Η Ευρωπαϊκή Ένωση από τη μία πλευρά προβάλλει το όραμά της για μηδενικές εκπομπές αερίων ρύπων του θερμοκηπίου (CO2) από το 2050 (Vision of Zero Emissions), ενώ λιγότερο «αυστηρή», αλλά φιλόδοξη, ήταν και η απόφαση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού για εξάλειψη του άνθρακα ως καυσίμου στο δεύτερο μισό του αιώνα.
Από την άλλη πλευρά δεν λείπουν οι επιφυλάξεις και οι προβληματισμοί των πλοιοκτητών, που θεωρούν ότι οι πολιτικές αυτές δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένες και μελετημένες, ενώ μερικές φορές «χτυπούν το σαμάρι και όχι τον γάιδαρο» αφού εγκαλούν το πλοίο για τους ρύπους και όχι το καύσιμο.
H Ευρωπαία επίτροπος Μεταφορών Violeta Bulc, στο χαιρετισμό της στα επίσημα εγκαίνια των Ποσειδωνίων 2018, τάχθηκε υπέρ της πλήρους αποανθρακοποίησης του τομέα των μεταφορών, ελπίζοντας ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέχρι το 2050. Σημείωσε ακόμη ότι και η ναυτιλία μπορεί να προσφέρει σε αυτή την κατεύθυνση και εκτίμησε ότι η θέσπιση ανώτατου ορίου περιεκτικότητας σε θείο παγκοσμίως δημιουργεί νέες, σημαντικές ευκαιρίες για τη ναυπηγική βιομηχανία, με την Ε.Ε. να ηγείται του τομέα της ανάπτυξης του LNG ως καυσίμου για τη ναυτιλία, μια καινοτομία η οποία προσελκύει έντονο ενδιαφέρον και από άλλες περιοχές του κόσμου. Θεωρεί ακόμη ότι η χρήση LNG είναι το πρώτο βήμα προς την πλήρη κατάργηση του άνθρακα ως καυσίμου.
Από την άλλη πλευρά η ναυτιλία δεν λέει όχι στην κατάργηση της χρήσης του άνθρακα. Όμως, ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Θεόδωρος Βενιάμης υπενθύμισε από την πλευρά του ότι ο καταλογισμός στη ναυτιλία δυσανάλογων ευθυνών, σε σχέση με άλλες βιομηχανίες, για οριζόντια περιβαλλοντικά θέματα οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι υπηρεσίες που αυτή προσφέρει δεν είναι ευρέως αντιληπτές στους πολίτες και πρόσθεσε ότι οι πλοιοκτήτες δεν ευθύνονται για την ποιότητα των καυσίμων που υποχρεούνται να χρησιμοποιούν.
«Δεν έχουμε συμμετοχή στην κατασκευή των μηχανών των πλοίων μας, ούτε ευθυνόμαστε για την ποιότητα των καυσίμων που υποχρεούμεθα να χρησιμοποιούμε. Είναι πασιφανές ότι αν και οι κρίκοι στην αλυσίδα υπευθυνότητας είναι πολλοί, ο εύκολος στόχος, σε πολιτικό επίπεδο, είναι η πλοιοκτησία, επιλογή λανθασμένη και εντέλει μη αποτελεσματική στην πράξη» είπε ο κ. Βενιάμης.
«Πρόσφατο παράδειγμα, εξήγησε, είναι η υποχρέωση από το έτος 2020 χρήσης καυσίμων 0,5% περιεκτικότητας σε θείο. Ποιες είναι όμως οι δοθείσες εγγυήσεις από τις πετρελαϊκές εταιρείες για τη διαθεσιμότητα ικανών ποσοτήτων του απαιτούμενου καυσίμου; Ποιες είναι οι εγγυήσεις από τις κατασκευάστριες εταιρείες των μηχανών πλοίων για την ασφάλεια χρήσης καυσίμων με προσμίξεις; Η μόνη ουσιαστικά δεσμευόμενη πλευρά είναι η πλοιοκτησία, η οποία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ελέγξει τις ανωτέρω παραμέτρους. Έχουμε όμως το δικαίωμα ως υπεύθυνη βιομηχανία να τις προβάλλουμε και να απαιτήσουμε την έγκαιρη συνεκτίμηση αυτών», τόνισε ο κ. Βενιάμης.
Παράλληλα υπογράμμισε την πρόσφατη συμφωνία-ορόσημο στον ΙΜΟ, με την οποία η ναυτιλία έγινε ο πρώτος βιομηχανικός κλάδος που υιοθέτησε συγκεκριμένη στρατηγική με στόχους για τη μείωση των συνολικών εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. «Απαιτείται, όμως, η αναγνώριση και η ανάληψη των ευθυνών από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη για να παράσχουν τα απαραίτητα εργαλεία για την επιτυχή εφαρμογή της στρατηγικής αυτής», πρόσθεσε.
Τι λένε οι ειδικοί
Οι προβληματισμοί πάντως είναι υπαρκτοί και οι οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ακόμη ληφθεί όπως προκύπτει και από τις τοποθετήσεις ειδικών στη διεθνή έκθεση Ποσειδώνια μεγάλων παικτών από την Άπω Ανατολή για τις επερχόμενες αλλαγές στον τομέα της εκπομπής ρύπων και των καθαρών καυσίμων. Ο Tohru Kitamura, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Mitsubishi Shipbuilding Company, δήλωσε στο πλαίσιο της έκθεσης: «Από τη μεριά μας, είμαστε ήδη έτοιμοι για την εγκατάσταση καυσίμου LNG σε διαφόρους τύπους πλοίων, ωστόσο στην Ιαπωνία οι Ιάπωνες πλοιοκτήτες δεν έχουν αποφασίσει ακόμα ποιον δρόμο θα ακολουθήσουν -το καύσιμο LNG, το αργό πετρέλαιο ή άλλους τύπους καυσίμου.
Τουλάχιστον 4.500 πλοία ανήκουν σε Ιάπωνες πλοιοκτήτες, ενώ από τις συνολικές παραγγελίες που έχει δεχθεί η Mitsubishi για ναυπηγήσεις πλοίων, οι ξένοι πλοιοκτήτες αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το μισό της παραγωγής της εταιρείας. Στη Mitsubishi έχουμε διάφορα είδη τεχνολογιών σχετικών με το καύσιμο, όπως για παράδειγμα την αιθανόλη και το καύσιμο LPG. Στην Ιαπωνία, η ναυτιλιακή κοινότητα συνειδητοποιεί όλο και περισσότερο την επιτακτική ανάγκη προσαρμογής στο νέο πλαίσιο του ΙΜΟ μέχρι το 2020. Ένας μεγάλος αριθμός πλοιοκτητών θα εφαρμόσει το δικό της σύστημα καθαρισμού (scrubber), ενώ άλλοι θα επιλέξουν σύστημα με καύσιμο χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο. Επί- σης, στην ιαπωνική αγορά υπάρχουν πολλοί τύποι μικρών φορτηγών πλοίων με μικρή μικτή χωρητικότητα και πλοιοκτήτες που δεν έχουν ακόμα αποφασίσει τι είδους καύσιμο θα χρησιμοποιούν στα πλοία τους» καταλήγει ο κ. Kitamura.
Πάντως, την πρώτη ημέρα της Έκθεσης Ποσειδώνια 2018 ο κ. Kitamura υπέγραψε επιστολή πρόθεσης (Letter of Intent) για συνεργασία με την κινεζική εταιρεία Cosco Shipping στην κατασκευή μιας νέας εγκατάστασης για δοκιμή scrubber (demo test facility).
Επίσης, στην ιαπωνική αγορά υπάρχουν πολλοί τύποι μικρών φορτηγών πλοίων με μικρή μικτή χωρητικότητα και πλοιοκτήτες που δεν έχουν αποφασίσει ακόμη τι είδους καύσιμο θα χρησιμοποιούν στα πλοία τους», καταλήγει ο κ. Kitamura. Πάντως, την πρώτη ημέρα της Έκθεσης Ποσειδώνια 2018, ο κ. Kitamura υπέγραψε επιστολή πρόθεσης (Letter of Intent) για συνεργασία με την κινεζική εταιρεία Cosco Shipping στην κατασκευή μιας νέας εγκατάστασης για δοκιμή scrubber (demo test facility).
Η probunkers
Επίσης, στο πλαίσιο των Ποσειδωνίων εγκαινιάστηκε χθες ένα νέο και φιλόδοξο project, η probunkers, για τον ανεφοδιασμό πλοίων με LNG. Το παγκόσμιας εμβέλειας έργο, αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, προσφέρει την ευκαιρία για επένδυση σε δύο κυρίαρχες και δυναμικές βιομηχανίες: τη ναυτιλία και την ενέργεια.
Η probunkers έχει ως στόχο να σχεδιάσει, να ναυπηγήσει και να διαχειρίζεται έναν στόλο από μοντέρνα και φιλικά προς το περιβάλλον σκάφη για ανεφοδιασμό πλοίων με καύσιμο LNG, που θα καλύψει τις διαρκώς μεταβαλλόμενες ενεργειακές ανάγκες της παγκόσμιας ναυτιλιακής βιομηχανίας. Το project περιλαμβάνει Σχεδιασμό, Χρηματοδότηση, Εφαρμογή, Λειτουργία και Πωλήσεις.
Συνάντηση με τον ΥΕΝ
Στο μεταξύ, συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) Ki Tack Lim και με την πρόεδρο του Παγκόσμιου Ναυτιλιακού Πανεπιστημίου Dr. Cleopatra Doumbia Henry είχε ο υπουργός Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής Παναγιώτης Κουρουμπλής, στο πλαίσιο της Διεθνούς Ναυτιλιακής Έκθεσης ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΑ 2018.
Κατά τις συναντήσεις, οι οποίες διεξήχθησαν σε ιδιαίτερα εποικοδομητικό κλίμα, οι κ.κ. Κουρουμπλής και Ki Tack Lim αντάλλαξαν απόψεις επί επίκαιρων ναυτιλιακών θεμάτων, μείζονος ενδιαφέροντος, όπως τις εξελίξεις γύρω από τη μείωση των αερίων εκπομπών της ναυτιλίας, μετά την υιοθέτηση της αρχικής στρατηγικής του ΙΜΟ για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα πλοία και εν όψει της διεθνούς εφαρμογής των νέων ορίων ως προς την περιεκτικότητα των καυσίμων των πλοίων σε θείο.
(από την εφημερίδα «Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ», 06/06/2018)