Στις 12 Οκτώβρη 1944, η Αθήνα απελευθερώνεται από τους ναζί
κατακτητές. Ωστόσο, οι Γερμανοί σκοπεύουν πριν αποχωρήσουν να προκαλέσουν
τεράστιες καταστροφές στην υποδομή του τόπου, με βασικό τους στόχο να ανατινάξουν
την «Ηλεκτρική» στο Κερατσίνι.
Το εργοστάσιο της «Ηλεκτρικής» ήταν η σημαντικότερη ίσως
ενεργειακή μονάδα της χώρας που τροφοδοτούσε ολόκληρο το λεκανοπέδιο. Αν
καταστρεφόταν το εργοστάσιο της Ηλεκτρικής, το μόνο που παρήγαγε ηλεκτρική
ενέργεια, οι ζημιές και τα θύματα θα ήταν ανυπολόγιστα. Η Αθήνα και ο Πειραιάς
για πολλούς μήνες θα βυθίζονταν στο σκοτάδι. Για μεγάλο διάστημα δε θα δούλευαν
τα εργοστάσια και θα υπολειτουργούσε το λιμάνι. Ο Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος και
τα τραμ που εκτελούσαν τη γραμμή Αθήνας – Πειραιά θα παροπλίζονταν. Η μάχη της 13ης
Οκτωβρίου 1944 για την σωτηρία της «Ηλεκτρικής» ήταν ζωτικής σημασίας.
Η ΔΕΗ τιμά και φέτος τη θρυλική «Μάχη της Ηλεκτρικής» και τους
εργαζόμενους της τότε Ηλεκτρικής Εταιρείας Αθηνών-Πειραιώς (ΗΕΑΠ), οι οποίοι
μαζί με τον ΕΛΑΣ, αγωνίστηκαν μέχρι τέλους για την υπεράσπιση του εργοστασίου
προκειμένου να μη στερηθεί ο λαός και ο τόπος το αγαθό του ρεύματος.
Σε μήνυμά του προς τους εργαζομένους της ΔΕΗ,
ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Επιχείρησης,
κ. Μ. Παναγιωτάκης, αναφέρει:
«Σε λίγες μέρες, στις 13 Οκτωβρίου τιμάμε τη Μάχη της
Ηλεκτρικής, κορυφαία αντιστασιακή πράξη του λαού μας στα πλαίσια της
απελευθέρωσης της πατρίδας μας από τους Γερμανούς καταχτητές.
Από φέτος η 13η Οκτωβρίου θα είναι η επίσημη αργία της ΔΕΗ,
στη θέση της 6ης Δεκεμβρίου.
Η Μάχη της Ηλεκτρικής διδάσκει πως ό,τι έχουμε καταχτήσει
σήμερα, παρά τις πρόσκαιρες δυσκολίες και προβλήματα, δεν ήταν ούτε
νομοτελειακά δεδομένο, ούτε αυτονόητο. Απαιτήθηκαν τεράστιες προσπάθειες, κόποι
και κάποτε θυσίες των εργαζομένων και όλου του λαού.
Η θυσία των παλαιών μας συναδέλφων στις 13 Οκτωβρίου 1944,
που μαζί με το 6ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ πολέμησαν σκληρά τους αποχωρούντες
Γερμανούς καταχτητές και έσωσαν το εργοστάσιο του Αγ. Γεωργίου από την
ανατίναξη, είναι ο χρυσός κρίκος στη μακρά αλυσίδα των αγώνων των εργαζομένων
του ηλεκτρισμού.
Στο πεδίο της μάχης έπεσαν 11 νεκροί από τους οποίους 3
εργαζόμενοι της τ. ΗΕΑΠ και υπήρξαν δεκάδες τραυματίες.
Έτσι οι εργαζόμενοι, σε μια κορυφαία εκδήλωση πατριωτισμού
και κοινωνικής υπευθυνότητας διασφάλισαν την τροφοδοσία του ήδη σκληρά
δοκιμαζόμενου λαού της πρωτεύουσας με το αγαθό της ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι
εύγλωττη η αξιολόγηση του γεγονότος από την ίδια την εταιρεία, σε επιστολή της
προς τον ΕΛΑΣ Πειραιά στις 18/10/1944 :
«Ἡ λαμπρή νίκη ποῦ στεφάνωσε τά ὅπλα σας χαιρετίστηκε ἀπό τό Πανελλήνιο
σάν μιά ἀκόμα ἐπιβεβαίωσι ὅτι τά παιδιά τῆς Ἀθάνατης Ἑλλάδας οὐδέποτε θά
σκύψουν κάτω ἀπό τό βάρβαρο καί τυρανικό ζυγό. Καί ἡ συναίσθησι ὅτι ἐκάματε τό
καθῆκον σας πρός τήν Πατρίδα εἶναι ἡ μόνη ἱκανοποίησί σας.
Κλαῖμε μαζύ σας τούς ἔνδοξους νεκρούς κι΄ ἡ μνήμη τους, ἄς εἶστε
βέβαιοι, δέν θά σβυστῆ ἀπό τό χρόνο ποῦ φθείρει τούς θνητούς »
Σήμερα τιμώντας επί τέλους αυτή τη μεγάλη επέτειο όπως
αρμόζει σε μια εταιρεία του μεγέθους, του βεληνεκούς και της αποστολής της ΔΕΗ,
αλλά και σε ένα λαό που με ωριμότητα και καθαρό πνεύμα εξετάζει την ιστορία
του, επιδιώκουμε να αντλήσουμε τα αναγκαία διδάγματα, οδηγούς για το παρόν και
το μέλλον.
Φέτος θα εορτάσουμε την επέτειο με τη μεγάλη εκδήλωση «Έτσι
σώθηκε η Ηλεκτρική – Μια μάχη στην καρδιά της απελευθέρωσης» στον ιστορικό χώρο
του εργοστασίου.
Η εκδήλωση θα γίνει υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της
Δημοκρατίας, ο οποίος ταυτόχρονα θα εγκαινιάσει έκθεση με σπάνιας ιστορικής,
αλλά και ανεκτίμητης συναισθηματικής για τους εργαζόμενους της ΔΕΗ αξίας,
υλικό, που η αρμόδια υπηρεσία του ιστορικού αρχείου της ΔΕΗ με έγκριτους
επιστημονικούς συνεργάτες έχει συγκεντρώσει μέχρι σήμερα.
Η παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας πέραν της υψίστης
για εμάς τιμής προσδίδει την πραγματική διάσταση και νόημα της επετείου.
Οι παλαιοί μας συνάδελφοι με τον αγώνα τους έσωσαν την
εταιρεία υπερασπιζόμενοι τη δουλειά τους και ταυτόχρονα μια υποδομή κρίσιμη για
την κοινωνία και την ανάπτυξη της ελεύθερης Ελλάδας. Σήμερα η δική μας
εταιρεία, σε εντελώς διαφορετικές συνθήκες, μας καλεί να δώσουμε ενωμένοι τον
καλύτερο μας εαυτό για την ανάπτυξη και ισχυροποίησή της, όρο για την ανάπτυξη
της χώρας και την ευημερία του λαού μας.
Αυτό είναι το μήνυμα της 13ης του Οκτώβρη, το οποίο στο εξής
θα εκπέμπεται κάθε χρόνο από τους εργαζομένους της ΔΕΗ».