Το έλλειμμα του Ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας, όπως και σε κάθε άλλη χώρα που εντάσσεται στις αναδυόμενες αγορές, έγινε η Κερκόπορτα για την κατάρρευση του εθνικού νομίσματος. Οι προειδοποιήσεις είχαν δοθεί από το φθινόπωρο του 2013, όταν για πρώτη φορά ο τότε πρόεδρος της Fed Μπεν Μπερνάνκι ανακοίνωσε ότι από το 2014 τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης θα σταματήσουν και θα αρχίσει η σταδιακή επιστροφή σε "φυσιολογικά” επιτόκια (δηλαδή θα ακολουθήσει η αύξηση του κόστους του χρήματος).
Οι αγορές περίμεναν τα έργα να μεταφερθούν στην πράξη για να αρχίσουν να αντιδρούν. Αλλά όταν αυτό ξεκίνησε οι αναδυόμενες οικονομίες άρχισαν – με μεγάλη ανισομέρεια είναι αλήθεια - να πιέζονται από την κεφαλαιακή άμπωτη.
Η ώρα της Αργεντινής, της Τουρκίας, της Ν. Αφρικής, της Ρωσίας και άλλων οικονομιών είχε έρθει. Η πλέον ευάλωτη Αργεντινή "πρόλαβε” την Τουρκία, στην οποία το καθεστώς Ερντογάν έκρυψε την αχίλλειο πτέρνα του ισοζυγίου με τον έλεγχο της Κεντρικής Τράπεζας ενόψει εκλογών.
Οι εκλογές έγιναν και το πέπλο ελέγχου διαλύθηκε με την πρώτη "ομοβροντία” των μέτρων εμπορικού πολέμου από τον Τραμπ.
Τώρα όλα "δείχνουν” στην Τουρκία σαν μοναδική διέξοδο την προσφυγή στο ΔΝΤ. Αλλά στην Άγκυρα ο Ερντογάν εγκαταστάθηκε σαν απόλυτος άρχων, σαν ο πολιτικός ηγέτης που "έβγαλε” την Τουρκία από το ΔΝΤ. Και βέβαια η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, δεν είναι Fed, ούτε ESM, για να μπορεί να "βοηθήσει” ακόμα και αν οι σχέσεις Αγκύρας – Μόσχας γίνονταν ακόμα πιο στενές... Το οικονομικό και πολιτικό αδιέξοδο φαίνεται πλέον εξαιρετικά δύσκολο να παρακαμφθεί βρίσκοντας έναν από μηχανής θεό για την τουρκική λίρα, η οποία έχει χάσει πάνω από το 45% της συναλλαγματικής αξίας έναντι του δολαρίου. Όσο περίπου και το αργεντίνικο πέσο, που μόλις πρόσφατα επιχειρήθηκε να στηριχθεί με 50 δισ. δολ. από το ΔΝΤ και μία εκ νέου αύξηση κατά 5% των επιτοκίων στο 45% !!!
Η κρίση στην Τουρκία και ο κίνδυνος για την Ελλάδα
Είναι αλήθεια ότι η κρίση στην Τουρκία, λόγω των αιτίων που την τροφοδοτούν ήταν κάτι που τόσο στην ΕΚΤ όσο και στην Κομισιόν δεν αποτέλεσε έκπληξη. Πληροφορίες του Capital.gr αναφέρουν ότι οι τράπεζες στην Ισπανία, τη Γαλλία και την Ιταλία που αυτή την στιγμή βρίσκονται με ανοίγματα της τάξης των 130 – 140 περίπου δισ. ευρώ, είχαν προειδοποιηθεί και κάποιες ενέργειες είχαν αρχίσει να γίνονται στην κατεύθυνση αυτή.
Αλλά η αναπάντεχη ανακοίνωση Τραμπ για υψηλούς δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο απέναντι στην Τουρκία πυροδότησε την κρίση με τρόπο που κανείς δεν ήθελε να... δει, παρά τις προειδοποιήσεις.
Για την Ελλάδα ο βασικός χρηματοοικονομικός ομφάλιος λώρος είχε κοπεί νωρίτερα με την αποχώρηση της Εθνικής Τράπεζας από το τουρκικό τραπεζικό σύστημα, στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας εξυγίανσης του Ισολογισμού της.
Και στο "μέτωπο” αυτό δεν υπάρχουν πλέον σοβαρά κανάλια μετάδοσης της χρηματοοικονομικής κρίσης, όπως και σε άλλους τομείς της οικονομίας (εμπόριο, κ.λ.π.), αν εξαιρέσει κανείς εν μέρει τα καύσιμα.
Παρ' όλα αυτά ο κίνδυνος, σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών από την πλευρά του διπλωματικού σώματος, υπάρχει και ενδέχεται να αναθερμανθεί αν το αδιέξοδο της πολιτικής ηγεσίας στην Άγκυρα θελήσει να "αμυνθεί” απέναντι στις πιέσεις, με "εξαγωγή” της κρίσης στο ευρύτερο περιβάλλον της είτε στο Αιγαίο, είτε στην Αν. Μεσόγειο, είτε ακόμα και στα Βαλκάνια.
Σ' αυτή την περίπτωση η συγκυρία της "εξόδου” της Ελλάδας από το τρίτο πρόγραμμα στήριξης με μία τέτοια εκδοχή εξελίξεων στην Τουρκία θα μπορούσε, όπως επισημαίνεται, να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνη.
Ήδη η συγκυρία αυτή "κατάπιε” κυριολεκτικά τη σημαντική αναβάθμιση από την Fitch του ελληνικού χρέους σε ΒΒ-, με τα ελληνικά ομόλογα να συνεχίζουν τη διολίσθησή τους μαζί με εκείνα των αναδυόμενων αγορών, παρά τη διασφαλισμένη μέχρι το 2032 – 38 αξιοπιστία των ελληνικών ομολόγων.
Αν οι "άμυνες” της Αγκυρας συμπεριλάβουν μέσα στα επόμενα 24ωρα το ενδεχόμενο επιβολής capital controls, για να αντιμετωπίσουν την εκροή κεφαλαίων, για να διασώσουν τις τράπεζες, η ένταση θα αυξηθεί και ο κίνδυνος να πάρει ευρύτερες γεωπολιτικές διαστάσεις θα αυξηθεί κατακόρυφα.
Και στην περίπτωση αυτή η κρίση στην Τουρκία μπορεί να αποδειχθεί περισσότερο επικίνδυνη ως προς τις συνέπειές της στην ευρύτερη περιοχή από εκείνη της Αργεντινής...
(capital.gr)