«Η ελληνική κυβέρνηση
πρότεινε την εκποίηση ορισμένων υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων (…) έχει επίσης
συμπεριληφθεί στο συμπληρωματικό Μνημόνιο του Ιουνίου του 2016 η πώληση του 40%
της λιγνιτικής ισχύος της ΔΕΗ», δήλωσε η Ευρωπαία Επίτροπος Ανταγωνισμού, κ.
Vestager, απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή, Νίκου Χουντή, σύμφωνα με
ανακοίνωση της Λαϊκής Ενότητας.
Ο ευρωβουλευτής της ΛΑΕ, κ. Χουντής, σε ερώτησή του προς την
Κομισιόν, αφού επισήμαινε ότι με την απόφαση C/2008/824 της Κομισιόν, είχε
τεθεί στη χώρα μας «η υποχρέωση δυνατότητας πρόσβασης των ανταγωνιστών της ΔΕΗ
στο 40% των εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων λιγνίτη στην Ελλάδα και όχι στα
εκμεταλλεύσιμα αποθέματα που κατέχει η ΔΕΗ», παρέθετε στοιχεία παραγωγής της
ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, τα οποία δείχνουν ότι, όχι μόνο «η αγορά έχει
ήδη ‘ανοίξει’», αλλά και ότι, «Τα στοιχεία παραγωγής και πώλησης ηλεκτρικής
ενέργειας είναι πλέον δυσμενέστερα για τη ΔΕΗ».
Συνεχίζοντας στην ερώτησή του, ο ευρωβουλευτής της ΛΑΕ
ζητούσε από την Κομισιόν να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους «ζητά από τη
ΔΕΗ να πουλήσει σε ιδιώτες το 40% των λιγνιτικών της μονάδων μαζί με τα
ορυχεία, όταν κάτι τέτοιο δεν ορίζεται» ούτε στη δική της απόφαση του 2008 ούτε
σε σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου T-421/2009 REV.
Σύμφωνα με τη ΛΑΕ, η απάντηση της Ευρωπαίας Επιτρόπου
εκθέτει την κυβέρνηση διότι αναφέρει ότι ενώ με τις αποφάσεις της, C(2008)824
και C(2009)6244, η Κομισιόν είχε καλέσει την Ελλάδα «να θεσπίσει μέτρα που να
διασφαλίζουν την επαρκή πρόσβαση των ανταγωνιστών της Δημόσιας Επιχείρησης
Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση λιγνίτη», χωρίς
να γίνεται πουθενά αναφορά για υποχρέωση εκποίησης λιγνιτικών αποθεμάτων που
εκμεταλλεύεται η ΔΕΗ, η ίδια η ελληνική κυβέρνηση «πρότεινε προσφάτως μια νέα
δέσμη μέτρων, και συγκεκριμένα την εκποίηση ορισμένων υφιστάμενων λιγνιτικών
μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ», οι οποίες συμπεριλαμβάνουν και τα αντίστοιχα
ορυχεία, γιατί «η αποεπένδυση περίπου του 40 % της λιγνιτικής ισχύος της ΔΕΗ
έχει συμπεριληφθεί στο συμπληρωματικό Μνημόνιο Συνεννόησης, που συμφωνήθηκε και
υπογράφηκε από την Ελληνική Δημοκρατία και την Επιτροπή, η οποία ενεργούσε εξ
ονόματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας».
Στην ανακοίνωση της ΛΑΕ, ωστόσο, υπογραμμίζεται ότι η
Επίτροπος απέφυγε να απαντήσει στο «πιο ουσιώδες ζήτημα» που έθεσε ο Νίκος
Χουντής και αφορά στο λόγο για τον οποίο η Κομισιόν ζητάει περαιτέρω συρρίκνωση
της ΔΕΗ, «αφού σήμερα παράγει μόνο το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας που
καταναλώνει η χώρα».
«Επιπλέον, η κ. Vestager δεν απαντάει στο κρίσιμο ερώτημα
του Νίκου Χουντή, γιατί υποχρεώθηκε η ΔΕΗ να πουλάει σε τιμές χαμηλότερες του
κόστους στις δημοπρασίες τύπου ΝΟΜΕ (που ως γνωστό, είχε ως αποτέλεσμα, μεγάλο
μέρος της ενέργειας που αγοραζόταν να εξάγεται σε άλλες χώρες), μιλώντας
γενικόλογα για ανάγκη ευθυγράμμισης ‘με τη νομοθεσία και τις πολιτικές της ΕΕ
και να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές επωφελούνται από τις αλλαγές αυτές’,
συμπληρώνοντας για το ΝΟΜΕ ότι σχεδιάστηκε προκειμένου «να δοθεί η δυνατότητα
στους εναλλακτικούς προμηθευτές να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια από τη ΔΕΗ
και να την πωλούν σε ανταγωνιστικές τιμές, προκειμένου να τονωθεί ο
ανταγωνισμός και στις αγορές λιανικής πώλησης», σημειώνει η ΛΑΕ.
Καταλήγοντας η Λαϊκή Ενότητα, υπογραμμίζει ότι η Ευρωπαία
Επίτροπος απέφυγε να απαντήσει στο ερώτημα του Νίκου Χουντή, γιατί με το 3ο
Μνημόνιο υποχρεώθηκε η ΔΕΗ να εκχωρήσει μέχρι το 2020, το 50% των πελατών της
στη λιανική αγορά.
Η πλήρης ερώτηση του
Νίκου Χουντή:
«Στην απόφαση της Επιτροπής C/2008/824 τέθηκε η υποχρέωση
δυνατότητας πρόσβασης των ανταγωνιστών της ΔΕΗ στο 40% των εκμεταλλεύσιμων
αποθεμάτων λιγνίτη στην Ελλάδα και όχι στα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα που κατέχει
η ΔΕΗ.
Δεδομένου ότι,
- Τα στοιχεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα
δείχνουν ότι η αγορά έχει ήδη «ανοίξει» πάρα πολύ, αφού η εγκατεστημένη ισχύς
στο διασυνδεδεμένο δίκτυο είναι συνολικά 15.500 MW, εκ της οποίας μόνο 8562 MW
ανήκουν στη ΔΕΗ (55,24%).
- Τα στοιχεία παραγωγής και πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας είναι
πλέον δυσμενέστερα για τη ΔΕΗ. Π.χ. τον Σεπτέμβριο του 2017 η συνολική ζήτηση
ήταν 4.066 GWh, και απ’ αυτές η παραγωγή της ΔΕΗ ήταν μόνο 2010 GWh (49,43%).
Ερωτάται η Επιτροπή:
- Γιατί ζητά από τη ΔΕΗ να πουλήσει σε ιδιώτες το 40% των
λιγνιτικών της μονάδων μαζί με τα ορυχεία, όταν κάτι τέτοιο δεν ορίζεται ούτε
στην απόφαση C/2008/824, ούτε στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου
T-421/2009 RENV;
- Γιατί στο 3ο μνημόνιο επέβαλε στη ΔΕΗ να υποχρεούται σε
δημοπρασίες τύπου ΝΟΜΕ, πουλώντας μέρος της φτηνής παραγωγής της (από
υδροηλεκτρικά και λιγνιτικά εργοστάσια) κάτω του κόστους, με συνέπεια η ίδια να
ζημιώνεται, παρέχοντας φθηνό ρεύμα σε άλλες εταιρίες;
- Γιατί με το 3ο Μνημόνιο επέβαλε στη ΔΕΗ την υποχρεωτική
εκχώρηση, μέχρι το 2020, του 50% των πελατών λιανικής;»
Η απάντηση της κ.
Vestager:
«Με τις αποφάσεις C(2008)824 και C(2009)6244 της Επιτροπής,
η Επιτροπή κάλεσε την Ελληνική Δημοκρατία να θεσπίσει μέτρα που να διασφαλίζουν
την επαρκή πρόσβαση των ανταγωνιστών της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ)
στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση λιγνίτη. Τα Δικαστήρια της ΕΕ
επιβεβαίωσαν τις αποφάσεις αυτές και οι τελεσίδικες αποφάσεις εκδόθηκαν τον Δεκέμβριο
του 2016. Προκειμένου να εφαρμοστούν οι αποφάσεις σύμφωνα με την αναθεωρημένη
ελληνική περιβαλλοντική πολιτική, η Ελληνική Δημοκρατία πρότεινε προσφάτως μια
νέα δέσμη μέτρων, και συγκεκριμένα την εκποίηση ορισμένων υφιστάμενων
λιγνιτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ. Με το μέτρο αυτό, θα εξασφαλιστεί
ανταγωνισμός στην ελληνική αγορά χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και
θα δοθεί η δυνατότητα στους νεοεισερχομένους στην αγορά να ανταγωνίζονται για
πελάτες στις ελληνικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, η ίδια η δέσμη
εκποίησης δεν προβλέπει εκχώρηση πελατών.
Η αποεπένδυση περίπου του 40 % της λιγνιτικής ισχύος της ΔΕΗ
έχει επίσης συμπεριληφθεί στο συμπληρωματικό Μνημόνιο Συνεννόησης, που
συμφωνήθηκε και υπογράφηκε από την Ελληνική Δημοκρατία και την Επιτροπή, η
οποία ενεργούσε εξ ονόματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.
Οι ελληνικές αγορές ενέργειας χρειάζονται μεταρρυθμίσεις
ευρείας κλίμακας, προκειμένου να ευθυγραμμιστούν με τη νομοθεσία και τις
πολιτικές της ΕΕ και να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές επωφελούνται από τις
αλλαγές αυτές. Το 2015, οι αρχές καθόρισαν ένα όριο 50 % ως ανώτατο μερίδιο που
μπορεί να έχει μία και μόνη επιχείρηση στο σύνολο της ελληνικής δυναμικότητας
παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγών. Ελλείψει
διαρθρωτικών μέτρων κατά τη δεδομένη χρονική στιγμή, καθιερώθηκε το ΝΟΜΕ, ένα
σύστημα δημοπρασιών προθεσμιακών προϊόντων, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους
εναλλακτικούς προμηθευτές να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια από τη ΔΕΗ και να
την πωλούν σε ανταγωνιστικές τιμές, προκειμένου να τονωθεί ο ανταγωνισμός και
στις αγορές λιανικής πώλησης».