Η μεγάλη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου πληρωμών σηματοδοτεί κίνδυνο για την ελληνική οικονομία. Ασφαλώς, η ένταξη στην Ευρωζώνη αποτελεί ασπίδα απέναντι σε παραδοσιακού τύπου συναλλαγματικές κρίσεις. Αν είχαμε ακόμα τη δραχμή, θα είχε υποτιμηθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα μεγάλη μείωση των πραγματικών εισοδημάτων.
Ακόμα και με το ευρώ, υπάρχουν κίνδυνοι που συνδέονται με αύξηση των επιτοκίων στο δημόσιο δανεισμό, καθώς και με κάμψη της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία και, συνακόλουθα, με εκροές κεφαλαίων.
Η κυριότερη, όμως, σηματοδότηση αφορά την ανταγωνιστικότητα. Υπάρχει αρνητική τάση που εξηγείται από την καθυστέρηση της χώρας μας στη μετάβαση της οικονομίας της γνώσης. Η παραγωγή συνεχίζει να κυριαρχείται από παραδοσιακές δραστηριότητες έντασης εργασίας και είναι ευάλωτη στον ανταγωνισμό των χωρών με χαμηλό εργατικό κόστος. Εφόσον η τάση αυτή εξακολουθήσει, θα επηρεάσει το ρυθμό ανάπτυξης. Παραγωγικές γραμμές θα κλείσουν, η ανεργία θα αυξηθεί και θα συμπιεστούν οι μισθοί και τα εισοδήματα για να διασωθούν θέσεις εργασίας.
Η απουσία μεταρρυθμίσεων στη διάρκεια των τελευταίων ετών εξηγεί τη δυσμενή αυτή προοπτική. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας προϋποθέτει ανάληψη νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών για την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και νέων προτύπων οργάνωσης, που θα συνέβαλαν στην ανάδειξη νέων συγκριτικών πλεονεκτημάτων.
Ομως, η χώρα μας κατέχει μια από τις τελευταίες θέσεις στους δείκτες που μετρούν τη φιλικότητα του διοικητικού περιβάλλοντος προς την επιχειρηματικότητα. Απέραντες διαδικασίες αδειοδοτήσεων, γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, διαφθορά, διώχνουν αντί να προσελκύουν επενδύσεις.
Ο εκσυγχρονισμός της διοίκησης και η απλοποίηση των διαδικασιών, σε συνδυασμό με μια πραγματική μεταρρύθμιση της Παιδείας για την αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού, αποτελούν κρίσιμες προκλήσεις για τη διασφάλιση του οικονομικού μέλλοντος της χώρας.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 26-27/07/2008)