Αν ρωτήσετε οποιονδήποτε από εμάς, ασμένως θα εκφράσουμε την ανησυχία μας για τους κινδύνους που διατρέχουν «τα παιδιά μας κι εμείς» από ένα εργοστάσιο «δίπλα μας», επειδή εκλύει διοξείδιο του άνθρακα και πολλά άλλα ακόμη. Στην πραγματικότητα, το άμεσο για εμάς πρόβλημα είναι τα «πολλά άλλα». Το διοξείδιο είναι πρόβλημα για τον πλανήτη, που πνίγεται από τα αέρια του θερμοκηπίου, δηλαδή από την καταστροφή που προκαλεί στην πλανητική ισορροπία η εξωφρενική επιτάχυνση με την οποία επιστρέφουμε στον πλανήτη μας όσο «κάρβουνο», δηλαδή όσο CO2, έκλεισε στα σπλάχνα της γης.
Δεν αποτελεί όμως άλλο πρόβλημα για τη δημόσια υγεία, παρά μόνο στον βαθμό που η ζωή μας επηρεάζεται τελικώς αρνητικά από τις κλιματικές αλλαγές. Με την έννοια αυτή, οι κίνδυνοι για τον πλανήτη και επομένως η ευθύνη μας απέναντι στον πλανήτη και τα παιδιά είναι επειδή καταναλώνουμε πολλή ενέργεια και όχι επειδή αυτή παράγεται δίπλα μας. Η απλή αυτή πραγματικότητα διαφεύγει πλήρως από τη δημόσια συζήτηση και, προφανώς, την αγνοούν οι διαμαρτυρόμενοι του Ελευσίνιου Θριασίου, της Εύβοιας του Αιόλου, των ανέργων του Πεδίου Λιγνίτη, της διψασμένης για τουρισμό και ενέργεια Κρήτης. Θα περίμενε κανείς να μην την αγνοούν όσοι επαγγελματικώς ασχολούνται ή γνωρίζουν καλά την πραγματικότητα που ισχύει για τις βιομηχανίες που παράγουν ενέργεια, όπως η ΔΕΗ και τα Ελληνικά Πετρέλαια. Μεταξύ αυτών, οι φιλόδοξοι νέοι παραγωγοί ενέργειας (που πρέπει να τα εξηγήσουν καλύτερα στους δημοσιογραφικούς φίλους τους), οι συνδικαλιστές της ΔΕΗ (που δεν πρέπει να ξεχνούν πόσους πολλούς συντηρεί ο μονοπωλιακός αυτός οργανισμός), οι πολιτικοί (που τις τελευταίες δεκαετίες εκμεταλλεύτηκαν τις επιχειρήσεις ενέργειας, χωρίς να διστάσουν στο όνομα του περιβάλλοντος), οι δήμαρχοι των περιοχών (που πρέπει να σκέφτονται το συμφέρον του τόπου και όχι μόνον του κόμματός τους).
Μετρήσεις του ΟΟΣΑ, ο οποίος συντονίζει τις προσπάθειες των βιομηχανικών κρατών να αυτοδεσμευθούν σε ένα λογικό όσο και απαραίτητο περιορισμό της πλανητικής ρύπανσης, δείχνουν ότι αν πληρώναμε από εφέτος φόρο 25 δολαρίων ανά τόνο εκλυόμενου ισοδύναμου διοξειδίου, θα κατορθώναμε να διατηρήσουμε τη συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου σε ένα επίπεδο κοντά στα 550 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm). Γνωρίζουμε ότι κανείς δεν είναι έτοιμος να πληρώσει για κάτι παρόμοιο. Ούτε από το σημερινό μας εισόδημα ούτε ως μερίδιο του εθνικού μας εισοδήματος.
Ελάχιστοι έχουν κατανοήσει ότι το καθαρό περιβάλλον κοστίζει. Οι περισσότεροι μεταξύ μας πιστεύουμε ότι μπορούμε να εισάγουμε την ενέργεια ώστε να μην έχουμε επιπτώσεις στο άμεσο περιβάλλον μας, όπως υπόσχονται δημαρχαίοι και νομαρχαίοι στην Ελευσίνα και σε άλλα μέρη. Κλείνουν το μάτι ο ένας στον άλλον ότι τα σπίτια και τα κτήματα θα αποκτήσουν μεγαλύτερη αξία όταν θα διώξουν τη «μόλυνση» από δίπλα τους. Οσο πιο (φιλο) λαϊκός γίνεται ο μύθος, τόσο καλύτερα τσιμεντάρει τη θέληση των πολλών. Υπάρχουν πάντοτε πολιτικοί να παίξουν με τους μύθους.
Το θέμα όμως δεν ούτε λαϊκό, ούτε τοπικό, ούτε καν (μικρο) πολιτικό. Είναι πρακτικό, γιατί από την απάντησή μας εξαρτάται η ενεργειακή μας αυτονομία. Είναι οικονομικό, γιατί ό, τι παίρνουμε από τους άλλους κοστίζει ακριβότερα σε ανεργία και εισόδημα. Είναι (ουσίας) πολιτικό, γιατί κάποτε το έθνος πρέπει να μάθει πως εθνικό είναι το αληθινό.
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 28/06/2008)