εμπορίας. Δεδομένου όμως ότι οι ανανεώσιμες μορφές ενέργειας τρέχουν με σημαντικούς ρυθμούς, μέχρι να αρχίσει η εμπορική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων μπορεί να υποστηριχθεί ότι η αγορά θα είναι διαφορετική και οι τιμές δεν θα μπορούν να καλύψουν το κόστος εξόρυξης. Άρα για πιο λόγο η ένταση και οι ιαχές πολέμου;
Η εμπειρία του παρελθόντος υπαγορεύει ότι τα παραδοσιακά καύσιμα δεν «πεθαίνουν» εύκολα και ότι οι υδρογονάνθρακες (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) θα είναι σε υψηλή ζήτηση για αρκετές δεκαετίες ακόμα όσο και αν η τεχνολογία ανακαλύπτει εναλλακτικές μορφές καυσίμων. Το παράδειγμα του κάρβουνου εξηγεί γιατί τα παραδοσιακά καύσιμα παίζουν σήμερα ζωτικό ρόλο στην ενεργειακή αγορά. Οι ανάγκες για κάρβουνο εκτοξεύτηκαν κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης στα τέλη του 17 αιώνα. Τότε κάλυπταν το 100% των αναγκών ενέργειας, μαζί με το ξύλο. Σήμερα, 250 χρόνια μετά, το κάρβουνο αποτελεί ακόμα το 27% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας. Και παρά τους περιορισμούς που έχουν μπει από όλες τις κυβερνήσεις στη μόλυνση του περιβάλλοντος, περίπου 8 δισεκατομμύρια τόνοι κάρβουνου «καίγονται» και μολύνουν τον πλανήτη κάθε χρόνο. Ο λόγος που τα κάρβουνο παραμένει δημοφιλές είναι ότι η τιμή του είναι πολύ χαμηλή σε σχέση με τα άλλα καύσιμα. Ιδιαίτερα σε φτωχές περιοχές και σε κράτη όπου το περιβάλλον δεν αποτελεί προτεραιότητα, το φτηνότερο είναι και το καλύτερο.
Το πετρέλαιο είναι το μεγάλο ζητούμενο στις ΑΟΖ της Ελλάδος και έχει κάνει τους Τούρκους «τούρκους». Η χρησιμοποίηση του πετρελαίου άρχισε 100 περίπου χρόνια μετά τη βιομηχανική επανάσταση. Κυριάρχησε σε όλες τις χρήσεις και αποτελεί σήμερα το 31% της παγκόσμιας ενεργειακής κατανάλωσης. Είναι δε σχεδόν μονοπώλιο όπου απαιτούνται καύσιμα στις μεταφορές. Θα μπορούσε κανείς να προβλέψει ότι μετά από είκοσι χρόνια τα αεροπλάνα θα έχουν σταματήσει να χρησιμοποιούν κηροζίνη και θα έχουν μετατραπεί οι κινητήρες να καίνε π.χ. υγρό υδρογόνο; Σ' ένα ποσοστό, ναι. Το πόσο σοβαρά θα μπορούσε η εξέλιξη αυτή να επηρεάσει την τιμή του πετρελαίου θα τη γνωρίζουμε τουλάχιστον μετά δύο δεκαετίες. Σήμερα παραμένει το πετρέλαιο κυρίαρχο στους κινητήρες αεροπλάνων όπως και σε πολλές άλλες χρήσεις. Ο εκτοπισμός του πετρελαίου μόνο στις οδικές μεταφορές είναι πλέον ορατός. Αλλά και για αυτό γύρω στο 2040 θα έχουμε σαφή εικόνα. Η αγορά πετρελαίου έχει αποδείξει πόσο άτρωτη είναι στα σκαμπανεβάσματα των τιμών. Μια σημαντικά μείωση στη τιμή μπορεί να ανατρέψει κάθε πτωτική τάση στην κατανάλωση.
Στο 70% των περιπτώσεων εξόρυξης του πετρελαίου βρίσκονται και σοβαρά κοιτάσματα φυσικού αερίου, η ζήτηση του οποίου ανεβαίνει ολοταχώς τις τελευταίες δεκαετίες κυρίως γιατί εκλύει λιγότερους ρίπους σε σχέση με το κάρβουνο και το πετρέλαιο. Ακόμα και αν μπορέσουν να πεισθούν χώρες όπως η Κίνα, που ρυπαίνουν ασύστολα το περιβάλλον, να περιορίσουν την κατανάλωση τους στα παραδοσιακά καύσιμα και να επεκταθούν μαζικά στις ήπιες μορφές ενέργειας, δεν μπορεί να πει κανείς τίποτα σε φτωχές ηπείρους όπως η Αφρική, ή στο γίγαντα που βρίσκει το βηματισμό του, την Ινδία, να περιορίσουν την κατανάλωση πετρελαίου και κάρβουνου. Τα χαμηλά εισοδήματα, όπως και οι ιμπεριαλιστικοί στόχοι οδηγούν πολλές χώρες να επιλέγουν τα φτηνά καύσιμα και να ξεχνούν τους θεσμούς και τις συνθήκες που απαγορεύουν την εξάπλωση των ρυπογόνων. Το πετρέλαιο και το πιο καθαρό φυσικό αέριο θα είναι μαζί μας για πολλές δεκαετίες και οι ΑΟΖ της Ελλάδας, ιδιαίτερα νότια της Κρήτης, είναι προτεραιότητα κάθε κυβέρνησης να τις φρουρεί και να απωθεί το κάθε αρπακτικό που τις επιβουλεύεται.