Ο Μπενουά Μπατιστελί, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού
Γραφείου Πατεντών, είναι αισιόδοξος για την ενιαία ευρωπαϊκή πατέντα,
μια διαδικασία που η επιτυχία της εξαρτάται από τα 24 κράτη-μέλη που την
υιοθέτησαν. «Δεν αφορά μόνο την Ευρώπη, αλλά όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού
Γραφείου Πατέντας που είναι μια διεθνής οργάνωση με 38 μέλη (η Ελβετία,
η Νορβηγία και η Τουρκία είναι μέλη του γραφείου). Σήμερα όταν έχεις
μια ευρωπαϊκή πατέντα καλείσαι να αποφασίσεις σε ποια χώρα θα ισχύσει.
Αν το κάνεις στη Γερμανία είναι μια γερμανική πατέντα, στην Ελλάδα μια
ελληνική. Αν όμως, και αυτό θέλουμε να κάνουμε, ισχύσει σε ολόκληρη την
Ευρώπη, τότε τα έξοδα θα μειωθούν κατά 70% σε σχέση με το τι κοστίζει με
τη σημερινή διαδικασία η προστασία της πατέντας σε όλες τις χώρες...»
λέει.
Φυσικά, η ενιαία πατέντα είναι αδύνατη χωρίς ένα κοινό δικαστήριο που
να δικάζει τις υποθέσεις ευρεσιτεχνίας, προσθέτει ο Μπατιστέλι και
διευκρινίζει ότι αυτό το δικαστήριο θα παίρνει αποφάσεις δεσμευτικές για
όλες τις χώρες που θα έχουν προσχωρήσει στην ενιαία πατέντα. «Θα είναι
ένα βήμα μπροστά στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, καθώς ένα υπερεθνικό
δικαστήριο θα δικάζει διαφορές ιδιωτών...».
Σήμερα 12 από τις 26 χώρες που υπέγραψαν τη συνθήκη για την ενιαία
πατέντα την έχουν επικυρώσει. Από τις τρεις μεγαλύτερες, πιο προχωρημένη
είναι η Αγγλία, που, αν τελικά εξαιτίας του Brexit δεν την κυρώσει,
τότε τη θέση της θα πάρει η Ιταλία. «Αν όλα πάνε καλά, θα έχουμε την
πρώτη κοινή ευρωπαϊκή πατέντα στις αρχές του 2018. H Eλλάδα δεν έχει
ακόμα κυρώσει τη συνθήκη. Για τον σκοπό αυτό θα συναντήσω τον κ. Χαρίτση
για να τον ρωτήσω πότε και το κατά πόσον η Ελλάδα θα κυρώσει τη
συνθήκη, καθώς θεωρώ ότι αυτή η ενιαία πατέντα θα ευνοήσει κατ’ αρχάς
τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις...».
– Εχουμε δει όμως στην Ελλάδα πολλούς νέους επιχειρηματίες
(startups) να φεύγουν για τη δυτική ακτή των ΗΠΑ για να κατοχυρώσουν
πατέντες;
– Σε ορισμένους τομείς αυτό γίνεται, όπως π.χ. στις επιχειρήσεις
βιοτεχνολογίας. Και δεν αφορά μόνο τη χώρα σας αλλά ολόκληρη την Ευρώπη.
Αλλά φυσικά είναι ένα μεγάλο θέμα πόση αξία άυλων περιουσιακών
στοιχείων «κρύβεται» σε κάθε προϊόν. Στο τηλέφωνο που γράφει τη
συνέντευξή μας μπορεί να υπάρχουν δεκάδες ίσως και 100.000 πατέντες. Η
Ευρώπη εξάγει στις ΗΠΑ 93.000 πατέντες τον χρόνο αλλά εισάγει λιγότερες
από τις ΗΠΑ. Μόνο η Ιαπωνία διατηρεί το ισοζύγιο ισοσκελισμένο και
μερικά αρνητικό για μας.
– Η Ελλάδα διπλασίασε τις πατέντες της που εγκρίθηκαν από το
γραφείο σας πέρυσι, αυξάνοντάς τες από 22 τον προηγούμενο χρόνο σε 39.
Αλλά υπολειπόμαστε ακόμα χωρών όπως η Πορτογαλία και η Ουγγαρία. Πίσω
μας είναι μόνο η Βουλγαρία με τη Ρουμανία και τις Βαλτικές χώρες...
– Ομως οι χώρες με πολλές αιτήσεις ανά 1.000 κατοίκους είναι πιο
δυνατές στην Ευρώπη από τις μεγάλες. Είναι ένα θέμα του προσανατολισμού
της οικονομίας περισσότερο και όχι ένα θέμα μεγέθους. Μικρές χώρες
μπορούν να είναι πολύ επιθετικές στην ευρεσιτεχνία. Τον Οκτώβριο του
2016 αναθέσαμε μια μελέτη. Με αυτή έχουμε χωρίσει την Ευρώπη στους
κλάδους με ένταση ευρεσιτεχνίας από τους άλλους. Εκεί οι μισθοί είναι
40% υψηλότεροι, αντιπροσωπεύουν το 42% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και
το 38% της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το 90% των εξαγωγών.
Είναι φυσικό γιατί πρόκειται για κλάδους που δημιουργούν περισσότερη
αξία απ’ ό,τι άλλοι κλάδοι. Είναι η πρώτη φορά στην Ευρώπη που
ποσοτικοποιήσαμε τη συμβολή της ευρεσιτεχνίας στην ευρωπαϊκή οικονομική
ανάπτυξη.
Ο Μπατιστέλι που ξεκίνησε την καριέρα του ως ανώτατος υπάλληλος του
υπουργείου Οικονομίας της Γαλλίας είναι πεπεισμένος ότι οι αλλαγές στην
τεχνολογία για την προστασία του περιβάλλοντος (αποθήκευση ενέργειας
κ.ά.) θα προέλθει από την καινοτομία. Για τον σκοπό αυτό το ευρωπαϊκό
γραφείο ευρεσιτεχνίας διοργανώνει μια μεγάλη διεθνή συνάντηση στη χώρα
μας τον Σεπτέμβριο. «Στο σημείο αυτό θέλω να επανέλθω σε ένα γενικότερο
ζήτημα: τα άυλα περιουσιακά στοιχεία μιας εταιρείας είναι δύσκολο να
υπολογιστούν, ιδιαίτερα οι πατέντες. Κάθε χρόνο υπάρχουν δημοσιεύσεις
για την αξία των πιο σημαντικών σημάτων. Είναι ίσως πιο απλό με την αξία
της Apple, της Coca Cola, της Intel. Aυτά αξίζουν δεκάδες δισ. δολ.
Αλλά για τις πατέντες είναι πιο πολύπλοκο...».
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 25/06/2017)