Ο μουσαφίρης Μπαμπατσάν

Είναι παράδοση πια οι εκατέρωθεν επισκέψεις αξιωματούχων να «διακοσμούνται» από μεγαλύτερες ή μικρότερες τουρκικές προκλήσεις. Η επίσκεψη Μπαμπατσάν δεν αποτέλεσε εξαίρεση, παρ’ ότι ο νέος Τούρκος υπουργός Εξωτερικών θεωρείται ευρωπαϊστής και συγκριτικά μετριοπαθής.
Σταύρος Λυγερός - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Πεμ, 6 Δεκεμβρίου 2007 - 04:03


Είναι παράδοση πια οι εκατέρωθεν επισκέψεις αξιωματούχων να «διακοσμούνται» από μεγαλύτερες ή μικρότερες τουρκικές προκλήσεις. Η επίσκεψη Μπαμπατσάν δεν αποτέλεσε εξαίρεση, παρ’ ότι ο νέος Τούρκος υπουργός Εξωτερικών θεωρείται ευρωπαϊστής και συγκριτικά μετριοπαθής. Δεν πρόκειται, όμως, για προσωπικό ζήτημα. Η Αγκυρα ακολουθεί μία πάγια στρατηγική. Αν και η κυβέρνηση Ερντογάν έχει άλλες προτεραιότητες από την κεμαλική στρατογραφειοκρατία, δεν έχει αλλάξει το πλαίσιο. Η διαφορά αφορά τη ρητορική και τις τακτικές επιλογές, οι οποίες υπαγορεύονται από την εκάστοτε συγκυρία.


Οταν το 2005 είχε επισκεφθεί την Τουρκία ο Π. Μολυβιάτης, η τουρκική πλευρά είχε στήσει ένα σκηνικό έντασης, στέλνοντας ακταιωρό στα Ιμια και μαχητικά στην Ανδρο! Αυτή τη φορά είχαμε πρόκληση, αλλά όχι ακραία. Το κλίμα το χάλασε η στάση του Αλί Μπαμπατσάν στη Δυτική Θράκη. Εκανε και είπε πράγματα, που είχε αποφύγει ο Ταγίπ Ερντογάν, όταν το 2004 είχε επισκεφθεί τη μουσουλμανική μειονότητα.


Είναι αλήθεια ότι οι δύο πλευρές αποφεύγουν να προτάξουν τα ακανθώδη, γεγονός που διευκολύνει η θερμοκρασία να διατηρείται σε χαμηλά σχετικά επίπεδα. Εξ ου και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις διανύουν μία περίοδο σχετικής ύφεσης. Εχει παίξει ρόλο το γεγονός ότι η Τουρκία αφ’ ενός βρίσκεται σε τροχιά ένταξης στην Ε.Ε. και αφ’ ετέρου αντιμετωπίζει ελεγχόμενη κρίση στο ανατολικό της μέτωπο (Κουρδικό). Επιπροσθέτως, επειδή άμεση προτεραιότητα της κυβέρνησης Ερντογάν αυτή την περίοδο είναι να περιορίσει την εξουσία της κεμαλικής στρατογραφειοκρατίας, έχει πρόσθετο δικό της λόγο να μην επιθυμεί όξυνση.


Από την πλευρά της, η Αθήνα ασκεί με συνέπεια διπλωματία βελτίωσης του κλίματος με τη βοήθεια προώθησης θεμάτων «χαμηλής πολιτικής», όπως τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, η οικονομική συνεργασία και οι πολιτιστικές ανταλλαγές. Η Αγκυρα συμφωνεί με όποια μέτρα τη βολεύουν ή δεν την ενοχλούν. Δεν παραλείπει, όμως, να υπογραμμίζει εμπράκτως ότι οι επεκτατικές διεκδικήσεις της είναι πάντα πάνω στο τραπέζι. Πρόκειται για πάγια τακτική, που αποσκοπεί στην πολιτική καταγραφή, αλλά και στη δοκιμασία των ελληνικών αντανακλαστικών.


Οι καλές σχέσεις είναι προς όφελος και των δύο χωρών κι όχι μόνο της Ελλάδας. Δυστυχώς, η Αθήνα διολισθαίνει, με αποτέλεσμα συχνά να αντιμετωπίζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις με όρους ανισοτιμίας. Εξ ου και έχει την τάση να εξαγοράζει την ύφεση, προσαρμοζόμενη εμμέσως εν μέρει και σταδιακά στις τουρκικές απαιτήσεις. Αυτός είναι ο λόγος που υποβαθμίζει τις εκάστοτε προκλήσεις και αποσιωπά το γεγονός ότι οι παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου έχουν προσλάβει μία πολύ πιο επιθετική χροιά.