Τις τελευταίες ημέρες έχει ανακύψει στην Κύπρο ζήτημα σε
σχέση με δηλώσεις από την πλευρά του Ισραήλ για το οικόπεδο 12 (Αφροδίτη), το
πρώτο εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα που βρέθηκε εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Η αρχή έγινε
από την ισραηλινή εταιρεία
ISOP,
στην οποία έχει παραχωρηθεί το γειτονικό προς την Αφροδίτη οικόπεδο εντός του
Ισραήλ. Αν και στο παρελθόν η εταιρεία είχε δηλώσει στο ισραηλινό χρηματιστήριο
ότι στο οικόπεδο "Ισάι” οι ποσότητες που ανακαλύφθηκαν είναι μικρές και μη
εκμεταλλεύσιμες, η
ISOP
ενημέρωσε τον ισραηλινό υπουργό ενέργειας ότι η εκμετάλλευση της Αφροδίτης θα
οδηγήσει σε εξόρυξη ποσοτήτων αερίου που ανήκουν και στο Ισραήλ.
Από την πλευρά του και ο υπουργός ενέργειας του Ισραήλ,
ανέφερε ότι η εξόρυξη αερίου στα γειτονικά οικόπεδα θα χρειαστεί να διευθετηθεί
με συμφωνία μεταξύ των δύο κρατών. Μια ακόμη διάσταση του θέματος που έχει
ανακύψει, αφορά στο γεγονός ότι η
ISOP είχε συμμετάσχει στο διαγωνισμό της Κύπρου για το οικόπεδο
8, χωρίς επιτυχία και στη συνέχεια είχε αμφισβητήσει δικαστικά το αποτέλεσμα,
χωρίς όμως να δικαιώνονται οι ισχυρισμοί της.
Από την πλευρά της Κύπρου πάντως κυβερνητικές πηγές ανέφεραν
ότι με δεδομένο ότι η ποσότητα στο Ισάι είναι αμελητέα και μη ανακτήσιμη, η
απαίτηση δεν ευσταθεί. Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά στο Ισάι η
ερευνητική γεώτρηση που διενεργήθηκε εντόπισε μόλις 0,6 τρις κυβικά πόδια.
Εφόσον ισχύουν οι ισχυρισμοί της ισραηλινής εταιρείας, τότε οι ποσότητες αυτές
συνδέονται ως συγκοινωνούντα δοχεία με την Αφροδίτη και άρα η εκμετάλλευση του
κυπριακού κοιτάσματος θα οδηγήσει στην εξόρυξη και ποσοτήτων του Ισάι.
Στην αγορά υδρογονανθράκων πάντως ανάλογες διελκυστίνδες δεν
είναι καινούριες και αντίστοιχα ζητήματα έχουν ανακύψει στο παρελθόν πολλές
φορές. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα έρχεται από τη Βόρεια Θάλασσα όπου
υπάρχουν συμφωνίες διαμοιρασμού μεταξύ πολλών κρατών. Κατά μία εκδοχή λοιπόν,
το ζήτημα που έχει ανακύψει θεωρείται ως καθαρά τεχνικό και εκτιμάται ότι δε
συνιστά ρήγμα στις σχέσεις των δύο πλευρών.
Μία άλλη εκδοχή που προβάλλεται από ειδικούς, είναι ότι η
πλευρά των Ισραηλινών, ουσιαστικά αξιοποιεί ένα χαρτί, καθώς επιθυμεί να έχει
προτεραιότητα η αξιοποίηση του δικού της μεγάλου κοιτάσματος Λεβιάθαν. Το
τεχνικό θέμα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές χαρακτηρίζεται ως δύσκολο και ασαφές,
με βάση τις συμφωνίες που έχουν ανακοινωθεί, ωστόσο θα πρέπει να αναμένουμε τις
εξελίξεις για να διαπιστωθεί η σοβαρότητα και η έκτασή του.
Εκείνο που είναι βέβαιο, πάντως, στην Κύπρο σε σχέση με τα
κοιτάσματα είναι η προσπάθεια, το τελευταίο διάστημα, της αμερικανικής
εταιρείας
Noble
Energy
να τροποποιήσει τη συμφωνία εκμετάλλευσης, που έχει υπογράψει με την Κύπρο επικαλούμενη την πτώση των τιμών
του αερίου. Το αίτημα της εταιρείας επιβεβαίωσε εμμέσως και ο υπουργός
ενέργειας της Κύπρου Γ. Λακκοτρύπης, ο οποίος παραδέχθηκε "δυσκολίες στις
τιμές”.
Οι εξελίξεις αυτές πάντως, φαίνεται να δικαιώνουν τις
πλευρές που υποστήριζαν ότι θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα η εκμετάλλευση του
κοιτάσματος της Αφροδίτης και να μην αναμένει η Κύπρος, όπως συνέβη τελικώς,
τις έρευνες που γίνονται στα άλλα οικόπεδα της ΑΟΖ.
Χθες το πρωί πάντως κατέπλευσε στο λιμάνι της Λεμεσού το
δεύτερο ερευνητικό σκάφος της
ExxonMobil
Med
Surveyor, το οποίο μαζί με το
Ocean
Investigator θα ξεκινήσουν
τις επόμενες ημέρες για τις περιβαλλοντικές έρευνες στο τεμάχιο 10. Η
αμερικανική εταιρεία βάσει της σύμβασης που έχει υπογράψει με την κυπριακή
δημοκρατία θα πρέπει εντός του 2018 να διενεργήσει ερευνητική γεώτρηση.
(capital.gr)