζες που έχουν ανοικτά
δάνεια για τις φωτοβολταϊκές επενδύσεις; Ή για το σύνολο της αγοράς, που
βουλιάζει σε τέλμα;
Εδώ γίνεται κυριολεκτικά κοσμογονία. Οι βιομηχανικές μονάδες
συρρικνώνονται, τα νοικοκυριά δεν έχουν να πληρώσουν τα τιμολόγια του ρεύματος,
η διείσδυση των ΑΠΕ είναι πέραν πάσης προσδοκίας, η υπό αποκρατικοποίηση ΔΕΠΑ
βουλιάζει από τα χρέη και εμείς ακόμη συζητάμε πώς θα αναδιαρθρωθεί η ηλεκτρική
αγορά. Μα είμαστε σοβαροί; Κινδυνεύουμε ακόμη κι αυτή η αναδιάρθρωση που
μελετάται από το Ρυθμιστή να μην μπορέσει να ανταποκριθεί στο νέο σκηνικό που
διαμορφώνεται.
Το κερασάκι στην τούρτα θα είναι οι αποκρατικοποιήσες. Σε
δύο εβδομάδες περίπου αναμένεται να κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές για την
ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ. Τα μηνύματα είναι αντιφατικά. Λύθηκε εν
τέλει το ζήτημα με τις εγγυητικές επιστολές που απαιτεί η
Gazprom; Έχουμε διαγωνισμό ή θα σκάσει
καμιά φούσκα στο παραπέντε;
Να γιατί πιστεύουμε ότι η ενεργειακή αγορά νοσεί. Να γιατί
απαιτούνται άμεσα μέτρα, προτού και οι τελευταίοι εναπομείναντες επενδυτές
απογοητευθούν και περιστείλουν τη δραστηριότητα τους. Καλές είναι οι
συζητήσεις, αλλά έχουν λάβει πλέον ατέρμονο χαρακτήρα. Σχεδόν, έχουμε την
εντύπωση ότι ομφαλοσκοπούν. Σε μια φάση που αναδιαρθρώνονται ακόμη και οι
γεωστρατηγικές συμμαχίες στη γειτονιά μας, εμείς θεωρούμε ότι έχουμε το
περιθώρια χρόνου για να συσκεφτόμαστε και να αναλύουμε. Πράξεις χρειάζονται και
θαρραλέα πολιτική βούληση. Τώρα, γιατί αύριο θα είναι πολύ αργά.