Η ανάκτηση της εμπιστοσύνης είναι το κλειδί για την έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την κρίση". Το μήνυμα αυτό έστειλε ο επιχειρηματικός και εξαγωγικός κόσμος της χώρας από το βήμα του Συνεδρίου που διοργάνωσε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων µε θέµα "Οι δρόµοι της εξόδου από την κρίση: Εµπιστοσύνη, Επενδύσεις, Εξαγωγές".
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης όπως επεσήμαναν οι ομιλητές, είναι ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση και αποτελεί τη βάση για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας ως πόλος σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
Παράλληλα, υπογράμμισαν πως σε μια κομβική στιγμή απομακρύνει την αβεβαιότητα που ταλάνισε την οικονομία το προηγούμενο διάστημα, συμβάλει στην σταθεροποίηση του πολιτικού και οικονομικού περιβάλλοντος και δίνει τη δυνατότητα να απελευθερωθεί η δυναμική που έχει συσσωρευθεί στη διάρκεια της κρίσης.
"Η εμπιστοσύνη χτίζεται σε χρόνια, διαλύεται σε μία στιγμή, ενώ για να την ανακτήσεις ξανά, θα πρέπει να προσπαθείς για πάντα", υπογράμμισε η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη στην ομιλία της που άνοιξε τις εργασίες του Συνεδρίου, θέλοντας να καταδείξει τη σημασία της εμπιστοσύνης για την ομαλή λειτουργίας των εμπορικών συναλλαγών εντός και εκτός συνόρων.
"Ο Έρνεστ Χέμινγκουεϊ έλεγε: "ο καλύτερος τρόπος για να διαπιστώσεις αν μπορείς να εμπιστευτείς κάποιον, είναι να ΤΟΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΕΙΣ". Οι Έλληνες Εξαγωγείς έχουμε αποδείξει όλα αυτά τα χρόνια ότι έχουμε κερδίσει την εμπιστοσύνη των παγκόσμιων αγορών. Ίσως είναι η στιγμή να εμπιστευθούμε περισσότερο και τους εαυτούς μας, αλλά και ο ένας τον άλλο", είπε χαρακτηριστικά.
Η κα. Σακελλαρίδη ανέφερε πως το κλείσιμο της αξιολόγησης μετά από ένα κρίσιμο Eurogroup είναι πολύ θετική εξέλιξη καθώς "ανέδειξε την Ελλάδα σαν ένα φερέγγυο εταίρο, που μπορεί να φέρνει σε πέρας αυτά που υπόσχεται ενώ τόνισε πως πλέον διαμορφώνεται μια νέα αισιόδοξη προοπτική για την ελληνική οικονομία.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε η πρόεδρος του ΠΣΕ στις αντοχές που επέδειξε ο ιδιωτικός τομέας και ειδικά οι εξαγωγικές επιχειρήσεις στη διάρκεια της κρίσης, στηρίζοντας πολλές θέσεις εργασίας και προσφέροντας πολύτιμη στήριξη στα Δημόσια Ταμεία.
"Οι εξαγωγές σημείωσαν ένα μικρό θαύμα. Με ελάχιστες εξαιρέσεις όλα τα τελευταία χρόνια οι εξαγωγές κατέγραψαν εντυπωσιακές επιδόσεις", ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η ανοδική πορεία, όπως είπε, συνεχίζεται και τη φετινή χρονιά. Μάλιστα, ήδη επίπεδο 4μηνου, οι συνολικές εξαγωγές ξεπέρασαν τα 9 δις ευρώ, σημειώνοντας ρυθμούς αύξησης της τάξης του 18%.
"Ακόμη και αν αφαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές είναι κατά 226 εκατ. ευρώ υψηλότερες σε σχέση με πέρυσι, ή κατά 3,7%. Θυμίζω ότι το 2016 έκλεισε με ιστορικό ρεκόρ εξαγωγών –χωρίς τα πετρελαιοειδή- σε επίπεδα άνω των 18,5 δις ευρώ", σημείωσε η ίδια.
Καθοριστικό ρόλο στα επιτεύγματα των εξαγωγέων, συμπλήρωσε, είχαν οι ελληνικές τράπεζες που παρά τα προβλήματά τους συνέβαλαν όσο μπορούσαν. Ειδική μνεία έκανε στην Eurobank, η οποία όπως είπε στέκεται διαχρονικά στο πλευρά των εξαγωγέων και όχι μόνο με οικονομικούς όρους
Ο Υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, ο οποίος εκπροσώπησε την κυβέρνηση προανήγγειλε την οριστική άρση των κεφαλαιακών ελέγχων (capital controls), και μάλιστα με ταχύτατους ρυθμούς, υπογραμμίζοντας πως αυτό το γεγονός θα ενισχύσει αποφασιστικά την εξαγωγική δραστηριότητα.
"Το πλαίσιο των κεφαλαιακών ελέγχων έχει ήδη χαλαρώσει και με ταχύτατους ρυθμούς θα είμαστε σε θέση το επόμενο διάστημα να ολοκληρώσουμε την οριστική άρση τους, γεγονός που θα ενισχύσει αποφασιστικά την εξαγωγική δραστηριότητα", δήλωσε χαρακτηριστικά.
"Είναι εντυπωσιακό ότι μέσα σε μια πενταετία οι ελληνικές εξαγωγές σημείωσαν την περίοδο της κρίσης αύξηση της τάξης σχεδόν του 30%, ενώ σε αυτό προστέθηκε και η αύξηση κατά 10,6% το 2016.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έκανε λόγο για την άρση της αβεβαιότητας από την πρόσφατη συμφωνία και υπογράμμισε πως καθορίστηκαν και τα βήματα που θα οδηγήσουν αφενός στην επάνοδο της χώρας στις αγορές και αφετερου στο οριστικό τέλος των μνημονίων. Ενώ από τη συμφωνία προκύπτουν και συγκεκριμένες παρεμβάσεις για την ενίσχυση της αναπτυξιακής πορείας της χώρας.
Για την ανάγκη αποκατάστασης της εμπιστοσύνης μίλησε ο υφυπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Στέργιος Πιτσιόρλας, τονίζοντας πως είναι ανάγκη να πέσουν οι τόνοι ώστε να σχεδιάσουμε τη στρατηγική εξόδου από το δύσκολο σημείο στο οποίο βρισκόμαστε.
"Η απόφαση του Eurogroup με τα καλά και τα μειονεκτήματά της εξασφαλίζει στη χώρα δύο χρόνια πολιτικής σταθερότητας", ανέφερε ο υφυπουργός επισημαίνοντας ότι υπάρχουν σήμερα οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για να τα καταφέρουμε.
Χαρακτήρισε ως πολύ μεγάλο πλεονέκτημα την γεωγραφική θέση της χώρας καθώς οι εξελίξεις διεθνώς μεταφέρουν το κέντρο βάρους από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού στον χώρο της Ευρασίας όπου η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο.
Ανέφερε ακόμη ως πολύ θετικό στοιχείο την ύπαρξη κυβέρνησης της αριστεράς γιατί κατάφερε να ολοκληρώσει βήματα που δύσκολα θα μπορούσε να κάνει άλλη κυβέρνηση.
Ο Αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κωστής Χατζηδάκης άσκησε κριτική στην καθυστέρηση της αξιολόγησης αλλά και στα αποτελέσματα που περιλαμβάνουν όπως είπε τα μέτρα 5 δισ. για μισθωτούς και συνταξιούχους, χωρίς ποσοτική χαλάρωση, ούτε κάτι ουσιωδώς διαφορετικό για το χρέος και δεν κατέστη ορατή η έξοδος στις αγορές. Αναγνώρισε πάντως τις προσπάθειες που καταβάλλει ο Υφυπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Σ. Πιτσιόρλας.
Πρόσθεσε ότι οι φόροι βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας 20ετίας ενώ οι επενδύσεις σε χαμηλό 20ετιας γεγονός που απέδωσε στην έλλειψη εμπιστοσύνης. Προσδιόρισε δε πέντε προϋποθέσεις για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, που είναι: μεταρρυθμιστική κυβέρνηση, αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, μείωση της φορολογίας, προώθηση ιδιωτικοποιήσεων και διαρθρωτικών αλλαγών.
Υπενθύμισε εξάλλου ότι κατά την περίοδο 2012-2014 εφαρμόστηκαν 25 δράσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών στις εξαγωγές.
Η Υπουργός Τουρισμού, Έλενα Κουντουρά αναφέρθηκε στα θετικά μηνύματα από το μέτωπο του Τουρισμού, προβλέποντας πως αν όλα πάνε καλά η χώρα θα έχει από 30 εκατομμύρια τουρίστες τη φετινή χρονιά.
Ήδη όπως είπε τα στοιχεία του πενταμήνου δείχνουν αύξηση σε αφίξεις, έσοδα, διανυκτερεύσεις και πληρότητες, καθώς και άνοδο 15%-70% στις προκρατήσεις, ύστερα από διαδοχικά ρεκόρ αφίξεων το 2015 (26 εκατ.) και το 2016 (28 εκατ.).
Σε θεσμικό επίπεδο η κα Κουντουρά ανήγγειλε νομοσχέδιο που θα αφορά την αδειοδότηση και τις προδιαγραφές λειτουργίας των τουριστικών επιχειρήσεων σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία.
Στους ισχυρούς εμπορικούς δεσμούς ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ιταλία στάθηκε ο Πρέσβης της Ιταλίας στην Ελλάδα, Efisio Luigi Marras, τονίζοντας πως η προώθηση των μεταρρυθμίσεων λειτουργεί καταλυτικά στην προσέλκυση ξένων επενδυτών.
Υπογράμμισε ότι η Ιταλία αποτελεί τον κορυφαίο προορισμό των ελληνικών προϊόντων στο εξωτεριό και τόνισε την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της εμπορικής συνεργασίας των δυο χωρών
Ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και Πρόεδρος του ΕΒΕΑ, Kωνσταντίνος Μίχαλος επεσήμανε πως η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη της χώρας έχει τρωθεί από το 2010 και έπειτα και στάθηκε στη σημασία της προσέλκυσης των ξένων επενδυτών, αλλά και στην αύξηση των εξαγωγών κατά τουλάχιστον 10% τα επόμενα χρόνια. Επεσήμανε όμως την ανάγκη μείωσης της φορολογίας, η οποία όπως είπε είναι το σημαντικότερο εμπόδιο στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων και στην ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων.
Ο Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank Ergasias, Σταύρος Ιωάννου σημείωσε πως είναι επιβεβλημένο να αναληφθεί δράση για την ανασυγκρότηση της οικονομίας και στην ανάγκη χάραξης ενός εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης. Ο κ. Ιωάννου υπογράμμισε πως οι τράπεζες, και ειδικότερα η Eurobank παρά τις σημαντικές προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν, όπως τα κόκκινα δάνεια και η αύξηση των στρατηγικών κακοπληρωτών είναι έτοιμες και επιθυμούν να συμβάλουν ανάκαμψη. Εκτίμησε μάλιστα πως θα υπάρξει περαιτέρω χαλάρωση των capital controls το αμέσως επόμενο διάστημα.
Στην εντυπωσιακή "άνθηση" που εμφανίζουν οι εμπορικές σχέσεις αναφέρθηκε η Εμπορική Ακόλουθος, Πρεσβεία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στην Ελλάδα, Zhou Ruojun, τονίζοντας πως υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από κινέζους επενδυτές για νέες επενδύσεις στην Ελλάδα μετά την επιτυχημένη παρουσία της Cosco στον Πειραιά. Αντίστοιχα περιθώρια σημείωσε υπάρχουν και για τα ελληνικά προϊόντα στην αγορά της Κίνας, όπως το κρασί, το λάδι και το μέλι ενώ τόνισε ότι το σχέδιο της Κίνας "One belt one Road αποτελεί χρυσή ευκαιρία για Έλληνες και Κινέζους επιχειρηματίες. Υπογράμμισε ακόμη ότι η Ελλάδα όχι μόνο θα ξεφύγει από την κρίση χρέους, αλλά θα αποτελέσει ένα ισχυρό εταίρο της Κίνας.
Η σημασία των επενδύσεων
Για τις επενδύσεις που χρειάζεται να γίνουν στη βιομηχανία, τον τουρισμό, τον πολιτισμό, τις μεταφορές και την ενέργεια για να τονωθεί η εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας ανέλυσαν διακεκριμένοι ομιλητές και έμπειρα στελέχη της αγοράς στη δεύτερη θεματική ενότητα. Ο Γενικός Γραμματέας Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, Ηλίας Ξανθάκος αναφέρθηκε στις προσπάθειες που κάνει η κυβέρνηση να οικοδομήσει ένα νέο παραγωγικό μοντέλο πιο εξωστρεφές, ισχυρό και ανταγωνιστικό και τόνισε πως κεντρικό ρόλο σε αυτό το νέο μοντέλο έχει η βιομηχανία.
Σε ανάλογο μήκος κινήθηκε και ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων Λόης Λαμπριανίδης, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στην οικονομίας της γνώσης, η οποία μπορεί να συνδράμει καταλυτικά στην ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας. Επεσήμανε μάλιστα πως είναι ανάγκη να επενδύσουμε περισσότερο στην έρευνα και ανάπτυξη, και ως χώρα και ως επιχειρήσεις.
Η Ειδική Γραμματέας Διαχείρισης Τομεακών ΕΠ του ΕΤΠΑ και ΤΣ, Ευγενία Φωτονιάτα αναφέρθηκε στις δράσεις που αναλαμβάνονται για την διοχέτευση ρευστότητας προς τις εξωστρεφείς επιχειρήσεις, λέγοντας πως έρχεται δεύτερος κύκλος ενισχύσεων στο τέλος Ιουλίου με αυξημένη επιδότηση που μπορεί να ξεπεράσει το 60% υπό την προϋπόθεση της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Accenture Greece, Κυριάκος Σαμπατακάκης ανέλυσε την σημασία της μετάβασης της οικονομίας στη ψηφιακή εποχή και στο ρόλο που μπορεί να έχουν στην προώθηση των προϊόντων στη σύγχρονη εποχή ενώ ο Επικεφαλής Οικονομολόγος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), Μιχαήλ Μασουράκης, επεσήμανε πως για να έρθουν ξένες επενδύσεις πρέπει να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον και κυρίως να αποκλιμακωθεί η υψηλή φορολογία που σκοτώνει την επιχειρηματικότητα και οδηγεί στη μαύρη εργασία
Για τη δυναμική του ελληνικού τουρισμού αλλά και την σημασία της εμπιστοσύνης μίλησε ο Γενικός Γραμματέας ΣΕΤΕ και Πρόεδρος, Οικονομική & Κοινωνική Επιτροπή Ελλάδος - ΟΚΕ, Γιώργος Βερνίκος, επισημαίνοντας πως στόχος του ΣΕΤΕ είναι να φθάσει η χώρα να έχει 35 εκατομμύρια τουρίστες και έσοδα 21 δις. ευρώ και παράλληλα να υλοποιούνται επενδύσεις 7 δισ. ευρώ το χρόνο.
Η Τομεάρχης Πολιτισμού ΝΔ, Όλγα Κεφαλογιάννη υπογράμμισε ότι παρά την τεράστια συνεισφορά του, ο τουρισμός χρειάζεται διαρκώς προσαρμογές για να παραμείνει ζωντανός και τόνισε πως η σύζευξη τουρισμού και πολιτισμού, πάντοτε με στην ιστορία μας, μπορεί να αποτελέσει κυρίαρχο πυλώνα για την ανάκαμψη της καταπονημένης οικονομίας.
Πεπεισμένη ότι ο Πολιτισμός μπορεί να αποτελέσει μοχλό για την έξοδο από την κρίση δήλωσε και η Πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Τραπέζης Πειραιώς, Σοφία Στάικου, τονίζοντας πως η χώρα πρέπει να επενδύσει στον τομέα αυτό. Μάλιστα έφερε ως παράδειγμα την πρωτοβουλία της Τράπεζας Πειραιώς με το δίκτυο των 9 Μουσείων, και στα οφέλη στις τοπικές οικονομίες που λειτουργούν
Στη δυναμική που έχουν η εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics στάθηκε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Logistics - ΕΕL, Νικόλαος Ροδόπουλος, χαρακτηρίζοντας τα ως η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας. Στάθηκε όμως στην ανάγκη απλοποίησης του ρυθμιστικού πλαισίου, άρσης της γραφειοκρατίας και στην εφαρμογή των νόμων που έχει ψηφιστεί από την Πολιτεία.
Ο Γενικός Διευθυντής Global Maritime Agency, Αντώνης Δούκας σημείωσε ότι απαιτούνται συνέργειες και νέο στρατηγικό πλάνο προσέγγισης ενώ ο Διευθύνων Σύμβουλος της PROTERGIA, Ντίνος Μπενρουμπής υπογράμμισε την ανάγκη επίσπευσης των αδειοδοτήσεων στον τομέα των ΑΠΕ, καθώς υπάρχει περίπτωση που περιμένουν έως και 10 χρόνια. Τόνισε δε τη σημασία της ενεργειακής διασύνδεσης των νησιών, η οποία μπορεί να αποφέρει όφελος έως 700 εκατ. ευρώ.
Ο Αντιπρόεδρος & Εκτελεστικός Διευθυντής, Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ), Κωστής Σταμπολής αναφέρθηκε στις σημαντικές δυνατότητες της ενέργειας στην ελληνική οικονομία και τόνισε ότι το ενεργειακό μείγμα αλλάζει σταθερά.
Η τρίτη ενότητα του συνεδρίου εστίασε στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις και στις προκλήσεις. Ο Τομεάρχης Εξωτερικών Υποθέσεων της Νέας Δημοκρατίας, Γιώργος Κουμουτσάκος τόνισε πως χωρίς να εγκαταλείπεται η παραδοσιακή διπλωματία χρειάζεται σταδιακή μετατόπιση στην οικονομική διπλωματία ενώ η Αντιπρόεδρος ΠΣΕ και πρόεδρος της Soya Mills Group, Μαρίνα Οφλούδη-Γαβρόγλου είπε πως χρειάζεται ενίσχυση του μάρκετινγκ για να προωθήσουμε τις εξαγωγές αλλά και να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις. "Χρειάζεται σχέδιο και να αποδαιμονοποιήσουμε την επιχειρηματικότητα διαφορετικά η χώρα θα βρίσκεται διαρκώς σε τέλμα.
Εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης
Στις έμμεσες πηγές χρηματοδότησης των επιχειρήσεων εστίασε η τρίτη θεματική ενότητα. Ο Διοικητής Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), Γιώργος Πιτσιλής υπογράμμισε τις δράσεις που αναλαμβάνει για την διευκόλυνση του έργου των εξαγωγέων ενώ ο Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής Οργανισμού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, Στυλιανός Κροκίδας τόνισε την πολύτιμη στήριξη που προσφέρει ο Οργανισμός στην είσοδο των εξαγωγέων σε νέες αγορές.
Ο Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Διοίκησης Επιχειρήσεων, Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος σημείωσε πως οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της αγοράς γιατί οι συνθήκες αλλάζουν. Πρόσθεσε πως η χώρα διαθέτει ικανά στελέχη και αξιόλογες επιχειρήσεις και επεσήμανε την ανάγκη σύνδεσης της εκπαίδευσης με τους εξαγωγείς.
Τέλος, τους νέους τρόπους προώθησης των εξαγωγών ανέλυσαν ο Πρόεδρος της ΔΕΘ HELEXPO και Πρόεδρος του ΣΕΠΕ, Αναστάσιος Τζήκας, ο Διευθυντής του ELTRUN και Καθηγητής του ΟΠΑ Γεώργιος Δουκίδης, ο Key Account Manager Line Group EU LTD, Πάρης Παναγιωτίδης και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Generation Y, Αναστάσιος Σπανίδης.
Το παρόν στο συνέδριο έδωσαν και άλλοι καταξιωμένοι εκπρόσωποι από τους κλάδους της βιομηχανίας, των εξαγωγών, του τουρισμού, του πολιτισμού, των μεταφορών, της ενέργειας, των τραπεζών, του ηλεκτρονικού εμπορίου και της πρωτογενούς παραγωγής