Σε φορτισμένο πολιτικό κλίμα επιχειρεί η κυβέρνηση να λύσει
τον γόρδιο δεσμό με το λιανεμπόριο ρεύματος και το άνοιγμα της αγοράς. Ενα
σκηνικό «πολέμου» στήθηκε για άλλη μία φορά αυτή την εβδομάδα, με τους θεσμούς
να βάζουν «σφήνα» στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τη «χρέωση προμηθευτή»
ρεύματος. Στα αντιμαχόμενα στρατόπεδα, οι δανειστές απαιτούν την πλήρη
κατάργησή της από το 2019, με την κυβέρνηση να αντιστέκεται διότι μια τέτοια
αλλαγή προαναγγέλλει αφενός θεσμικές παρεμβάσεις, για τις οποίες δεν είναι
έτοιμη, και αφετέρου, στη χειρότερη περίπτωση, αύξηση των τιμολογίων ρεύματος,
προοπτική που αποτελεί «κόκκινο» πανί για τον ΣΥΡΙΖΑ.
Γιατί γίνεται όμως τόσος ντόρος για τη χρέωση προμηθευτή ή
αλλιώς ΠΧΕΦΕΛ (Πρόσθετη Χρέωση Εκπροσώπων Φορτίου Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ και
ΣΗΘΥΑ); Οι θεσμοί επιμένουν ότι η κατάργησή του θα βοηθήσει στη ρευστότητα της
αγοράς, καθώς επιβαρύνει υπέρμετρα τους προμηθευτές ρεύματος (ΔΕΗ και ιδιώτες).
Ωστόσο το ΠΧΕΦΕΛ θεσμοθετήθηκε τον Οκτώβριο του 2016 προκειμένου να μειωθεί το
μεγάλο έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΕΛΑΠΕ) από
τον οποίο αποζημιώνονται οι παραγωγοί ενέργειας από αιολικά και φωτοβολταϊκά
πάρκα. Αρα, αν καταργηθεί, θα πρέπει να αντικατασταθεί με κάτι άλλο.
«Πρέπει να
καταργηθεί»
Η αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ (Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων
Ρύπων), το οποίο περιλαμβάνεται στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις των τιμολογίων
ρεύματος και καταβάλλεται από τους καταναλωτές, αποκλείεται, όπως είπε (σύμφωνα
με πληροφορίες) ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργος Σταθάκης
στους εκπροσώπους των δανειστών την περασμένη Δευτέρα. Για να πάρει την
απάντηση: «Δεν μας ενδιαφέρει τι θα κάνετε. Πείτε το και "τέλος
αλληλεγγύης". Η χρέωση προμηθευτή πρέπει να καταργηθεί από το 2019. Βρείτε
εσείς με τι θα την αντικαταστήσετε».
Πάντως, η φιλοσοφία των θεσμών συμπυκνώνεται στην παραδοχή
ότι η ενίσχυση των ΑΠΕ (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) πρέπει να επιβαρύνει τους
καταναλωτές, μέσω του ΕΤΜΕΑΡ ή άλλης χρέωσης, όπως συμβαίνει και στις
περισσότερες χώρες της ΕΕ.
Οι εναλλακτικές που προτείνονται από τους διάφορους φορείς
δεν επαρκούν για να καλύψουν το κενό που θα δημιουργηθεί. Η πρόταση για συμμετοχή
των προμηθευτών στα έσοδα του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ μέσω του Χρηματιστηρίου
Ενέργειας (δεν αναμένεται να λειτουργήσει πριν από τον Μάρτιο του 2019), με
δημοπράτηση «πράσινων πιστοποιητικών» ή αλλιώς «εγγυήσεων προέλευσης», είναι
αμφίβολο αν θα καλύψει τις ανάγκες του λογαριασμού. Κανένας δεν μπορεί να
προεξοφλήσει τη συμμετοχή των «παικτών» της αγοράς. Ετσι, αναζητείται ένας νέος
μηχανισμός που θα εγγυάται ότι ο ΕΛΑΠΕ δεν θα έχει έλλειμμα, αλλά η Ρυθμιστική
Αρχή Ενέργειας πετάει το μπαλάκι στο υπουργείο και το υπουργείο στην...
κερκίδα.
«Εμπόδια»
Αξίζει να αναφερθεί ότι με τη χρέωση προμηθευτή η «τρύπα»
του λογαριασμού ΑΠΕ έκλεισε και το 2017 εμφάνισε πλεόνασμα 42,5 εκατ. ευρώ.
Μάλιστα, ο ΛΑΓΗΕ (Λειτουργός της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) προβλέπει για το
2018 πλεόνασμα 226 εκατ. ευρώ. Και αυτό διότι η «χρέωση προμηθευτή» είχε φτάσει
σε πολύ υψηλά επίπεδα, με συνέπεια στη λιανική αγορά ρεύματος οι προμηθευτές να
γράφουν ζημιές και να έχουν προβλήματα ρευστότητας. Το γεγονός αυτό θέτει
«εμπόδια» στο άνοιγμα της αγοράς και στον ανταγωνισμό των ιδιωτών με τον
κυρίαρχο παίκτη, δηλαδή τη ΔΕΗ, η οποία προκειμένου να διατηρήσει το
πελατολόγιό της δεν μετακυλίει το «χαράτσι» της ΠΧΕΦΕΛ στην κατανάλωση.
Ωστόσο, όπως αναφέρουν στο «Βήμα» παράγοντες της αγοράς, «για
άλλη μια φορά, επιχειρήθηκε με στρεβλό τρόπο να λυθεί πρόβλημα της αγοράς». Το
2019, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα γίνει το μεγάλο ξεκαθάρισμα της αγοράς.
«Στην επόμενη... πίστα θα μείνουν όσοι έχουν τις "τσέπες" για να
επιβιώσουν. Το μεγάλο ψάρι θα φάει το μικρό» λένε χαρακτηριστικά. Και εξηγούν:
«Δεν είναι τυχαίο ότι αρκετές εταιρείες, ακόμη και μικρές, δίνουν πάνω από 100
ευρώ το... κεφάλι σε call centers για όσους πελάτες τούς φέρουν. Ακόμα κι αν
μπαίνουν μέσα. Στόχος τους είναι όταν αρχίσει να ξεκαθαρίζει η αγορά να έχουν
ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο προκειμένου να το πουλήσουν σε καλή τιμή στον
ανταγωνισμό, και κυρίως στις καθετοποιημένες εταιρείες που έχουν παραγωγή και
προμήθεια».
Το επόμενο στοίχημα για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού θα
είναι η αντικατάσταση των αποτυχημένων δημοπρασιών ενέργειας τύπου ΝΟΜΕ,
υπόθεση που απασχόλησε τις συζητήσεις θεσμών - κυβέρνησης την περασμένη
εβδομάδα.
(Πηγή: «ΤΟ ΒΗΜΑ»)