Μια Διεισδυτική Ματιά στα Μυστικά της Ηλεκτροκίνησης

Μια Διεισδυτική Ματιά στα Μυστικά της Ηλεκτροκίνησης
του Αδάμ Αδαμόπουλου
Σαβ, 4 Ιουλίου 2020 - 14:16

Το ρεύμα ζήτησης για ηλεκτρικά οχήματα ξεκίνησε στην ουσία το 2011, όμως οι επενδυτές πειραματίζονται με αυτοκίνητα κινούμενα από μπαταρίες εδώ και δύο αιώνες! Οι ανησυχίες για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έχουν τροφοδοτήσει αυτή την αύξηση, με τις κυβερνήσεις να προσφέρουν ισχυρά κίνητρα  σε όσους αγοράζουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ανάλογα με το μοντέλο που επιλέγουν 

και πρόσφατα αυτό ισχύει και για στην περίπτωση της Ελλάδας. Κατασκευαστές όπως η Tesla έχουν αλλάξει την έννοια του ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Κάποτε τα συνόδευε η φήμη ότι είναι μάλλον άσχημα, σήμερα, όμως αυτές οι απόψεις περί αισθητικής έχουν παραχωρήσει τη θέση τους σε μια πιο πραγματιστική προσέγγιση. 

Απόδειξη αποτελεί το ιδιαίτερα κομψό Model S της Tesla, που επιταχύνει από 0-100 σε μόλις 2,5 δευτερόλεπτα χωρίς την παραμικρή εκπομπή ρύπων. Καθώς η τεχνολογία προοδεύει, η πρωτοκαθεδρία των κινητήρων πετρελαίου και βενζίνης αρχίζει να αμφισβητείται από τρείς κατηγορίες αυτοκινήτων που κατά κύριο λόγο κινούνται με ηλεκτρική ενέργεια:

• Τα Plug-in ηλεκτρικά: Τροφοδοτούνται μόνο από επαναφορτιζόμενες μπαταρίες.
• Τα Plug-in υβριδικά: Χρησιμοποιούν επαναφορτιζόμενη μπαταρία έως ότου αυτή αδειάσει, προτού κάνουν χρήση του αποθέματος πετρελαίου ή βενζίνης.
• Τα υβριδικά: Εναλλάσσουν την χρήση επαναφορτιζόμενης μπαταρίας ή καυσίμων, ανάλογα με τη χρήση. Εδώ αξίζει να τονίσουμε ότι οι Toyota - Lexus μαζεύουν καρπούς τα τελευταία χρόνια.

Η Κίνα αγοράζει τα περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα, ακολουθούμενη από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Όμως, πίσω από αυτά τα νούμερα, μόλις το 1% των νέων αυτοκινήτων που καταχωρούνται παγκοσμίως είναι στην πραγματικότητα ηλεκτρικά.

Ειδικότερα στο Ηνωμένο Βασίλειο απαιτείται το 60% των οχημάτων να είναι ηλεκτρικά έως το 2030, ώστε η χώρα να εκπληρώσει τους στόχους που έχπουν τεθεί για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, αν και εξακολουθεί να υπολείπεται από χώρες όπως η Νβορβηγία και η Ολλανδία που έχουν υιοθετήσει νωρίτερα την ιδέα του ηλεκτρικού οχήματος.

Σε ό,τι αφορά στο κόστος απόξτησης ενός Η/Ο, αυτό κυμαίνεται αναλόγως της ισχύος της μπαταρίας και των χαρακτηριστικών κατασκευής του, ωστόσο, οι τιμές ξεκινούν από περίπου 30.οοοο ευρώ, πχ, για το Nissan Leaf που είναι εκείνο με τις περισσότερες πωλήσεις, ενώ ακολουθεί το Tesla Model S, που διαθέτει μεγαλύτερη αυτονομία από οποιοδήποτε άλλο ηλεκτρικό όχημα, με τις τιμές του όμως να είναι διπλάσιες.

Εάν συμπεριλάβουμε τα υβριδικά, το Mitsubishi Outlander PHEV αποτελεί ένα ιδιαίτερα δημοφιλές μοντέλο για αγορές όπως του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ υψηλή ζήτηση καταγράφεται για μοντέλα της Mercedes Benz και της Volkswagen. Σημειώνεται ότι το πιο φθηνό ηλεκτρικό όχημα στην αγορά είναι το Renault Twizy που κοστίζει κοντά στις 10.000 ευρώ.

Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων αναμένουν ότι κατά τα αμέσως επόμενα χρόνια, οι τιμές για μοντέλα ηλεκτρικών αυτοκινήτων μεγάλης εμβέλειας θα μειωθούν σημαντικά και θα υποχωρήσουν ακόμη πιο πολύ έως το 2040. Υπό αυτή την έννοια, δεν είναι παράξενο που οι καταναλωτές αρχίζουν να ενδιαφέρονται ολοένα και περισσότερο για την αγορά Η/Ο, με έρευνα της BMW να δείχνει πως το 20% του δείγματος να αναφέρει ότι θα επέλεγε το επόμενό του αυτοκίνητο να είναι ηλεκτρικό.

(τιμές σε λίρες Αγγλίας)

Τα ηλεκτρικά οχήματα θεωρούνται ευρέως πιο ακριβά από τα συμβατικά αυτοκίνητα. Η κύρια αιτία εδώ είναι η συστοιχία της μπαταρίας. Η μπαταρία που κινεί το Tesla Model S αποτελεί περίπου το 25% της τιμής αγοράς, ενώ η αντικατάσταση της μπαταρίας σε ένα Nissan Leaf κοστίζει περισσότερα από 6.000 ευρώ.

Μετρημένες με το κόστος κιλοβατώρας ανά ώρα, οι τιμές των μπαταριών μειώθηκαν κατά 80% από 1,000 δολάρια ανά kWh, σε περίπου 227 δολάρια ανά kWh μεταξύ 2010 και 2016. Για να καταστούν ευθέως ανταγωνιστικά με τα αυτοκίνητα συμβατικών κινητήρων βενζίνης, θα πρέπει  αυτό το κόστος να μειωθεί κάτω από τα 150 δολάρια ανά kWh, ενδεχομένως και κάτω από τα 100 δολάρια, όσο και αν ακούγεται μη ρεαλιστικό για να επιτευχθεί τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.

Ένα πρόβλημα με τις μπαταρίες είναι ότι αποτελούν μειονέκτημα όταν πρόκειται για μεταπώληση του αυτοκινήτου καθώς αφενός η άγνοια και αφετέρου η φθορά τους είναι δυνατό να οδηγήσουν σε κατάρρευση της τιμής ενός αυτοκινήτου στην αγορά μεταχειρισμένων. 

Όσον αφορά στα λειτουργικά κόστη, τα ηλεκτρικά οχήματα μπορούν στην πραγματικότητα να είναι φθηνότερα από τα αντίστοιχα συμβατικά. Επίσης, οι χρήστες ηλεκτρικών οχημάτων απαλλάσσονται από φόρους και συναφή κόστη, ενώ σε ό,τι αφορά στη συντήρηση, καθώς τα ηλεκτρικά οχήματα διαθέτουν λιγότερα κινούμενα μηχανικά μέρη από τους κινητήρες εσωτερικής καύσεως, μειώνονται κατακόρυφα οι συχνές επισκέψεις στο συνεργείο.

Σύμφωνα με τα ισχύοντα κριτήρια, τα σημερινά ηλεκτρικά οχήματα δεν προσφέρουν μιαν εντελώς ξεχωριστή εμπειρία οδήγησης σε σχέση με τα συμβατικά. Οι νέοι ιδιοκτήτες εμφανίζονται, κατά βάση, εντυπωσιασμένοι από τις άμεσες και ισχυρές επιταχύνσεις των οχημάτων τους αλλά και  από τον χειρισμό τους, ενώ στα  θετικά καταγράφεται και η απουσία θορύβων από τον ηλεκτρικό κινητήρα.

Ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση στην απόδοση των ηλεκτρικών οχημάτων εξακολουθεί να αποτελεί το θέμα της αυτονομίας και της εμβέλειά τους. Αν προστεθεί σε αυτό το μίγμα και το γεγονός ότι η αυτονομία επιβαρύνεται από τις κακές καιρικές συνθήκες, τότε είναι βέβαιο ότι έχουν πολλά ακόμη να γίνουν έως ότου τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα γίνουν πραγματικά ανταγωνιστικά.

Μια ακόμη συχνή ανησυχία είναι η δυνατότητα φόρτισης. Τα στοιχεία ιόντων-λιθίου που τροφοδοτούν τους κινητήρες των ηλεκτρικών οχημάτων φθείρονται με το πέρασμα του χρόνου και το κόστος αντικατάστασης μπορεί να είναι αρκετά υψηλό. Επιπλέον, η επαναφόρτιση ενός ηλεκτρικού οχήματος είναι χρονοβόρα: μια πλήρης φόρτιση μπορεί να διαρκέσει μια ολόκληρη νύχτα και ακόμη και οι αποδοτικότεροι φορτιστές χρειάζονται  περίπου 30 λεπτά για να δώσουν το 80% της ενέργειας στο αυτοκίνητό σας.

Τέλος, για τους περισσότερους οδηγούς, ο αποφασιστικός παράγοντας απόκτησης ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι ο τρόπος χρήσης του. Εάν πρόκειται να το χρησιμοποιήσουν κυρίως για σύντομες, αστικές διαδρομές και υπάρχει πρόσβαση σε φορτιστές στην αρχή και το τέλος της διαδρομής, το χαμηλό λειτουργικό κόστος ενός ηλεκτρικού οχήματος κάνει την απόκτησή του ιδιαίτερα ελκυστική. Εάν, αντιθέτως, κάνετε καθημερινά μακρινές διαδρομές, ή οδηγείτε συχνά στον αυτοκινητόδρομο, πιθανότατα η αγορά ενός ηλεκτρικού οχήματος δεν θα είχε νόημα σήμερα.