επεισόδιο διάρκειας 40 ωρών όταν τουρκικά πολεμικά πλοία παρεμπόδισαν το ναυλωμένο ερευνητικό σκάφος «IevoliRelume” που επιχειρούσε βυθομετρικές έρευνες στην γραμμή Κάσου-Καρπάθου. Επίσης τον περασμένο Νοέμβριο όσο και τον Φεβρουάριο εφέτος τουρκικά πολεμικά προσπάθησαν εκ νέου να παρεμποδίσουν παρόμοιες έρευνες βορειοανατολικά της Κρήτης.
Οι αντιδράσεις της Τουρκίας στο σχεδιαζόμενο γιγαντιαίο project, συνολικού προϋπολογισμού € 1,95 δισεκ. πυροδότησαν την συζήτηση για τους γεωπολιτικούς κινδύνους του έργου, που αποτελούν σημείο τριβής μεταξύ των δύο χωρών. Η προκλητική στάση που έχει υιοθετήσει μέχρι στιγμής η Άγκυρα δείχνει ότι δεν θα αφήσει εύκολα την Αθήνα να προχωρήσει στην πόντιση του καλωδίου μέσα από διεθνή ύδατα.
Στόχος της Άγκυρας είναι να υποχρεώσει την Αθήνα να ζητήσει επισήμως άδεια για την διέλευση του καλωδίου από θαλάσσιες περιοχές τις οποίες θεωρεί, βάσει του παράνομου Τούρκο-Λιβυκού μνημονίου (Νοέμβριος 2019), ότι ανήκουν στην δική της ΑΟΖ. Όπως,όμως, έχουμε εξηγήσει με λεπτομέρεια (βλ. άρθρο μας στα «ΝΕΑ» στις 22/02) βάσει του Διεθνούς Δικαίου Θάλασσας (UNCLOS) η επισπεύδουσα χώρα, δηλ. η Ελλάδα, δεν είναι υποχρεωμένη να αιτηθεί άδειας διέλευσης όταν πρόκειται για διεθνή ύδατα και ΑΟΖ άλλης χώρας, παρά μόνο για τεχνικούς λόγους να ενημερώσει τις αρμόδιες αρχές της άλλης χώρας για την πορεία του καλωδίου (ή αγωγού) προς αποφυγή δυστυχημάτων.
Το GISπρόκειται ουσιαστικά για ευρωπαικό έργο που χρηματοδοτείται με 650 εκατ ευρώ σε grantsαφού διασυνδέει το ευρωπαικό ηλεκτρικό δίκτυο με αυτό της Κύπρου και του Ισραήλ. Αντί η Αθήνα να προτάξει, ως οφείλει, την ευρωπαϊκή διάσταση τους έργου και να κινήσει γη και ουρανό και να στρέψει την προσοχή όλης της Ευρώπης στις αυθαιρεσίες και πειρατικές πρακτικές της Άγκυρας, ο Έλληνας πρωθυπουργός, δέσμιος στην πολιτική των ήρεμων νερών με την Τουρκία που προωθεί συστηματικά εδώ και ένα χρόνο, παρά τις συνεχείς Τουρκικές προκλήσεις, αδυνατεί ακόμα να προχωρήσει και σε απλή ενημέρωση των εταίρων μας στην ΕΕ. Πόσω μάλλον να ζητήσει την δυναμική υποστήριξη και αρωγή της ΕΕ η οποία κανονικά θα έπρεπε να κάνει διάβημα στην Άγκυρα και, εάν χρειαστεί, να επιβάλει ακόμα και κυρώσεις. Όπως με περισσή ευκολία πράττει εις βάρος της Ρωσίας.
Η ειλημμένη, ως φαίνεται, απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να εγκαταλείψει το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο, για να μην δημιουργήσει θέμα με την Τουρκία, αποτελεί κακό προηγούμενο για ότι μελλοντικά ήθελε να επιχειρήσει ο ΑΔΜΗΕ στον τομέα των ηλεκτρικών διασυνδέσεων στο Αιγαίο. Όπου, σύμφωνα με το 10ετες πρόγραμμα του Διαχειριστή εκκρεμεί η ηλεκτρική διασύνδεση της Δωδεκανήσου και των νήσων του βορείου Αιγαίου (ήδη ανακοινώθηκε 12μηνη καθυστέρηση). Η σημερινή άτακτη υποχώρηση της Ελλάδας εν όψει των Τουρκικών προκλήσεων ανοίγει τον ασκό του Αίολου αφού εφ´ εξής η Ελλάδα δεν θα μπορεί να πραγματοποιεί ουδεμία οικονομική δραστηριότητα πέρα των χωρικών της υδάτων (που για ανεξήγητους λόγους παραμένουν στα 6 ν. μ, έναντι των 12ν. μ. που δικαιούται βάσει της UNCLOS). Και ασφαλώς δεν είναι μόνο τα ηλεκτρικά καλώδια αφού υπάρχουν πολλές άλλες δραστηριότητες που κινδυνεύουν να αποκλειστούν όπως λ. χ. ερευνητικές γεωτρήσεις για υδρογονάνθρακες, θαλάσσια αιολικά πάρκα, πλωτοί σταθμοί FSRU, τηλεπικοινωνίες κ.λπ.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση των ΝΕΩΝ