Στον μεγεθυντικό φακό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, έχουν μπει τον τελευταίο χρόνο οι διαδικασίες Ship to Ship Transfer, η μεταφόρτωση δηλαδή πετρελαίου από ένα δεξαμενόπλοιο σε άλλο.
Στην Ευρώπη γίνεται λόγος ακόμα και για ανεξέλεγκτη δράση. Ωστόσο, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας DYNAMARINe, δρ Αλέξανδρος Γλύκας, επισημαίνει στη «Ν»: «Αναφορικά με την προσπάθεια αναθεώρησης κανονισμών για τις επιχειρήσεις STS από την Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η ανάγκη για τις επιχειρήσεις αυτές είναι μεγάλου οικονομικού ενδιαφέροντος για τα συμφέροντα της Ένωσης, γιατί αποτελούν αναγκαίο συστατικό για την ομαλή τροφοδοσία ενέργειας όλων των κρατών-μελών. Οποιαδήποτε νομοθετική αλλαγή θα πρέπει να λάβει υπόψη τη βιώσιμη και ασφαλή διαχείριση των επιχειρήσεων αυτών. Η DYNAMARINe, που πραγματοποιεί ανάλυση ρίσκου σε επιχειρήσεις STS, σε συνεργασία με αρκετές συνετές πλοιοκτήτριες εταιρείες έχουν αναλάβει τη διαμόρφωση ενός πλαισίου ελέγχου και εξασφάλισης ελάχιστου ρίσκου στα STS».
Όσον αφορά την κουβέντα που έχει ανοίξει για προαναγγελία της διαδικασίας, ο κ. Γλύκας υπογραμμίζει: «Υπάρχει η ανάγκη αλλαγής της διαδικασίας ενημέρωσης (announcement) από τα πλοία». Ο δρ Γλύκας προτείνει η αναγγελία του STS να αποστέλλεται στη σημαία που φέρει το εκάστοτε πλοίο επιπλέον του παράκτιου κράτους, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται διαφάνεια στις επιχειρήσεις STS. Το εκάστοτε παράκτιο κράτος θα έχει πρόσβαση στα στοιχεία αναγγελίας του STS μέσω της σημαίας του πλοίου σε μία βάση δεδομένων. Επιπρόσθετα με τα στοιχεία αναγγελίας μπορεί να αναφέρεται και η εταιρεία παροχής του εξοπλισμού, όπως επίσης και η προέλευση και ο τύπος του φορτίου. Αυτή η διαδικασία, σαν λύση, θα έφερνε θετικές εξελίξεις στην ασφάλεια των STS». Σύμφωνα με τον δρ. Γλύκα, λύσεις υπάρχουν, αρκεί να συμμετέχουν οι ειδικοί του χώρου στα φόρουμ λήψης αποφάσεων.
Τα ατυχήματα που έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν είναι σχετικά με αστοχία των σχοινιών πρόσδεσης, αστοχία των ελαστικών προσκρουστήρων και μικρού βεληνεκούς συγκρούσεων πλοίων, κυρίως κατά τη φάση της πρόσδεσης των πλοίων, η οποία γίνεται είτε τα πλοία είναι σε αγκυροβόλιο (at anchor) είτε καθ’ οδόν (underway). Έχουν παρατηρηθεί ελάχιστα ατυχήματα σε σχέση με ρύπανση της θάλασσας γιατί οι διαδικασίες προσήκουσας επιμέλειας που εφαρμόζονται από την DYNAMARINe λαμβάνουν υπόψη προγενέστερες επιχειρήσεις και αναφορές σχετικές με την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από εταιρείες που προμηθεύουν τον απαιτούμενο εξοπλισμό. Σύμφωνα με τον κ. Γλύκα: «Το STS περιλαμβάνει μία αναγκαία και υψηλού ρίσκου επιχείρηση, την ευθύνη της οποίας φέρει ο εκάστοτε πλοιοκτήτης. Για τον λόγο αυτό, τόσο για τη διαχείριση του περιβαλλοντικού όσο και του ρίσκου της εταιρικής φήμης, ο πλοιοκτήτης πρέπει να έχει αναπτύξει διαδικασίες προσήκουσας επιμέλειας, έτσι ώστε να εξασφαλίσει ελάχιστο ρίσκο. Για τους πλοιοκτήτες που συνεργάζονται με την DYNAMARINe, το ρίσκο στις επιχειρήσεις STS είναι γνωστό και εξασφαλίζονται τα απαραίτητα και αναγκαία μέτρα ελαχιστοποίησης του ρίσκου για ατύχημα. Για τους υπόλοιπους πλοιοκτήτες δεν γνωρίζουμε τι κάνουν, ούτε γνωρίζουμε αν το ρίσκο είναι διαχειρίσιμο».
Σε 200 τοποθεσίες παγκοσμίως
Στην ουσία της υπόθεσης, ο κ. Γλύκας επισημαίνει ότι «το ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά κυρίως των παράκτιων κρατών έγκειται στο γεγονός ότι παρατηρούν τα STS που διαδραματίζονται πολύ κοντά στις ακτές τους αλλά σε διεθνή ύδατα χωρίς να πραγματοποιούνται οι προϋποθέσεις του κανονισμού του ΙΜΟ, γιατί πολύ απλά τα περισσότερα κράτη δεν έχουν οριοθετήσεις την ΑΟΖ, η οποία επεκτείνεται μέχρι τα 200 ναυτικά μίλια. Περιοχές χρήσιμες για STS είναι "κόμβοι" που ενδεχομένως συγκεντρώνουν ενδιαφέρον από πετρελαϊκές (oil majors) ή εμπορικές εταιρείες (traders). Ο Λακωνικός Κόλπος είναι μία τέτοια τοποθεσία στη Μεσόγειο, όπως επίσης η Μάλτα, το Γιβραλτάρ, το Port Side, η Λεμεσός και η Σέουτα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας υπάρχουν 200 τοποθεσίες παγκοσμίως όπου έχουν πραγματοποιηθεί ή γίνονται STS σε τακτά χρονικά διαστήματα. Υπολογίζονται περίπου σε 12.000 με 15.000 επιχειρήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο». Επίσης, προσθέτει:
«Η επιβολή πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου έχει αυξήσει τον αριθμό των STS στη Μεσόγειο, γιατί οι εξαγωγές γίνονται από τη Μαύρη Θάλασσα, μέσω του Ευξείνου Πόντου. Παρόλη την κίνηση, η αύξηση των STS σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μικρή. Το πλησιέστερο σημείο συνάντησης πλοίων είναι ο Λακωνικός Κόλπος και στη συνέχεια ακολουθεί η Μάλτα και το Port Side».
Αναφορικά με τις ανησυχίες για ατυχήματα από την αύξηση του αριθμού των STS, ο επικεφαλής της DYNAMARINe επισημαίνει: «Πιο σημαντικές είναι οι διαδικασίες που υιοθετούν τα πλοία και οι εταιρείες διαχείρισής τους, παρά η κατάσταση του πλοίου. Ένα ατύχημα πιθανότατα θα έχει σχέση με την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών για τον εξοπλισμό ή τον πιλότο πρόσδεσης των πλοίων (POAC). Στον Λακωνικό Κόλπο δραστηριοποιούνται πέντε εταιρείες παροχής εξοπλισμού, ενώ μόνο μία έχει ζητήσει τη συνδρομή ελέγχου της DYNAMARINe. Κάποιες από τις άλλες τέσσερις εταιρείες έχουν τεθεί υπό στενή επιτήρηση από την DYNAMARINe, λόγω προβλημάτων που έχουν αναφερθεί από τους πλοιοκτήτες σε παρελθοντικές επιχειρήσεις».
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")