Στην ομιλία του ο κ. Σπύρου, επικαλούμενος την εμπειρία της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, εστίασε στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές στους τομείς αυτούς από την έλλειψη σταθερών κανόνων σε πολλές χώρες της περιοχής και, που, άρα, εμποδίζουν την πρόοδο προς την ενεργειακή μετάβαση.
Το ανώτατο στέλεχος της ελληνικής εταιρείας τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή σχεδιάζει να εγκαταστήσει, πάνω από 2,4 GW νέας δυναμικότητας ως το 2025, σε ευρωπαϊκές χώρες – κυρίως στα Βαλκάνια – με επενδύσεις άνω των 2,3 δις ευρώ τα επόμενα 4 χρόνια.
Ο κ. Σπύρου υπογράμμισε τα συμπεράσματα στα οποία έχει καταλήξει η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή όσον αφορά τη μετάβαση των χωρών της ΝΑ Ευρώπης προς μία οικονομία βασισμένη στις ΑΠΕ. Ειδικότερα, όπως τόνισε, άλλες χώρες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο, ενώ άλλες βρίσκονται ακολουθούν με όχι και τόσο ικανοποιητική ταχύτητα, και, άρα, η διαδικασία δεν είναι συνολικά γραμμική στην περιοχή. Παράλληλα, έχει παρατηρηθεί ότι τα περισσότερα από τα εμπόδια δεν αφορούν τον ενεργειακό τομέα, αλλά αφορούν πιο δυσεπίλυτα ζητήματα, όπως διαφθορά (state-capture), γεωπολιτική και απουσία κράτους δικαίου και λογοδοσίας.
Επιπλέον, κάποιες φορές κατά τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων προτάσσονται ειδικότερα συμφέροντα έναντι του δημοσίου συμφέροντος. Επίσης, τόνισε ότι η πολιτική βούληση και η κατανόηση του νέου ενεργειακού τοπίου δεν μπορούν να υλοποιηθούν άμεσα, ωστόσο επισήμανε ότι η υιοθέτηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που αφορά τον ενεργειακό τομέα μπορεί να συμβάλει στην πρόοδο προς τη σωστή κατεύθυνση.
Για κάποιες χώρες της ΝΑ Ευρώπης, όπως ανέφερε το ανώτατο στέλεχος της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η πολιτική αστάθεια και η μειωμένη θεσμική ικανότητα δημιουργεί εμπόδια. Ωστόσο, αν και πολιτικά εμφανίζονται υπέρ της ενεργειακής μετάβασης, η έλλειψη έμπειρων στελεχών σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο διοίκησης μετατρέπεται σε βασικό ανασχετικό παράγοντα στην πορεία αυτή.
Ο κ. Σπύρου τόνισε ότι ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα στη ΝΑ Ευρώπη, βάσει της εμπειρίας της εταιρείας, είναι η έλλειψη κατάλληλου δικτύου για τη σύνδεση των έργων της σε αρκετές από τις χώρες της περιοχής, ενώ στις πιο πολλές χώρες ένα σημαντικό ζήτημα είναι η χρήση γης. Άλλα ζητήματα που προκαλούν προβλήματα στις επενδύσεις αφορούν πολιτικές και οικονομικές αιτίες, ενώ απουσιάζουν συνθήκες που ευνοούν π.χ. την αποθήκευση ενέργειας.
Σημείωσε, επίσης, ότι αν και οι περισσότερες χώρες της περιοχής επιθυμούν την αύξηση της ηλεκτρικής ισχύος, ξεχνούν ότι οι επενδύσεις αυτές υλοποιούνται από ιδιώτες επενδυτές επιχειρήσεις που το ελάχιστο που ζητούν είναι ένα δίκαιο και σταθερό σύστημα κανόνων που δεν αλλάζει από καιρού εις καιρόν. «Έχουμε δει περίεργες καταστάσεις σε κάποιες γειτονικές χώρες, με το σύστημα κανόνων να μεταβάλλεται, ενώ κάποιες κυβερνήσεις αλλάζουν ακόμη και αναδρομικά το σύστημα επιδοτούμενων τιμών. Συγκεκριμένα, ζητήθηκαν να επιστραφούν χρήματα με τη δικαιολογία ότι η ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή είχε ξεχάσει να εκδώσει διατάξεις που θέτουν όρια στην ενέργεια που μπορούσε να παράγει ο επενδυτής. Ξαφνικά, δηλαδή, κάποια γειτονική χώρα αποφάσισε να βάλει όριο στην ποσότητα ενέργειας που παραδίδεται στο σύστημα σε ήδη συμφωνημένη τιμή και ζήτησε να δοθούν πίσω χρήματα από τον επενδυτή», τόνισε χαρακτηριστικά.
Καταληκτικά, ο Εντεταλμένος Σύμβουλος της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή υπογράμμισε ότι αναφέρει την εμπειρία αυτή, γιατί αν οι κυβερνήσεις της περιοχής επιθυμούν επέκταση των ΑΠΕ, πρέπει να υπάρχει σεβασμός προς τους επενδυτές, με δίκαιους και σταθερούς όρους.