Οι απόψεις διίστανται για το ακριβές μέγεθος της μείωσης του παγκόσμιου ΑΕΠ ως αποτέλεσμα της επιδημίας του κορωναϊού με τους περισσότερους αναλυτές να συμφωνούν ότι αυτό μπορεί να επηρεασθεί αρνητικά σε επίπεδο -0,1% με -0,2%.
Τα ανωτέρω στοιχεία έχουν προκαλέσει έκδηλη ανησυχία στις διεθνείς αγορές εμπορευμάτων, με το πετρέλαιο να επηρεάζεται άμεσα ως αποτέλεσμα της αναμενόμενης μείωσης της ζήτησης για καύσιμα τόσο στις μεταφορές όσο και στην βιομηχανία. Σήμερα (3/2) το πρωί, η τιμή του Brent, του διεθνούς benchmark, κινείτο καθοδικά στα $56,45 το βαρέλι, έχοντας μειωθεί κατά $3,0 σε σύγκριση με την περασμένη Παρασκευή (30/1), ενώ η αντίστοιχη για την Αμερικανική ποικιλία WTI αναφέρθηκε στα $51,69 το βαρέλι έχοντας και αυτή υποχωρήσει σημαντικά, σε σύγκριση με την περασμένη εβδομάδα. Από την μια πλευρά, τα αποθαρρυντικά στοιχεία για το υψηλό επίπεδο των αποθεμάτων, τις αρνητικές εκτιμήσεις για την παγκόσμια ανάπτυξη, τουλάχιστον για το Α’ Εξάμηνο του έτους, και τώρα ο απρόβλεπτος για την πορεία του κορωναϊός συνθέτουν ένα «τοξικό κοκτέιλ» που επηρεάζει τελείως αρνητικά τις τιμές του αργού, οι οποίες έχουν μειωθεί κατά $12,0 από τις 5/1 στην περίπτωση του Brent, ενώ αντίστοιχες είναι και οι απώλειες για το WTI.
- Γράφημα 1: Πορεία των τιμών του Brent στο ICE του Λονδίνου κατά την τελευταία εβδομάδα
Πηγές: The ICE, Financial Times
Με πολλές αεροπορικές εταιρείες να έχουν διακόψει τις πτήσεις από και προς την Κίνα και την Ρωσία να έχει κλείσει τα εκτενή σύνορά της με την Κινεζική ενδοχώρα και την χώρα να απομονώνεται διαρκώς από τον έξω κόσμο, το εμπόριο και οι Κινεζικές εξαγωγές φαίνεται να έχουν πληγεί ιδιαίτερα. Παράλληλα και βάσει τελευταίων στοιχείων, τεράστιος είναι ο αντίκτυπος στην εσωτερική κατανάλωση της Κίνας, η οποία και έχει καταρρεύσει, αφού έχουν ελαχιστοποιηθεί οι εσωτερικές μετακινήσεις, η διασκέδαση και οι εκτός οικίας δραστηριότητες.
Το πλήγμα στις τουριστικές επιχειρήσεις είναι ήδη ανυπολόγιστο με τον τουρισμό να αντιπροσωπεύει περίπου το 11% της ανάπτυξης της χώρας. Πτήσεις και κρατήσεις θέσεων σε ξενοδοχεία ακυρώνονται μαζικά και οι αεροπορικές εταιρείες China Eastern Airlines και China Air βλέπουν τις μετοχές τους σε ελεύθερη πτώση όπως και αυτές μεγάλων βιομηχανικών επιχειρήσεων με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Foxconn, το μεγαλύτερο παγκοσμίως κατασκευαστή ηλεκτρονικών συσκευών. Ο τομέας των υπηρεσιών, που σήμερα εκπροσωπεί το 54% του ΑΕΠ της χώρας, φαίνεται ότι έχει πληγεί περισσότερο αναλογικά, αφού την τελευταία εβδομάδα μειώθηκε εντυπωσιακά η κυκλοφορία στους δρόμους με ολόκληρες πόλεις να έχουν τεθεί σε καραντίνα.
Σε σύγκριση με το 2003, όταν είχε εκδηλωθεί επιδημία λόγω του ιού SARS, και η Κινεζική κυβέρνηση είχε και πάλι λάβει δρακόντεια μέτρα για την αποφυγή της εξάπλωσής του, λιανεμπόριο, ψυχαγωγία και τουρισμός αντιπροσώπευαν 42% του ΑΕΠ και οι επιπτώσεις στην οικονομία ήταν σαφώς μικρότερες. Το 2003, η επιδημία SARS είχε ως αποτέλεσμα να επιβραδυνθεί η ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας από το 11,1% στο 9,1% με την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας να μειώνεται κατά μια εκατοστιαία μονάδα. Στην σημερινή κατάσταση, όμως, ο πολλαπλασιαστής των συνεπειών είναι η αρνητική χρονική συγκυρία στην οποία εκδηλώθηκε η επιδημία του κορωναϊού καθώς συνέπεσε με τις γιορτές του κινεζικού Νέου Έτους, στην διάρκεια των οποίων ταξιδεύουν από και προς την Κίνα, αλλά και εσωτερικά, πάνω από 400 εκατ. Κινέζοι.
- Γράφημα 2: Πορεία των τιμών του Brent στο ICE του Λονδίνου κατά τον τελευταίο μήνα
Πηγές: The ICE, Financial Times
Σύμφωνα με δήλωση του γνωστού οίκου οικονομικής και επιχειρηματικής αξιολόγησης Moody's, «μια πανδημία θα αποτελούσε τον χειρότερο «μαύρο κύκνο» που έχουν βιώσει αγορές και οικονομία τα τελευταία 15 χρόνια». Τόσο οι Moody's όσο και άλλοι διεθνείς οίκοι και οργανισμοί προεξοφλούν ότι οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία αυτή την φορά θα είναι πολύ σοβαρότερες από εκείνες της οικονομικής κρίσης την περίοδο 2008-2010. Το 2019, η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, αν και μειωμένη σε σύγκριση με περασμένα χρόνια, εν τούτοις έτρεξε με τον εντυπωσιακό ρυθμό του 6,1%. Σήμερα, όμως, μετά την εκδήλωση της επιδημίας του κορωναϊού, οι εκτιμήσεις πολλών οικονομολόγων κάνουν λόγο για μείωση κατά 0,5% του ΑΕΠ, πράγμα που σημαίνει ότι αυτός θα τρέξει στο 5,7% για το 2020. Υπάρχουν, όμως, και πλέον δυσμενείς εκτιμήσεις που κάνουν λόγο για 5,0% εάν εξακολουθήσει η εξάπλωση του κορωναϊού και μετά το Α’ Τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Σε κάθε περίπτωση, οι οικονομικές επιπτώσεις από την επιδημία του κορωναϊού θα είναι εκτενείς και δύσκολο να υπολογισθούν με ακρίβεια σήμερα, κάτι που προεξοφλούν ήδη τα χρηματιστήρια με πλέον χαρακτηριστική την συμπεριφορά του δείκτη CSI 300 του Χρηματιστηρίου της Σανγκάης που σήμερα το πρωί, μετά το κλείσιμο μερικών ημερών λόγω των εορτών για το Κινεζικό Νέο Έτος, άνοιξε με πτώση 9,1% σημειώνοντας την χειρότερη πορεία κατά τα τελευταία 13 χρόνια. Και αυτό παρά το γεγονός ότι την περασμένη Παρασκευή η Κινεζική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει μια ένεση ρευστότητας προς τις εγχώριες τράπεζες ύψους 150 δισεκ. γουάν ($22,0 δισεκ.).
Τέλος, σε ό,τι αφορά την πορεία της διεθνούς αγοράς πετρελαίου, οι περισσότεροι παίκτες εκφράζονται απαισιόδοξα προβλέποντας συνέχιση της υπερπαραγωγής από τις εκτός OPEC+ χώρες και την συνεπακόλουθη αύξηση των αποθεμάτων. Σε βραχυπρόθεσμη βάση, οι τιμές αργού θα εξακολουθήσουν να κινούνται πτωτικά, και ενδεχομένως να φθάσουν και κάτω από τα $50 το βαρέλι για το Brent πριν τα τέλη Φεβρουαρίου, μέχρις ότου αρχίσουν να επηρεάζουν θετικά την κατανάλωση. Όχι αμελητέες είναι οι επιπτώσεις στις τιμές του φυσικού αερίου - με μεγάλο ποσοστό ακόμα να καθορίζεται από oil indexed contracts - οι οποίες κινούνται και αυτές καθοδικά τις τελευταίες ημέρες. Ενδεικτικά, η τιμή του φυσικού αερίου στο αμερικανικό Henry Hub κυμαινόταν σήμερα την στιγμή ανάρτησης του παρόντος άρθρου κοντά στα $1,86 ανά mmbtu. Αντίστοιχα, στον ολλανδικό δείκτη TTF, η τιμή φυσικού αερίου στο συμβόλαιο λήξης μηνός Μαρτίου ανέρχεται σήμερα στα €9,590/MWh.