Σε κατάσταση συναγερμού ευρίσκεται η Ευρώπη μπροστά στο ενδεχόμενο η Ρωσία να σταματήσει τις ροές φυσικού αερίου το προσεχές φθινόπωρο, την ώρα που το αέριο έχει κάνει άλμα ανόδου από τις αρχές της εβδομάδας φθάνοντας ακόμα και τα €173 την μεγαβατώρα την περασμένη Δευτέρα (4/7) ενώ σήμερα διαπραγματεύεται στα €165/MWh. Με τις τιμές του ηλεκτρικού να έχουν εκτιναχθεί και να βρίσκονται σε νέα ύψη στα €323/MWh. Είναι εμφανές ότι οι ανωτέρω 

τιμές περιγράφουν ένα απειλητικό και επικίνδυνο ενεργειακό σκηνικό για τους επόμενους μήνες και η κυβέρνηση δικαίως ανησυχεί για τις επερχόμενες εξελίξεις.

Η χώρα μας προετοιμάζεται εντατικώς για την επόμενη μέρα, εξαντλώντας όλα τα εναλλακτικά σενάρια ώστε να μην επηρεαστεί το ηλεκτρικό σύστημα και για αυτό τον λόγο έχει τεθεί σε κατάσταση ηυξημένης επιφυλακής.

Στην έκτακτη σύσκεψη που επραγματοποιήθη την Δευτέρα το πρωί στο ΥΠΕΝ ετονίσθη ότι η Ελλάς συγκαταλέγεται στις ευρωπαϊκές χώρες με το χαμηλότερο βαθμό κινδύνου ενεργειακής επάρκειας. Σε παρουσίαση που έκανε η ΡΑΕ προκύπτει ότι σε καθεστώς συναγερμού (alert) ευρίσκεται μόνο μια χώρα, η Γερμανία, ωστόσο σε καθεστώς προειδοποιήσεως έχουν πλέον μπει 10 χώρες, μεταξύ των οποίων οι Σουηδία, Δανία, Ιταλία, Αυστρία, Εσθονία, Ολλανδία, κ.α. Προς ώρας, η Ελλάς δεν έχει ακόμα μπει σε κάποια επικίνδυνη κατηγορία και αυτό διότι εκτός από το ρωσικό αέριο, το οποίο προμηθεύεται μέσω Τουρκίας, έχει πρόσβαση και σε τρεις επιπλέον πύλες εισόδου. Στον αγωγό ΤΑΡ που μεταφέρει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, στον Ελληνοτουρκικό αγωγό μέσω του οποίου εισάγει αέριο από την Τουρκική BOTAS αλλά και μέσω του τέρμιναλ LNG στην Ρεβυθούσα.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του energia.gr, η Ομάς Διαχειρίσεως Κρίσεων κατέληξε στο συμπέρασμα πως εφ’ όσον λειτουργούν οι υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ και προστεθεί και η καινούργια «Πτολεμαΐδα V» (ισχύος 650 MW) από τον Σεπτέμβριο αλλά και εφόσον οι τρείς μονάδες φυσικού αερίου των ιδιωτών ΗΡΩΝ και Elpedison και οι δύο της ΔΕΗ που έχουν την δυνατότητα μετατροπής καυσίμου αερίου σε πετρέλαιο, τότε επιτυγχάνεται η ασφαλής παροχή ηλεκτροδοτήσεως στο σύστημα μεταφοράς. Επιπροσθέτως καταβάλλεται προσπάθεια ώστε ο τερματικός σταθμός LNG του ΔΕΣΦΑ στην Ρεβυθούσα να είναι διαρκώς πλήρης… προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες σε φυσικό αέριο. Μεγαλύτερες εισαγωγές εκτιμάται ότι θα γίνουν και μέσω του αγωγού ΤΑΡ. Σε αυτά τα δεδομένα θα στηριχθεί η ενεργειακή επάρκεια της Ελλάδος στο ακραίο αυτό σενάριο διακοπής των ροών φυσικού αερίου.

Η Ελλάδα, με βάση το ευρωπαϊκό σχέδιο επάρκειας αερίου, είναι υποχρεωμένη να καλύπτει με εξαγωγές και το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών της Βουλγαρίας και ελάχιστα της Ρουμανίας. Εφ’ όσον όμως διακοπούν οι ρωσικές ροές, τότε και η Ελλάδα θα αναγκαστεί να διακόψει τις εξαγωγές αερίου προς Βορρά, και επομένως θα προκύψει ζήτημα επάρκειας για τους βόρειους γείτονες μας. Εντός του Ιουλίου θα προσδεθεί στον τερματικό σταθμό LNG της Ρεβυθούσας και η πλωτή δεξαμενή που θα αυξήσει την δυνατότητα αποθηκεύσεως υγροποιημένου φυσικού αερίου. Έτοιμο είναι και το σχέδιο για τη λειτουργία μονάδων φυσικού αερίου της ΔΕΗ και της εταιρείας ΗΡΩΝ συνολικής ισχύος 1GW με πετρέλαιο. Στην σύσκεψη στο ΥΠΕΝ ετονίσθη πως η τιμή του υγροποιημένου φυσικού αερίου δεν μπορεί να προσδιορισθεί σε περίπτωση πλήρους διακοπής του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη, η οποία σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα εκτοξευόταν παρασύροντας και τις χρηματιστηριακές τιμές με βάση τις οποίες αγοράζουν τελικά τα κράτη μέλη το καύσιμο.

Ο ρόλος του LNG

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση με βάση τα στοιχεία του Ιουνίου εισήγαγε για πρώτη φορά στην ιστορία της περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο LNG από τις ΗΠΑ, παρά μέσω αγωγών φυσικού αερίου από την Ρωσία. Σε ότι αφορά την Ελλάδα όπως δείχνουν τα στοιχεία Ιουνίου (βλέπε γράφημα) οι εισαγωγές LNG από το τέρμιναλ της Ρεβυθούσας ξεπέρασαν κάθε ρεκόρ καλύπτοντας σχεδόν το 73% των συνολικών αναγκών της εσωτερικής αγοράς αερίου ενώ οι εισαγωγές από την πύλη του Σιδηροκάστρου, που παραλαμβάνει Ρωσικό αέριο προερχόμενο από τον Turk Stream μέσω Βουλγαρίας, αντιστοιχούσαν μόλις στο 4.0% Παράλληλα οι εισαγωγές Αζέρικου αερίου μέσω του αγωγού TAP που καταλήγει στην πύλη της Νέας Μεσημβρίας κάλυψαν το 18.0% των αναγκών αερίου της χώρας ενώ το υπόλοιπο 5.0% προήλθε από την Τουρκία, βάσει της σύμβασης ΔΕΠΑ-BOTAS, μέσω της πύλης των Κήπων που αποτελεί το σημείο σύνδεσης του Ελληνο-Τουρκικού αγωγού.

 

Να σημειωθεί ότι και τον μήνα Μάιο οι εισαγωγές LNG έφθασαν σε πολύ υψηλό ποσοστό, στο 70.2% ενώ όλους τους περασμένους μήνες το εισαγόμενο LNG κάλυπτε συνήθως ποσοστά που κυμαίνοντο μεταξύ 25.0% και 35.0% Το ερώτημα που τίθεται πλέον μετ´ επιτάσεως από παράγοντες της αγοράς είναι για ποσό διάστημα ακόμα η Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες στην Ευρώπη, θα δύνανται να εισάγουν LNG στις στρατοσφαιρικές τιμές που έχουν διαμορφωθεί. Με αλλά λόγια εάν οι τιμές διατηρηθούν για μερικούς ακόμα μήνες πάνω από τα € 160 / MWh θα υπάρξει υποχρεωτικά ένας εξορθολογισμός ως προς τον αριθμό των φορτίων LNG που θα είναι σε θέση να εισάγουν οι εταιρείες χωρίς τον κίνδυνο να εγγράψουν σοβαρές ζημιές.

Ενεργειακή φτωχοποίηση

Τόσο οι ανεξέλεγκτα υψηλές τιμές του απόλυτα εισαγόμενου αερίου και οι συνεπακόλουθες υπέρ ακριβές τιμές ηλεκτρικού (πάνω από τα €300/MWh), μαζί με το επίσης ακριβό πετρέλαιο (πάνω από τα $ 100 το βαρέλι) δημιουργούν ένα εκρηκτικό κόκτειλ που εάν συνεχιστεί οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην ενεργειακή φτωχοποίηση της χώρας αφού μεγάλη μερίδα καταναλωτών θα υποχρεωθεί εκ των πραγμάτων μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να μειώσει κάθετα την κατανάλωση ενέργειας και άρα να υποβαθμίσει αισθητά το επίπεδο ζωής του. Με την οικονομία να οδηγείται μοιραία σε μια πρωτόγνωρη ύφεση.

Οι ευθύνες για αυτή την απαράδεκτη και ιδιαίτερα οδυνηρή κατάσταση είναι τεράστιες και βαρύνουν πρωτίστως την κατά τα άλλα λαλίστατη Ευρωπαϊκή Επιτροπή που δεν χάνει ευκαιρία να αυτοδιαφημίζεται, και ασφαλώς τις κυβερνήσεις των χωρών μελών (συμπεριλαμβανομένης και της Ελληνικής) που δεν αντέδρασαν στους παράλογους και καταστρεπτικούς σχεδιασμούς του κονκλάβιου της Κομισιόν. Η απόφαση για την απόλυτο αποδέσμευση της ΕΕ από τον μεγαλύτερο ενεργειακού της προμηθευτή που είναι η Ρωσία, και μάλιστα μέσα σε μερικούς μήνες, ήτο όχι μόνο βεβιασμένη και εντελώς πρόχειρη στο σχεδιασμό αλλά και οικονομικά καταστρεπτική. Κάτι που όφειλε να είχε προβλέψει το οικονομικό επιτελείο της Κομισιόν. Δεν ελήφθη δε καθόλου υπ´ όψη ότι η Ευρώπη είναι ενεργειακά εξαιρετικά αδύναμη αφού εισάγει άνω του 60% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνει και άρα είναι στο έλεος των προμηθευτών της οι οποίοι εάν χρειασθεί μπορούν να εξασφαλίσουν και αλλού αγορές. Για αυτόν τον πολύ απλό λόγο η ΕΕ δεν είναι σε θέση να επιβάλλει κυρώσεις εις βάρος μιας μεγάλης χώρας και ενός ισχυρού ενεργειακού προμηθευτή όπως είναι η Ρωσία, χωρίς τον κίνδυνο να υποστεί η ίδια μεγάλη οικονομική ζημιά. Όπως ακριβώς συμβαίνει σήμερα.