Άμεσο
κίνδυνο να χάσει οριστικά τη γονιμότητά του, με ό,τι αυτό συνεπάγεται,
αντιμετωπίζει το 57% των εδαφών της Κύπρου, όπως επισημαίνεται στο
Σχέδιο Δράσης για την καταπολέμηση της απερήμωσης της νήσου. Στο σχέδιο,
που εκπόνησε το υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος,
επισημαίνεται ότι μόνο το 1,5% της Κύπρου, ουσιαστικά η κορυφογραμμή του
όρους Τρόοδος, δεν απειλείται από ερημοποίηση. Η σημερινή κατάσταση
προέκυψε ως συνδυασμός της σταδιακής μείωσης των βροχοπτώσεων, της
εγκατάλειψης της υπαίθρου και της μεγάλης αύξησης της κατανάλωσης νερού.
Ιστορικά, η Κύπρος ήταν πάντα ένα μέρος με περιορισμένους υδατικούς
πόρους. Όμως, μέχρι πριν από μια 50ετία, η κατανάλωση οριζόταν από τη
διαθεσιμότητα, καθώς δεν υπήρχαν τα τεχνολογικά μέσα που θα προσέφεραν
άλλες επιλογές. «Ωστόσο, από τη δεκαετία του 1960, πρώτα με την αυξημένη
άντληση υπόγειου νερού και στη συνέχεια με τη χρήση επιφανειακού νερού
που αποθηκεύεται στα φράγματα, η χρήση του νερού αυξήθηκε σημαντικά»,
αναφέρει το πρώτο Σχέδιο Δράσης για την καταπολέμηση της απερήμωσης. Στα
προβλήματα αυτά συνέβαλαν και η αυξημένη ζήτηση νερού τόσο λόγω της
αναβάθμισης της ποιότητας ζωής όσο και λόγω του τουρισμού, αλλά και η
μείωση της μέσης βροχόπτωσης μετά το 1970 «που παρουσιάζεται γύρω στο
15% χαμηλότερη και η συχνότερη παρουσία δύο και τριών συνεχόμενων χρόνων
ανομβρίας».
Σήμερα η κατάσταση, επισημαίνεται, «είναι χειρότερη από ποτέ».
Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, που γίνονται στο πλαίσιο της
επικαιροποίησης του σχεδίου δράσης κατά της ερημοποίησης, μόλις το 1,5%
της έκτασης του νησιού που εντοπίζεται στα υψηλότερα μέρη της οροσειράς
του Τροόδους δεν αντιμετωπίζει οποιοδήποτε πρόβλημα απερήμωσης. Μια
έκταση 4,5% του νησιού που περιβάλλει το Τρόοδος χαρακτηρίζεται ως
«ύφυγρη» με μειωμένη ευαισθησία στην απερήμωση. Το μεγαλύτερο μέρος όμως
των υπόλοιπων περιοχών, που καλύπτουν έκταση 91% του νησιού
χαρακτηρίζονται ως ημίξηρες με αυξημένη ευαισθησία στην απερήμωση.