είναι πραγματικά τεράστιες και θα χρειαστεί πραγματική τεχνολογική επανάσταση για να επιτευχθούν οι στόχοι. Κλειδί για την επιθυμητή διείσδυση, σε μεγάλη κλίμακα, νέων ή ακόμα και ώριμων τεχνολογιών, που η εφαρμογή τους θα οδηγήσει στην παραγωγή και χρήση ενέργειας με μηδενικούς η ελάχιστους ρύπους, αποτελεί η καινοτομία.
Όμως, για την προώθηση καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων σε βαθμό που η χρήση τους θα επιφέρει, σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, ουσιαστικό και μετρήσιμο αποτέλεσμα στην μείωση των ρύπων, απαιτείται συνεργασία και ευαισθητοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο και υποστήριξη, μέσω της υιοθέτησης κατάλληλων πολιτικών, από κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς. Αυτά ήσαν μερικά από τα βασικά συμπεράσματα της μόλις ολοκληρωθείσας μελέτης του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) με τίτλο " Energy Technologies Perspectives 2020-Special Report on Energy Technology Innovation". Παρουσιάζοντας την εν λόγω μελέτη ο Εκτελεστικός Διευθυντής του ΙΕΑ, Dr. Fatih Birol μεταξύ άλλων δήλωσε ότι "σήμερα παρατηρούμε μια ανακολουθία ( disconnect) μεταξύ των στόχων που έχουν θέσει κυβερνήσεις και εταιρείες και των προσπαθειών που καταβάλλονται για να αναπτυχθούν καλύτερες και φθηνότερες τεχνολογίες που θα επιτρέψουν την επίτευξη αυτών των στόχων".
Σύμφωνα με τον Dr. Birol, "οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ο κόσμος στην ανάπτυξη καινοτόμων ενεργειακών τεχνολογιών εστιάζονται σε εκείνους τους τομείς όπου οι τεχνολογίες που εμπλέκονται δεν έχουν αλλάξει ουσιαστικά τις τελευταίες δεκαετίες και οι οποίες δεν διαθέτουν ακόμα εναλλακτικές επιλογές χαμηλού άνθρακα.( low carbon options). Επίσης, απαιτείται μία επιτάχυνση στην εξέλιξη του τεχνολογικού μίγματος, ιδιαίτερα στις αναδυόμενες οικονομίες, που τώρα ξεκινούν την διαδρομή τους στην χρήση καθαρών τεχνολογιών και στην προσπάθεια για απανθρακοποίηση. Η δε αδυναμία συνειδητοποίησης αυτών των σημαντικών προκλήσεων στο πλαίσιο της τρέχουσας ενεργειακής συζήτησης αποδεικνύεται πραγματικό εμπόδιο".
Η νέα αυτή έκθεση του ΙΕΑ αποτελεί ένα μοναδικό άτλαντα ιδεών και ευρετήριο τεχνολογιών, ένα σωστό source book, που θέτει την ιδέα και πράξη της καινοτομίας στον χώρο της ενέργειας, στο επίκεντρο της. Από την αρχή ξεκαθαρίζει τα χαρακτηριστικά της καινοτομίας, η οποία είναι τελείως διαφορετική από την ανακάλυψη, και η οποία ξεκινά εκεί που τελειώνει η δεύτερη στο εργαστήριο, ή στο σχεδιαστήριο. Η δε ανάπτυξη της καινοτομίας περνά μέσα από διακριτά στάδια όπως το πρωτότυπο (prototype), την επίδειξη (demonstration), την πρόωρη υιοθέτηση (early adoption) και την ωρίμανση (mature). Βασικός κορμός της έκθεσης του ΙΕΑ αποτελεί η αναγνώριση, αρχειοθέτηση σε ομάδες, η περιγραφή των τεχνολογιών και η κατάταξη τους ανάλογα με το επίπεδο ωριμότητας της κάθε μιας.
Η δε δημιουργία μιας λεπτομερούς βάσης δεδομένων, το ETP Clean Energy Technology Guide, που καταλογοποιεί, ιεραρχεί και συγκρίνει 400 διακριτές τεχνολογίες που μπορούν να αναπτυχθούν, υπό προϋποθέσεις, αποτελεί ένα εξαιρετικα πολύτιμο και εύχρηστο εργαλείο που μπορεί να υποστηρίξει άμεσα ενδιαφερόμενους επενδυτές αλλά και κυβερνητικα στελέχη που είμαι επιφορτισμένα για την διαμόρφωση πολιτικής.
Σημαντική είναι η διαπίστωση του ΙΕΑ ότι οι βασικές τεχνολογίες που θα χρεισθεί ο ενεργειακός τομέας, προκειμένου να επιτύχει την επίτευξη του στόχου μηδενικών ρύπων είναι ήδη γνωστές, αλλά δεν είναι ακόμα έτοιμες. Σχεδόν το 50% της μείωσης των σωρευτικών εκπομπών που θα βοηθούσαν ώστε ο πλανήτης να εισέλθει σε πορεία βιωσιμότητας (sustainable trajectory) βασίζονται σε τέσσερις βασικές ομάδες, σε ότι αφορά στην τεχνολογική προσέγγιση. Αυτές περιλαμβάνουν την ηλεκτροποίηση της θέρμανσης και των μεταφορών, την εφαρμογή συστημάτων παγίδευσης και ενταφιασμού διοξειδίου του άνθρακα (CCSU) -που τόσο επιδεικτικά αγνοείται από το εγχώριο πολιτικό και ενεργειακό κατεστημένο-, από χαμηλού άνθρακα υδρογόνο (low carbon hydrogen), καύσιμα που παράγονται απο υδρογόνο (hydrogen derived fuels) και από βίο ενέργεια (bioenergy). Η δε χρονική εξέλιξη στην υιοθέτηση και ενσωμάτωση στο ενεργειακό παραγωγικό δυναμικό των ανωτέρω τεχνολογικών προσεγγίσεων εκτιμάται ότι θα γίνει σταδιακά τα επόμενα χρόνια, με τις ώριμες τεχνολογίες να ευθύνονται μόνο για το 25% της παραγωγής και όλες τις άλλες, που θα ακολουθήσουν τα διάφορα στάδια εξέλιξης τους, για το υπόλοιπο.