Γ. Μπασιάς στο 25ο Συνέδριο "Ενέργεια & Ανάπτυξη": Οι Αιτίες της Κρίσης και οι Κατόπιν Εορτής Πρωτοβουλίες της Ε.Ε.

Γ. Μπασιάς στο 25ο Συνέδριο Ενέργεια & Ανάπτυξη: Οι Αιτίες της Κρίσης και οι Κατόπιν Εορτής Πρωτοβουλίες της Ε.Ε.
του Αδάμ Αδαμόπουλου
Τετ, 8 Δεκεμβρίου 2021 - 12:13

Το Εθνικό Συνέδριο που διοργάνωσε στις αρχές του μήνα στην Αθήνα, το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης επέλεξαν και αυτή τη φορά ως βήμα για να διατυπώσουν τις απόψεις τους, μια πλειάδα κορυφαίων στελεχών του ενεργειακού χώρου από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Ένας εξ αυτών, ενδεχομένως και εκείνος ο οποίος έχει καταφέρει να συγκεράσει, ίσως περισσότερο από ορισμένους άλλους,

τα ποιοτικά χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου που συνέδεσε το όνομά του με την έρευνα και ανάπτυξη υδρογονανθράκων στη χώρα, με εκείνα που συνδέονται με την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ήταν ο Γιάννης Μπασιάς, πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ).

Ήταν η δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου, όταν ο κ. Μπασιάς στην παρουσίασή του, επιχείρησε να αμβλύνει τη διάχυτη ατμόσφαιρα ενεργειακής κρίσης που έχει απλωθεί σε όλη την Ευρώπη, με μια ιδιαίτερη προσέγγιση στην οποία κυριάρχησαν οι τεχνικές διαπιστώσεις, τις οποίες φρόντισε να συνοδεύσει και με δύο λαϊκές παροιμίες.

Για τον ίδιο, τα πράγματα είναι απολύτως σαφή: η ενεργειακή κρίση που έπληξε την Ευρωπαϊκή Ένωση και με ιδιαίτερη ένταση τις χώρες του νότου και φυσικά, την Ελλάδα, δεν σχετίζεται, υποστήριξε, με κάποια οργανωμένη απόπειρα των traders φυσικού αερίου να χειραγωγήσουν την αγορά.

Για τον Γιάννη Μπασιά όλα ξεκίνησαν όταν, καθώς εξασθενούσε η πανδημία άρχισε να παρατηρείται ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση ενέργειας. Όταν όμως oι χώρες εξαγωγείς πετρελαίου επέλεξαν να αυξήσουν προοδευτικά την παραγωγή τους, το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί ένα κύμα έλλειψης προσφοράς.

Η απουσία καινοτόμων τεχνολογιών ΑΠΕ και η άναρχη μετάβαση προς το σημερινό σύστημα ανανεώσιμης ενέργειας έδρασε αποσταθεροποιητικά στην προσφορά ενέργειας προς την E.E., ενώ το φυσικό αέριο, κυρίως το φθηνότερο αμερικανικό σχιστολιθικό, άρχισε να φορτώνεται, κατά προτεραιότητα, με προορισμό τις χώρες της Ασίας και ιδίως την Κίνα.

Ο πρώην επικεφαλής της ΕΔΕΥ, εμφανίστηκε δηκτικός απέναντι στη νοοτροπία από την οποία εμφορούνται οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών, καθώς υποστήριξε πως μπορεί μεν να είναι η γεωπολιτική εκείνη που καθορίζει τα ενεργειακά δρώμενα στην ΝΑ Μεσόγειο, αλλά όταν είναι να γίνει η αναγωγή σε παγκόσμιο επίπεδο, τις εξελίξεις τις καθορίζει η αγορά, είπε χαρακτηριστικά.

Έτσι, συνέχισε, η Ε.Ε. ιδιαίτερα σε αυτή την περίοδο που εντείνεται η ενεργειακή κρίση, ξεκίνησε καθυστερημένα να εξετάζει το πώς θα μπορέσει να οικοδομήσει κοινούς μηχανισμούς αγοράς φυσικού αερίου, καθώς και αύξησης του αριθμού των εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου. Στο σημείο αυτό ήταν που μνημόνευσε την παροιμία, «όποιος βιάζεται σκοντάφτει», Επειδή όπως τόνισε, οι κατόπιν εορτής κινήσεις των Βρυξελλών αντανακλούν τη γρήγορη και άναρχη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές, που δεν μπορούν να ανταποκριθούν ακόμη στις ανάγκες, ούτε μεγάλης αλλά και ούτε και σταθερής ηλεκτρικής απόδοσης, ενώ είναι πια κοινά αποδεκτό, ιδιαίτερα υπό τις τρέχουσες περιστάσεις, πως δίχως τη στήριξη του φυσικού αέριου, οι ΑΠΕ δεν μπορούν να καλύψουν τα αναγκαία φορτία βάσης και επομένως τις ανάγκες νοικοκυριών, επιχειρήσεων και βιομηχανιών, σε ηλεκτρισμό.

(γράφημα που δείχνει τη σημασία της χρήσης του φ. αερίου στην πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση)

(χάρτης που απεικονίζει τη συγκέντρωση υποδομών φ. αερίου στην ΝΑ Ευρώπη)

Στη συνέχεια, ο κ. Μπασιάς, αναφέρθηκε στο άλλο μεγάλο ζήτημα των ημερών, στο υδρογόνο και στις δύο βασικές μεθόδους παρασκευής του. Και σε αυτή την περίπτωση, συνόδευσε τις απόψεις του με μια δεύτερη παροιμία: «Μαζί δεν κάνουνε και χώρια δεν μπορούνε», είπε, εννοώντας ότι δεν υπάρχει αρκετή ανανεώσιμη ενέργεια διαθέσιμη για την παραγωγή όλου του καθαρού υδρογόνου που θα χρειαστεί η Ευρώπη τα επόμενα χρόνια και ότι το φυσικό αέριο θα παραμείνει η βασική πηγή ενέργειας ιδίως του μπλέ υδρογόνου. Θύμισε δε στους συνέδρους το ότι προκειμένου να παραχθεί ένα μόριο υδρογόνου, μέσω ηλεκτρόλυσης νερού, απαιτείται επτά φορές περισσότερη ενέργεια από ότι όταν γίνεται χρήση μεθανίου, το οποίο, όμως, απαιτεί, με τη σειρά του, τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα.

Ακόμη, ο κ. Μπασιάς έθιξε και το ζήτημα της ταχείας αύξησης των αναγκών σε μέταλλα και σπάνιες γαίες και προέβλεψε ότι θα είναι τέτοια η ταχύτητα της αύξησης ώστε οι αμέσως επόμενες γενιές, θα χρειαστούν τόσα μέταλλα όσο χρειάστηκαν οι προηγούμενες 2500, κάνοντας ευθεία αναφορά στην εποχή του Homo Sapiens!

Παράλληλα, φρόντισε να αποκαταστήσει ορισμένες "πληροφοριακές στρεβλώσεις", όπως τις χαρακτήρισε, που αφορούν στην κυρίαρχη άποψη ότι οι ανανεώσιμες πηγές αποτελούν το επόμενο βήμα της ανθρωπότητας προς την καθαρή ενέργεια, όταν χρησιμοποιούνται από τις απαρχές της ανθρώπινης παρουσίας στον πλανήτη και τόνισε πως η εκμετάλλευση άνθρακα και υδρογονανθράκων συμβαίνει μόλις τα τελευταία 200 χρόνια. Πρόσθεσε όμως πως οι υδρογονάνθρακες επέτρεψαν την ανάπτυξη της χρήσης των μηχανών, δίχως τις οποίες το παγκόσμιο ΑΕΠ θα ήταν απείρως μικρότερο από το σημερινό.

Ο πρώην Πρόεδρος της ΕΔΕΥ ολοκλήρωσε την παρουσίασή του με μια επισήμανση με φιλοσοφική χροιά, λέγοντας ότι ενώ ο πληθυσμός και το βιοτικό επίπεδο των λαών αναπτύσσονται, εν τούτοις, η διάμετρος της γης παραμένει η ίδια και αυτό θα απαιτήσει να γίνουν στο μέλλον, σημαντικά καινοτόμα τεχνολογικά βήματα. Aυτά τα βήματα οι σημερινές ΑΠΕ "δυστυχώς δεν εγγυώνται", εξήγησε, έτσι ώστε να αποφευχθεί η συρρίκνωση της ανθρωπότητας και να αποτραπεί η επερχόμενη υπανάπτυξη, για να επισημάνει πως "εάν παράγεις φυσικό αέριο, παρήγαγε υδρογόνο, αλλά εάν είναι να το αγοράζεις, τότε είναι προτιμότερο να μην το κάνεις."