Η Ελλάδα έχει τη μοναδική δυνατότητα να γίνει βασικός εταίρος της
Ρωσίας στη μεταφορά ενεργειακών πηγών στον Νότο, όπως η Γερμανία στον
Βορρά, τονίζει στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στον Δημήτρη Λιάτσο, ο
δημοφιλής στη Ρωσία ρώσος γερουσιαστής και εμπειρογνώμων στις διεθνείς
οικονομικές σχέσεις Ίγκορ Μορόζοφ (φωτό), ο οποίος εκπροσωπεί ως
γερουσιαστής στο Συμβούλιο της Ομοσπονδίας την περιφέρεια του Ριαζάν. Η
συνέντευξη δόθηκε δύο ημέρες πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου από το
αμερικανικό Κογκρέσο, που επιβάλλει νέες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας.
ΕΡ:
Σήμερα συζητιέται έντονα το θέμα της ενεργειακής ασφαλείας της Ευρώπης.
Η μεταφορά φυσικού αερίου από τη Ρωσία μέσω Ουκρανίας, με προορισμό την
Ευρώπη, τα τελευταία χρόνια είχε γίνει προβληματική με αποτέλεσμα να
προκαλείται αναστάτωση στις αγορές. Παράλληλα, οι ΗΠΑ καταβάλλουν
σημαντικές προσπάθειες να διοχετεύσουν στην Ευρώπη το δικό τους
υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που παράγουν μέσω της εξόρυξης
σχιστολιθικών κοιτασμάτων, το οποίο όμως είναι πιο ακριβό. Ποια είναι η
άποψή σας για το ζήτημα αυτό;
ΑΠ: Η Ρωσία εδώ και αρκετές
δεκαετίες προμηθεύει την Ευρώπη με φυσικό αέριο καλύπτοντας ποσοστό
μεγαλύτερο του 30% των αναγκών της σε φυσικό αέριο. Το ρωσικό φυσικό
αέριο είναι πιο φθηνό από το υγροποιημένο και οι Ευρωπαίοι έχουν
αντιληφθεί ότι δεν χρειάζεται να προβούν σε περαιτέρω δαπάνες ώστε να
φτάσει το αέριο στον καταναλωτή. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα οι
Αμερικάνοι ασκούν έντονες πιέσεις στην ΕΕ επιχειρώντας να της επιβάλουν
το δικό τους υγροποιημένο φυσικό αέριο που είναι πιο ακριβό.
Αντιλαμβανόμαστε ότι και η Ελλάδα δέχεται ανάλογες πιέσεις. Η κατασκευή
ενός τερματικού σταθμού στον οποίο θα αποθηκεύεται το αμερικανικό
υγροποιημένο φυσικό αέριο, θα είναι ασύμφορη για την αδύναμη ελληνική
οικονομία. Αντιλαμβανόμαστε ότι διεξάγεται ένας πληροφοριακός πόλεμος
ενάντια στην Gazprom, ενάντια στον αγωγό φυσικού αερίου Turkish Stream. Ο
Turkish Stream θα έχει δυο γραμμές, η μια θα καλύπτει τις ανάγκες της
Τουρκίας σε φυσικό αέριο, ενώ η άλλη θα κατευθυνθεί προς την Ελλάδα. Υπό
αυτή την έννοια η χώρα σας μπορεί να μετατραπεί σε έναν μεγάλο
διαμετακομιστικό ενεργειακό κόμβο. Η Ρωσία έχει υπογράψει τις σχετικές
συμφωνίες με την Τουρκία. Όταν γίνει αυτό και με την Ελλάδα, η Αθήνα θα
έχει δυνατότητα να συμμετέχει στη διαμόρφωση της τιμής του φυσικού
αερίου που η ίδια καταναλώνει αλλά και των ποσοτήτων εκείνων που θα
διοχετεύονται μέσω της επικράτειάς της στην Ιταλία, τη Βουλγαρία, τη
Σερβία, την Ουγγαρία, την Αυστρία κ.α. Πρόκειται για ένα έργο πνοής για
την Ελλάδα, για την ελληνική οικονομία, διότι γίνεται λόγος για νέες
υψηλού επιπέδου τεχνολογίες, ουσιαστικά για μια νέα βιομηχανία για την
ελληνική οικονομία, εκτός από τον τουριστικό τομέα. Πολλά θα εξαρτηθούν
από την ελληνική κυβέρνηση, τον πρωθυπουργό κ.Τσίπρα, από τη συνεργασία
με τις Βρυξέλλες, τη Γενική Διεύθυνση για την Ενέργεια (ENER) της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Εκτιμώ ότι η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά στο εξής δίλημμα: Ή θα
ενισχύσει την οικονομία της ώστε να γίνει πιο αυτόνομη στις αποφάσεις
της από τις Βρυξέλλες, ή θα τεθεί υπό τον πλήρη έλεγχο εκείνων που σε
αυτή την περίπτωση δεν θα επιτρέπουν στην ελληνική κυβέρνηση να
εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της έναντι των δανειστών της. Η Ελλάδα δεν
μπορεί να αποπληρώσει το χρέος της αν η οικονομία της δεν προσαρμοστεί
στις νέες τεχνολογίες, δεν κάνει δηλαδή αυτό που επιδιώκουν όλες οι
αναπτυγμένες χώρες γύρω της.
ΕΡ: Ναι, αλλά γράφεται συχνά ότι η Ρωσία πουλάει ακριβά το φυσικό αέριο στην Ελλάδα. Πώς το εξηγείτε αυτό;
ΑΠ:
Η Ρωσία προτείνει στην Ελλάδα να γίνει μέτοχος στο έργο κατασκευής του
αγωγού και μεταφοράς του φυσικού αερίου που θα προορίζεται για την
Ευρώπη. Στην περίπτωση αυτή δεν θα έχουμε απλώς μια εμπορική σχέση, που
περιορίζεται στην αγορά και την πώληση φυσικού αερίου. Η τιμή θα
διαμορφώνεται στην περίπτωση αυτή πολύ διαφορετικά. Για παράδειγμα,
ακόμη και σήμερα συνεχίζουμε τη συνεργασία μας με την Ουκρανία,
προσφέροντάς της μια αρκετά συμφέρουσα τιμή, που κυμαίνεται στα περίπου
στα 165 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα (mc), έχοντας έσοδα που φθάνουν
τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, ως χώρα διαμετακόμισης. Στην Ελλάδα
γίνεται μια ακόμα πιο συμφέρουσα πρόταση αφού μαζί με την Τουρκία θα
συμμετέχει και στην πώληση του φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές,
εκτός από τα έσοδα που θα έχει ως χώρα διαμετακόμισης. Αναφέρομαι στη
μια γραμμή του αγωγού που θα έχει δυνατότητα μεταφοράς 15,75
δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (Bmc) ετησίως, ενώ υπάρχουν δυνατότητες
να αυξηθεί η ποσότητα αυτή.
Το έργο αυτό της Gazprom που αφορά τον South Stream, είναι
πολυεπίπεδο και σε εξέλιξη. Oι νέες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται
παρέχουν τη δυνατότητα να τοποθετηθεί και άλλος αγωγός στον πυθμένα της
Μαύρης Θάλασσας, ώστε στην επόμενη πενταετία να μπορούν να φθάσουν στην
Ελλάδα άλλες δυο γραμμές. Η συνολική ποσότητα φυσικού αερίου που μπορεί
να μεταφέρεται μέσω των γραμμών αυτών θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 45 Bmc
ετησίως. Έτσι η Ελλάδα έχει τη μοναδική δυνατότητα να γίνει βασικός
εταίρος της Ρωσίας, όπως η Γερμανία και μια- δυο άλλες χώρες της
Βαλτικής.
ΕΡ: Ακούγοντας τα όσα λέτε, αναφορικά με το κόστος του
αμερικανικού LNG, θυμήθηκα μια είδηση που έλεγε ότι η Ουκρανία αγοράζει
άνθρακα από τις ΗΠΑ, πέρσι έγινε για πρώτη φορά, ενώ το 2017 οι
Αμερικανοί τριπλασίασαν την τιμή!
ΑΠ: Αναφέρατε ένα παράδειγμα
που δείχνει το πώς τα πολιτικά συμφέροντα προτάσσονται έναντι της
οικονομίας. Στην Ουκρανία έφθασαν να αγοράζουν και ρωσικό φυσικό αέριο
όχι από μας (τη Ρωσία – σ.σ) αλλά από την... Ευρώπη, φυσικά με το
αντίστοιχο "καπέλο"! Δεν θα ήθελα η φίλη Ελλάδα να ακολουθήσει έναν
τέτοιο δρόμο. Το αμερικανικό LNG, σε σχέση με την τιμή που πληρώνει η
Ελλάδα στην Gazprom σήμερα, είναι κατά 100 ευρώ πιο ακριβό, ενώ όταν
κατασκευαστεί ο αγωγός μέσω του οποίου θα διοχετεύεται το ρωσικό φυσικό
αέριο προς την Ευρώπη η ρωσική τιμή θα είναι ακόμα πιο συμφέρουσα ...