της εθνικής άμυνας και κατηγορείται, ούτε λίγο, ούτε πολύ, για εθνική μειοδοσία απέναντι στον Ερντογάν, μοιάζει να έχει καταφέρει μια σειρά καίρια πλήγματα ουσίας και γοήτρου στην Τουρκία. Επειδή, η σύναψη στρατηγικών, πολιτικών, ενεργειακών και αμυντικού χαρακτήρα συμφωνιών με την Γαλλία, το Ισραήλ, και τις χώρες του Κόλπου, παραπέμπει σε μια εξωτερική πολιτική που μπορεί εκ πρώτης όψεως να έμοιαζε να προωθείται για το θεαθήναι αποδεικνύεται όμως “σοφή”, καθώς τα αποτελέσματά της γίνονται ολοένα και πιο μετρήσιμα και περισσότερο ορατά ακόμη και για τους πλέον εθελότυφλους του εγχώριου πολιτικού συστήματος και τους υποστηρικτές τους.
Είναι αρκετοί εκείνοι που δεν έλαβαν σοβαρά υπόψη και δεν εκτίμησαν σε βάθος αυτές τις κινήσεις και βιάστηκαν να βγάλουν συμπεράσματα για την πραγματική φύση της πολιτικής που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια η χώρα μας. Η έντονη εξωστρέφεια είναι το μυστικό μιας επιλογής που μπορεί, υπό προϋποθέσεις και υπό την αίρεση ότι θα αποφέρει απτά αποτελέσματα επί του λεγόμενου πεδίου, να κάνει τη διαφορά στα χρόνια που έρχονται.
Ύστερα από δεκαετίες εσωστρέφειας που καταδίκασε τη χώρα σε μια εντός των τειχών περιχαράκωση και “ψαλίδισε” τα φτερά όσων προσδοκούσαν τις καλύτερες ημέρες που υπόσχονταν οι πολιτικοί ηγέτες του παρελθόντος, η προσπάθεια να συμπεριληφθούμε ως ένα οιονεί ισότιμο μέλος στο ανελέητο αλλά γεμάτο ευκαιρίες διεθνές περιβάλλον, από τις κυβερνήσεις Κυριάκου Μητσοτάκη, (2019-2023 και 2023 έως σήμερα) έχει αρχίσει να αποδίδει.
(O Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ με την Ιταλίδα ομόλογό του)
Παρά το γεγονός ότι οι πρώτες απόπειρες έγιναν εν μέσω πρωτοφανών κρίσεων (πανδημία Covid-19, άλμα τιμών φυσικού αερίου και ρεύματος, καθώς και του πολέμου στην Ουκρανία), η κυβέρνηση κατάφερε να δώσει το στίγμα της: πλήρης ευθυγράμμιση στα θέματα της πράσινης ενέργειας και της απολιγνιτοποίησης, με την ΕΕ -αν και σε σημείο ώστε να χάνει το μέτρο στον τρόπο με τον οποίο επέσπευσε τις διαδικασίες για το σβήσιμο των λιγνιτικών μονάδων της χώρας, πρώτα από όλους τους υπολοίπους εταίρους μας στην Ευρώπη – επιτάχυνση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα (Κρήτη, Δωδεκάνησα, Κυκλάδες) εντατικοποίηση τoυ coupling με τα ηλεκτρικά συστήματα γειτονικών χωρών (Ιταλία, Βουλγαρία, Β. Μακεδονία, Αλβανία) φιλόδοξα projects για δημιουργία αγωγών μεταφοράς προς και από την Ευρώπη, φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, με τις χώρες της Βόρειας Αφρικής και την Κύπρο.
Προχώρησε επίσης, σε θωράκιση του θεσμικού πλαισίου για τις ΑΠΕ, κάτι που επιτρέπει την ταχεία διείσδυσή τους στο μείγμα ακόμη και παρά τα σοβαρά προβλήματα υπερπαραγωγής σε συνδυασμό με τη μειωμένη ζήτηση που οδηγεί σε περικοπές πράσινης ενέργειας.
Θωράκισε ακόμη τη χώρα, με την κατασκευή και δεύτερου FSRU στην Αλεξανδρούπολη, καθώς και με την αποδοχή των σχεδίων για τη δημιουργία και ενός τρίτου, στην περιοχή της Κορίνθου.
Αποτέλεσμα όλων αυτών των ενεργειών και πρωτοβουλιών είναι η χώρα να είναι σήμερα σε θέση να τροφοδοτεί τις αγορές των γειτονικών χωρών της ΝΑ Ευρώπης με φυσικό αέριο, παρακάμπτοντας την «ακριβή» Τουρκία και την «αποδιοπομπαία», Ρωσία.
Aκόμη, επέδειξε πρωτοφανή για ελληνική Πολιτεία, ευελιξία και αντανακλαστικά, όταν, παρά την αρχική αρνητική προδιάθεσή της στο θέμα των ερευνών υδρογονανθράκων, “αφουγκράστηκε” το “αίτημα” των καιρών (λέγε με, Nτόναλντ Τραμπ) και άναψε πράσινο φως για την επίσπευσή τους στο Ιόνιο και δυτικά, νότια και ανατολικά της Κρήτης, δίνοντας άδειες έρευνας και εκμετάλλευσης στις δύο μεγαλύτερες εταιρείες του τομέα στον κόσμο.
Πάνω απ' όλα, συνήψε συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ (μερικές αλλά...συμφωνίες) με την Ιταλία και την Αίγυπτο!
Αφήνουμε, στο παρόν άρθρο, σκοπίμως στο περιθώριο, τις αβελτηρίες και τα κενά της πολιτικής σε ένα ευρύτατο φάσμα της οικονομίας, της βιομηχανίας και της κοινωνίας, επειδή το νόημα πίσω αυτές τις γραμμές είναι να αναδειχτεί και μια άλλη, θετική και δυναμική, πλευρά της χώρας, που επί τόσες δεκαετίες ουδείς διανοούταν να φανταστεί. (Άλλωστε το energia.gr, μόνο για απόκρυψη της πραγματικότητας δεν μπορεί να επικριθεί...).
Φθάσαμε λοιπόν, σε σημείο η Ελλάδα, μόνιμος «καρπαζοεισπράχτορας» τις τελευταίες δεκαετίες και χώρα που βρισκόταν μονίμως σε θέση απεγνωσμένης άμυνας, σε όλα τα μέτωπα της αντιπαράθεσής της με την Τουρκία, να έχει πετύχει σήμερα, ώστε οι υπερφίαλοι γείτονές μας να αιφνιδιάζονται από τις πρωτοβουλίες της Αθήνας αλλά και τη σθεναρή στάση της Λευκωσίας –μην παραγνωρίζουμε την επίσημη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας από το Καζακστάν, την Κιργιζία, το Τατζικιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Ουζμπεκιστάν, δηλαδή τις χώρες που μαζί με την Τουρκία αποτελούν τον λεγόμενο Οργανισμό Τουρκικών Κρατών.
Με αυτό τον τρόπο αποδεικνύεται ότι η εφαρμογή και η τήρηση των βασικών κανόνων της διπλωματίας, όπως είναι η σύναψη στρατηγικών συμμαχιών που θωρακίζουν τα εθνικά σχέδια και συμφέροντα μια χώρας, ήταν, είναι και θα είναι, εκ των ων ουκ άνευ προαπαιτούμενο, ιδίως σε συνθήκες ακραίας αστάθειας, όπως αυτές που επικρατούν σήμερα στον κόσμο και απειλούν να ξαναγράψουν από την αρχή τις διεθνείς συνθήκες και να επαναδιατάξουν εταιρικές σχέσεις δεκαετιών.
Η ελληνική κυβέρνηση είναι φανερό, τουλάχιστον στα δικά μας μάτια, ότι έχει πετύχει να πάρει τα ηνία των πρωτοβουλιών από έναν αντίπαλο που φημίζεται ακριβώς για αυτή την ικανότητα.
Διότι έτσι ερμηνεύεται το γεγονός ότι η απάντηση της Τουρκίας στους χάρτες της Αθήνας, (παίζουν το ρόλο οδικού χάρτη αξιοποίησης δυνητικών υποθαλάσσιων ορυκτών πόρων, συνιστούν προέκταση της προβολής των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας στην περιοχή, αφού προσδιορίζουν επακριβώς, τα απώτατα όρια των ζωνών ευθύνης της χώρας, αλλά και αποτελούν τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου, δηλαδή έχουν και ειδικό θεσμικό βάρος) ήταν ένας ανεπίσημος χάρτης του Πανεπιστημίου της Άγκυρας στον οποίο αποτυπώνονται οι γνωστές θέσεις της Τουρκίας, ήτοι, «δεν υπάρχουν νησιά, άρα το Αιγαίο κόβεται στη μέση!»
Είχαν προηγηθεί οι αμυντικές συμφωνίες με την Γαλλία και το Ισραήλ, και οι συμπράξεις για θέματα άμυνας με το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Σαουδική Αραβία.
Η ανακοίνωση της δημιουργίας της «Ασπίδας του Αχιλλέα» και της θωράκισης των ελληνικών νησιών με υπερσύγχρονους ισραηλινούς πυραύλους, το 12ετές πρόγραμμα εξοπλισμών και οι γαλλικές φρεγάτες και μαχητικά, δίνουν την εικόνα μιας χώρας που παίρνει στα σοβαρά και τους εχθρούς και τους φίλους της.
Πρωτοφανή πράγματα για μια "γονατισμένη" και "παραδομένη" χώρα που παρακαλεί, έντρομη, λυτούς και δεμένους να τη σώσουν από τον κακό λύκο!
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών ότι η επίλυση των εκκρεμοτήτων του παρελθόντος (οι χάρτες) δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν επιδιώκει τον ελληνοτουρκικό διάλογο, δίνει σαφές στίγμα προθέσεων και αποφασιστικότητας που απορρέει από την ασφάλεια των όσων παραθέσαμε προηγουμένως.
Παρά το ότι οι «χάρτες», (που αποδίδουν επήρρεια σε όλα τα νησιά μας και στο Καστελόριζο-Στρογγύλη) δεν συνιστούν οριοθέτηση ΑΟΖ, εν τούτοις είναι ό,τι εγγύτερο σε αυτή τη συνθήκη και κυρίως, δίνουν (επιτέλους) σε μια ελληνική κυβέρνηση το θεσμικό πλεονέκτημα σε μια πιθανή διαπραγμάτευση με την Τουρκία για τη χάραξη των θαλασσίων ζωνών, της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.
Ο μόνος τρόπος για να ανατραπεί αυτό το πλεονέκτημα, είναι ένα κάποιο «πραξικόπημα» από «τρίτη δύναμη», που θα καταλύσει το θεσμικό πλαίσιο υπό το οποίο μπορεί να διεξαχθεί ένας ουσιαστικός ελληνοτουρκικός διάλογος για τις διαφορές μας επί του πεδίου.
Έως τότε, και στην απευκταία αυτή περίπτωση, η Αθήνα θα είναι εκείνη που έχει το …initiative! Mια πραγματική κίνηση ματ!