Είναι γεγονός ότι οι ρυθμίσεις στην ενεργειακή αγορά
κινούνται με ρυθμούς χελώνας. Υπάρχουν αρκετά και σοβαρά ζητήματα που αναζητούν
λύσεις, υπό το φως της νέας πολιτικής αντίληψης που πρεσβεύει το ΥΠΑΠΕΝ. Αν
κάτι κινήθηκε και κινείται, ήταν οι διαγωνισμοί για τους υδρογονάνθρακες, κι
αυτοί γιατί είχε γίνει ήδη όλη η προετοιμασία από την προηγούμενη κυβέρνηση και
το μόνο που απέμενε και απομένει ήταν η εκδήλωση προσφορών. Ένα δεύτερο θέμα
που, επίσης, δείχνει να σημειώνει πρόοδο, είναι οι διασυνδετήριοι αγωγοί στη
Ν.Α. Ευρώπη, κι αυτό γιατί υπήρχε προγραμματισμένη ατζέντα, λόγω εμπλοκής της
Ε.Ε.
Ταυτόχρονα, εκτός από την σταθερά δηλωμένη αντίρρηση
του ΥΠΑΠΕΝ για τις ιδιωτικοποιήσεις στον ενεργειακό τομέα, πλην εκείνου του
ΔΕΣΦΑ, λόγω παρέμβασης της Κομισιόν, δεν έχουν γίνει γνωστές οι προθέσεις του
υπουργείου για μια σειρά άλλων κρίσιμων ζητημάτων, πέραν των γενικών προθέσεων.
Δεν γνωρίζουμε, για παράδειγμα, πώς εννοεί το ψαλίδισμα των αρμοδιοτήτων της
ΡΑΕ το ΥΠΑΠΕΝ, δεν ξέρουμε εάν και πώς θα προχωρήσει το ΝΟΜΕ, τι θα γίνει με τα
νέα ΑΔΙ, εάν και πώς θα ανοίξει η αγορά φυσικού αερίου, πώς θα επιτευχθεί η
μείωση του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία, κλπ κλπ.
Το ΥΠΑΠΕΝ δείχνει να λειτουργεί με ένα τελείως
διαφορετικό τρόπο. Αντί της διαρροής σκέψεων, προθέσεων και σχεδίων, επιλέγει
πρώτα να λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις και ύστερα να τις ανακοινώνει επίσημα.
Αυτό βέβαια έχει και θετική και αρνητική πλευρά. Θετική, γιατί δεν εξαντλούνται
τα θέματα σε ασκήσεις τακτικισμών, αρνητική, γιατί δεν υπάρχει διαθέσιμη
πληροφόρηση, με συνέπεια να αναπτύσσονται σενάρια, τα οποία εν τέλει
δημιουργούν προσωρινή σύγχυση και αναστάτωση στην αγορά.
Η εκτίμηση μας είναι ότι όσο διαρκεί η εκκρεμότητα
μιας οριστικής συμφωνίας με τους δανειστές, που θα επιτρέψει να πάρει μπρος
ξανά η οικονομία, δεν θα δούμε το αντίκρισμα της νέας ενεργειακής πολιτικής από
το ΥΠΑΠΕΝ. Ο λόγος είναι απλός και βασίζεται σε απλά… μαθηματικά. Όσο το
ζητούμενο παραμένει η περιστολή των εξόδων και η εξασφάλιση των πολύτιμων
εσόδων και φυσικά η έγκριση από τους «θεσμούς», τόσο πιο δύσκολο καθίσταται η
ανάπτυξη διαφοροποιημένης ενεργειακής πολιτικής, η οποία, είτε μας αρέσει,
είτε, όχι, είναι μέρος του συνολικού πακέτου της συμφωνίας. Αυτή, συνεπώς, θα
κρίνει επί της ουσίας τα βήματα που θα γίνουν και σε αυτόν τον τομέα.
Βεβαίως, αν η καθυστέρηση της συμφωνίας συνεπάγεται
σοβαρά προβλήματα για το σώμα της σύνολης οικονομίας, που συνθλίβεται από την έλλειψη
ρευστότητας και τη λήψη αποφάσεων, άλλο τόσο ταλαιπωρείται η ενεργειακή αγορά
εδώ και τρεισήμισι μήνες, από την απουσία ριζοσπαστικών ρυθμίσεων. Αν κάτι τη
σώζει, είναι ότι εξακολουθεί και λειτουργεί με τον αυτόματο πιλότο, με τα
προβλήματα να συσσωρεύονται και να καθίσταται όλο και πιο δύσκολη η
αντιμετώπιση τους. Η αναμονή, όμως, ήταν πάντα η χειρότερη εκδοχή από τη λήψη
έστω και δυσάρεστων αποφάσεων. Άλλο είναι να ξέρεις ότι αυτή είναι η
πραγματικότητα και με κάποιο τρόπο πρέπει να την αποδεχθείς και να πορευθείς
μαζί της κι άλλο να μην ξέρεις τι σε περιμένει, να μην μπορείς να
προγραμματίσεις, να βρίσκονται όλα στον αέρα.
Γι αυτό, αν κάτι χρειάζεται επειγόντως η αγορά -και
η ενεργειακή- είναι η ανάγκη να τελειώνουμε με την αβεβαιότητα που λέγεται
συμφωνία με τους δανειστές. Όσο καθυστερεί, τόσο πιο ορατή θα γίνεται η ανάγκη
πρόσθετων, επώδυνων, μέτρων. Ας ελπίσουμε ότι το μήνυμα που εξέπεμψε χθες το
Eurogroup, για πρόοδο στις
συνομιλίες, είναι θετικό και προοιωνίζει την επίτευξη οριστικής συμφωνίας, κατά
πάσα πιθανότητα μέσα στον επόμενο μήνα. Έως τότε, ας μην περιμένουμε να ανοίξει
κανένα μεγάλο ζήτημα στην ενεργειακή αγορά.