θα σηματοδοτήσει κατακόρυφη αύξηση στα κόστη των αυτοκινητοβιομηχανιών και θα πλήξει, όπως επισημαίνει το Bloomberg, ένα από τα βασικά όπλα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής: την ηλεκτροκίνηση.
Το παγκόσμιο project της πράσινης μετάβασης έχει οδηγήσει σε εκτίναξη της ζήτησης για τα μέταλλα που χρησιμοποιούνται στις μπαταρίες, όπως το λίθιο, το κοβάλτιο και το νικέλιο, σε μια συγκυρία που η προσφορά συμπιέζεται από την παράλληλη εφοδιαστική και υγειονομική κρίση. Και η συμπίεση αυτή μπορεί να γίνει ακόμη πιο έντονη μετά την εμφάνιση της μετάλλαξης Όμικρον, ανεβάζοντας κατακόρυφα τα κόστη.
«Αναμένουμε ότι οι φετινές τάσεις στην αγορά των πρώτων υλών θα διατηρηθούν και το 2022» λέει ο Κουάσι Αμπόφο, επικεφαλής αναλυτής της αγοράς μετάλλων και ορυκτών του BloombergNEF, εκτιμώντας ότι οι τιμές του λιθίου, του γραφίτη και του κοβαλτίου δεν θα υποχωρήσουν πριν από το 2023. Για το νικέλιο οι ίδιες εκτιμήσεις δείχνουν διατήρηση των τιμών σε υψηλά επίπεδα κατά τους επόμενους μήνες και σχετική αποκλιμάκωση στο δεύτερο ήμισυ του 2022.
Τα ρεκόρ του λιθίου
Ο δείκτης των τιμών του λιθίου έχει υπερτριπλασιαστεί φέτος, σημειώνοντας σε νέα ρεκόρ. Σύμφωνα με την ανάλυση της κινεζικής Chengxin Lithium Group, οι τιμές θα «παραμείνουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα για ικανό διάστημα ακόμη», παίρνοντας ώθηση από την υψηλή κατανάλωση και την περιορισμένη παραγωγή άλμης και σποδουμίνης.
Η πράσινη μετάβαση έχει προκαλέσει συνθήκες έντονης στενότητας στην αγορά λιθίου έπειτα από χρόνια υποεπενδύσεων, όταν οι τιμές ήταν χαμηλές. Οι μεγάλοι εξορυκτικοί όμιλοι κάνουν τώρα στροφή 180 μοιρών και δίνουν μάχη με τον χρόνο για την επέκταση των ορυχείων, καθώς το λίθιο χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλες τις μπαταρίες και οι προβλέψεις για την ανάπτυξη της αγοράς ηλεκτροκίνησης καθιστούν εγγυημένη την υψηλή ζήτηση του μετάλλου. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο του BloombergNEF, οι πωλήσεις επιβατικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων θα εκτιναχθούν από 3 εκατομμύρια το 2020 σε 66 εκατομμύρια το 2040.
«Αναμένουμε ότι οι μέσες παγκόσμιες τιμές λιθίου θα συνεχίσουν να αυξάνονται τα επόμενα δύο χρόνια, όπως ήδη φαίνεται στα futures του μετάλλου» λέει ο Κάμερον Περκς, αναλυτής της Benchmark Mineral Intelligence. Και εκτιμά ότι η εξισορρόπηση προσφοράς - ζήτησης δεν πρόκειται να επέλθει πριν από το 2025-2026, οπότε οι τιμές ίσως αρχίσουν να υποχωρούν.
Το κοβάλτιο και το νικέλιο
Η τιμή του κοβαλτίου έχει διπλασιαστεί φέτος. Το γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως στις διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας στη Νότια Αφρική - η οποία εξάγει τις μεγαλύτερες ποσότητες κοβαλτίου παγκοσμίως μετά τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Σύμφωνα με την Άλις Γιου, αναλύτρια της S&P Global Market Intelligence, η Όμικρον απειλεί να επιδεινώσει την κρίση στον τομέα των logistics, καθυστερώντας τη διόρθωση των τιμών.
Παρά ταύτα η μεσοπρόθεσμη τάση για το κοβάλτιο δεν δείχνει ανοδική. «Έχουμε σοβαρή αύξηση στην παραγωγική ικανότητα κοβαλτίου κι αυτό πιθανώς θα αποτυπωθεί και στις τιμές τον επόμενο χρόνο» λέει ο Ουάνγκ Γουεντάο, γενικός διευθυντής της Shanghai Qin Cobalt Industrial Co.
Το νικέλιο έχει εκτιναχθεί περίπου 17% φέτος, αλλά η επιθετική επέκταση της προσφοράς από την Ινδονησία είναι πιθανό να οδηγήσει την αγορά σε πλεόνασμα το 2022, σύμφωνα με την S&P Global Market Intelligence. Ήδη, στις αρχές Δεκεμβρίου, ο ρυθμός ανόδου των τιμών ανακόπηκε, καθώς η Tsingshan Holding Group Co. ανακοίνωσε ότι θέτει σε λειτουργία την πρώτη της γραμμή παραγωγής ματ νικελίου, ενός ενδιάμεσου προϊόντος που μπορεί να μεταποιηθεί σε χημικά για μπαταρία.
Οι τιμές του γραφίτη μπήκαν σε τροχιά κατακόρυφης ανόδου από τον Σεπτέμβριο, μετά την ενεργειακή κρίση στην Κίνα και τους περιορισμούς που έθεσε το Πεκίνο στη βιομηχανική χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Η Κίνα είναι η μεγαλύτερη παραγωγός γραφίτη παγκοσμίως.
«Με δεδομένη την αύξηση της ενεργειακής ζήτησης τον χειμώνα, και με το συνεχιζόμενο έλλειμμα ηλεκτρικού ρεύματος, η παραγωγή νιφάδων γραφίτη ενδέχεται να μην ανακάμψει πλήρως μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022», επισημαίνει το BloombergNEF.
Το κόστος της μπαταρίας
Η εκτίναξη στις τιμές των μετάλλων και το κόστος των μπαταριών (που είναι και το πιο ακριβό τμήμα των ηλεκτρικών οχημάτων) πιέζει ήδη τις αυτοκινητοβιομηχανίες - ειδικά στην Κίνα, τη μεγαλύτερη αγορά ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο.
Η SVolt Energy Technology, η οποία είναι προμηθευτής της Stellantis, προειδοποίησε ήδη ότι αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις σε πρώτες ύλες όπως τα φύλλα χαλκού, ενώ η Gotion High-tech Co., που συνεργάζεται με τη Volkswagen AG, ανακοίνωσε στους πελάτες της στα μέσα Οκτωβρίου ότι θα προχωρήσει σε αυξήσεις στις τιμές των μπαταριών.
Με βάση το μοντέλο του BloombergNEF το κόστος των μπαταριών οδεύει να κλείσει τη χρονιά με άλμα, για πρώτη φορά από το 2012. Το ίδιο μοντέλο δείχνει ότι για να πέσει το κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε αντίστοιχο επίπεδο με εκείνο των βενζινοκίνητων, το κόστος της μπαταρίας πρέπει να υποχωρήσει κάτω από τα 100 δολάρια ανά kWh. Όμως, με δεδομένες τις τρέχουσες υψηλές τιμές των πρώτων υλών, η πτώση αυτή δεν αναμένεται πριν από το 2026.
*(Από τη Ναυτεμπορική)