Η «μνήμη ελέφαντα» ωχριά μπροστά σε αυτήν του δελφινιού, αναφέρουν Αμερικανοί ειδικοί, οι οποίοι πιστεύουν ότι το συμπαθές θαλάσσιο θηλαστικό μπορεί να ανακαλέσει στη μνήμη του το κάλεσμα κάποιου συντρόφου ακόμα κι έπειτα από είκοσι χρόνια χωρισμού

Η «μνήμη ελέφαντα» ωχριά μπροστά σε αυτήν του δελφινιού, αναφέρουν Αμερικανοί ειδικοί, οι οποίοι πιστεύουν ότι το συμπαθές θαλάσσιο θηλαστικό μπορεί να ανακαλέσει στη μνήμη του το κάλεσμα κάποιου συντρόφου ακόμα κι έπειτα από είκοσι χρόνια χωρισμού.

Οι συντάκτες της σχετικής έκθεσης, η οποία δημοσιεύεται στο Proceedings of the Royal Society B, υποστηρίζουν ότι τέτοιες αναμνήσεις είναι ένα είδος κοινωνικού ραντάρ ασφαλείας, το οποίο παρήχθη μέσα από τους ιδιαίτερα περίπλοκους κοινωνικούς συνδέσμους που ανέπτυξαν αυτά τα θαλάσσια όντα.

Σε αιχμαλωσία

Για να καταλήξουν στο συμπέρασμά τους οι ερευνητές μελέτησαν προσεκτικά τη συμπεριφορά 56 δελφινιών σε αιχμαλωσία, τα οποία, μάλιστα, είχαν την ατυχία να μεταφέρονται για αναπαραγωγικούς λόγους σε τουλάχιστον έξι διαφορετικούς ζωολογικούς κήπους και ενυδρεία στις ΗΠΑ και τις Βερμούδες. Ετσι παρατηρήσαν προσεκτικά τις σχέσεις που συνέδεαν τα αιχμάλωτα ζώα, τα οποία είχαν κατά περιόδους συστεγαστεί.

Ετσι, σε δεδομένη στιγμή και ενώ τα δελφίνια βρίσκονταν σε διαφορετικά ενυδρεία, αναπαρήγαγαν τους ήχους που είχαν μαγνητοφωνήσει, τους συριγμούς-υπογραφή του κάθε δελφινιού και κατέγραψαν τις αντιδράσεις των άλλων ζώων όταν τους άκουγαν. «Οταν νιώθουν οικεία με τη φωνή-συριγμό που ακούν, τα δελφίνια προσεγγίζουν για περισσότερο χρόνο το ηχείο» επισημαίνει ο δρ Τζέισον Μπρουκ, του πανεπιστημίου του Σικάγο, που συντόνισε τη μελέτη. «Βλέπουμε ότι θα διατηρήσουν την επαφή τους με την πηγή του ήχου. Αν δεν νιώθουν οικεία, θα αδιαφορήσουν για το κάλεσμα. Η διατήρηση μιας τόσο μακράς μνήμης είναι κάτι το εντελώς πρωτάκουστο για το ζωικό βασίλειο».

Ο δρ Μπρουκ -συνεχίζει το δημοσίευμα του BBC- απομονώνει από τη μελέτη τις περιπτώσεις δύο θηλυκών δελφινιών, της Αλι και της Μπέιλι που, όταν ήταν πολύ μικρά, έζησαν μαζί στα Φλόριντα Κιζ. Η Μπέιλι σήμερα ζει στις Βερμούδες, αλλά όταν αναπαρήχθη το χαρακτηριστικό κάλεσμα της Αλι, η Μπέιλι αμέσως απάντησε, παρότι είχαν περάσει από την τελευταία τους συνάντηση είκοσι χρόνια και έξι μήνες. Ο δρ Μπρουκ πιστεύει ότι αυτή η αντίδραση είναι τυπική και χαρακτηρίζει το είδος. Τα δελφίνια αντιδρούν πολύ περισσότερο στους ήχους-καλέσματα των άλλων δελφινιών που γνωρίζουν, ακόμα κι αν δεν τα έχουν δει επί δεκαετίες, παρά σε αυτά αγνώστων ζώων.

Για να επαληθεύσει το συμπέρασμά του ο δρ Μπρουκ αναπαρήγαγε και τη μαγνητοφώνηση της φωνής ενός άγνωστου δελφινιού της ίδιας ηλικίας και γένους με το γνώριμο ζώο.

Η κοινωνία τους

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η δυνατότητα ανάπλασης αναμνήσεων θαμμένων στο τόσο μακρινό παρελθόν οφείλεται στη μεγάλη περιπλοκότητα των κοινωνικών συστημάτων που ζουν αυτά τα πανέμορφα θαλάσσια θηλαστικά.

Στους ανοικτούς ωκεανούς τα δελφίνια ζουν ευτυχισμένα σε ρευστές κοινωνικές σχέσεις. Εγκαταλείπουν τη μία ομάδα και εντάσσονται σε μία άλλη πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ζωής τους. «Είναι πολύ σημαντικό να μπορούν να επαναφέρουν στη μνήμη όλα τα καλέσματα των δελφινιών με τα οποία είχαν συνυπάρξει στην ίδια ομάδα στο παρελθόν προκειμένου να αποφασίσουν κατά πόσον το δελφίνι που ακούν πρέπει να το αποφύγουν ή θέλουν να το προσεγγίσουν. Ενα τέτοιο σύστημα κοινωνικής αναγνώρισης, που διατηρείται ανέπαφο επί πολλά χρόνια, είναι εξαιρετικά σημαντικό, αφού μπορεί να σώσει το ζώο από μία πολύ δυσάρεστη εμπειρία και να του επιτρέψει να έχει μία θετική εμπειρία.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η δυνατότητα του δελφινιού να επαναφέρει στη μνήμη αναμνήσεις από τόσο παλιά σημαίνει ότι οι γνωσιακές του ικανότητες είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένες, παρόμοιες με αυτές του ανθρώπου, των χιμπατζήδων και των ελεφάντων.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")