Από χθες το πρωί έχουν πυροδοτηθεί
δημοσιεύματα σχετικά με το περιεχόμενο της συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και
θεσμών. Με ανάλογες δηλώσεις ένθεν και ένθεν. Η συμφωνία, ως την ώρα που
γραφόταν το σχόλιο, δεν είχε επισημοποιηθεί. Υπό την αίρεση, συνεπώς,
ενδεχόμενων αλλαγών ως την τελευταία στιγμή που θα πέσουν οι υπογραφές, θα
επιχειρήσουμε να σχολιάσουμε όσα προβλέπει ένα κείμενο που διέρρευσε και το
οποίο φέρει την υπογραφή του Πρωθυπουργού. Θα περιοριστούμε, ασφαλώς, σε αυτά
που αφορούν στον ενεργειακό τομέα.
Με βάση, λοιπόν, αυτό το κείμενο,
καταρχήν, συνάγεται ότι δεν προβλέπονται ιδιωτικοποιήσεις στην αγορά ενέργειας.
Και λέμε συνάγεται, γιατί δεν είδαμε να ορίζεται πουθενά ρητώς κάτι τέτοιο.
Ούτε στο κεφάλαιο των ιδιωτικοποιήσεων, ούτε στο κεφάλαιο της ενέργειας. Στο
μεν πρώτο γίνεται αναφορά σε ποιες ιδιωτικοποιήσεις θα προχωρήσουν, στο δε
δεύτερο, δεν περιλαμβάνεται καμία πρόβλεψη. Αυτό, βέβαια, θα μπορούσε να έχει
και μια δεύτερη ανάγνωση. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει ρητή και σαφής άρνηση στις
ιδιωτικοποιήσεις εταιριών του ενεργειακού τομέα, ενδεχομένως, να αφήνει ανοικτή
μια τέτοια υπόδειξη και εν τέλει εφαρμογή στο μέλλον. Ίδωμεν.
Σε ό,τι αφορά τον ενεργειακό τομέα, η
ελληνική κυβέρνηση δέχεται τον εκσυγχρονισμό της αγοράς φυσικού αερίου, για τον
οποίο θα καταρτισθεί συγκεκριμένος οδικός χάρτης. Αυτό, άλλωστε, ήταν επιταγή
της Κομισιόν, η οποία ζητούσε εδώ και πολύ καιρό να ανοίξει η αγορά σε
περισσότερους παίκτες και να αρθεί το μονοπώλιο των τριών ΕΠΑ. Η προσπάθεια
είχε ξεκινήσει από τους προηγούμενους κυβερνώντες, είχε «σκοντάψει» σε διάφορα
συμφέροντα και ναυάγησε λόγω των επερχόμενων εκλογών. Τώρα μπαίνει και πάλι στο
τραπέζι, συνεπώς, έχει ενδιαφέρον η συνέχεια, καθώς είναι από τα ζητήματα τα
οποία δεν μπορεί να αγνοήσει η σημερινή κυβέρνηση.
Η αναθεώρηση του μηχανισμού
διασφάλισης ισχύος και των ΑΔΙ, συμπεριλαμβάνεται, επίσης, στις δεσμεύσεις της
κυβέρνησης. Κι γι αυτό το θέμα έχει γίνει ήδη προεργασία από τη ΡΑΕ και υπήρξε
και ανταλλαγή απόψεων με την
DG
Comp. Θα υπάρξει νέα οπτική;
Τα τιμολόγια της ΔΕΗ θα προσαρμοστούν
στο κόστος παραγωγής και θα υιοθετηθεί και το μοντέλο
NOME. Η αναφορά είναι γενικόλογη, άρα το
«ζουμί» είναι στο πώς θα αποκτήσουν σάρκα και οστά αυτές οι δεσμεύσεις. Και
κυρίως, πώς, βάσει τίνος υπολογισμού και ποιος θα καθορίσει το κόστος παραγωγής
της ΔΕΗ.
Η προσαρμογή της ενεργειακής αγοράς
στο
target
model σαφώς είναι εκ των ων ουκ άνευ. Και πολύ αργήσαμε. Η Ε.Ε.
έχει ήδη κάνει αρκετό δρόμο προς αυτήν την κατεύθυνση, συνεπώς, αυτό δεν είναι
θέμα δέσμευσης, αλλά κοινοτικής υποχρέωσης.
Η υποστήριξη και ανάπτυξη των ΑΠΕ
μέσα από ένα νέο θεσμικό πλαίσιο και η αναθεώρηση της φορολογίας στην ενέργεια
συμπεριλαμβάνονται στις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η κυβέρνηση, όπως και η
εδραίωση της οικονομικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας της ΡΑΕ. Η ενσωμάτωση
της κοινοτικής νομοθεσίας για την ενεργειακή αποδοτικότητα, όπως και η
αναβάθμιση των ηλεκτρικών δικτύων, ολοκληρώνουν το πακέτο των δεσμεύσεων για
την ενέργεια, όπως, τουλάχιστον, περιλαμβάνονται στο συγκεκριμένο κείμενο που
διέρρευσε.
Ακόμη κι εάν δεν αλλάξει κάτι σε όλα
αυτά, η σημασία έγκειται στο πώς αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση την εφαρμογή τους.
Είναι, δηλαδή, θέμα της πολιτικής της, η οποία σαφώς δεν θα μπορεί να αφίσταται
από το κοινοτικό κεκτημένο, γιατί θα καιροφυλακτούν οι θεσμοί και όσοι
θεωρήσουν ότι θίγονται. Και σε αυτήν την περίπτωση, όμως, η κυβέρνηση έχει τα
περιθώρια, αξιοποιώντας ακόμη και το κοινοτικό πλαίσιο, να προσαρμόσει τις
ρυθμίσεις της με τρόπο που να χωρούν όλοι οι παίκτες της αγοράς, χωρίς
αποκλεισμούς ή μεροληπτικές συμπεριφορές. Και θα το ξαναπούμε. Η πολιτική θα
πρέπει κάποια στιγμή να αποκόψει τον ομφάλιο λώρο με το πολιτικό κόστος.
Ειδικά, τώρα, που το παράθυρο των μεταρρυθμίσεων έχει γίνει εξαιρετικά στενό.