Όπως φαίνεται παίρνοντας “διδάγματα” από την Ελλάδα αλλά αξιοποιώντας ένα ευνοϊκό πλαίσιο επιδοτήσεων, που στην Ελλάδα λόγω και κανονιστικού πλαισίου της ΕΕ, απουσιάζει, συνεχώς κερδίζει έδαφος. Τις τελευταίες εβδομάδες, η Τουρκία κάλυψε και εγχώριες ανάγκες της, που προέκυψαν λόγω της καταστροφής των υπαίθριων καλλιεργειών από τον καιρό το περασμένο καλοκαίρι.
Όπως ανέφεραν, χαρακτηριστικά, στελέχη της ελληνικής εταιρείας Intelligent Green Crops ΑΕ IGC, που έχει αναπτύξει ένα άκρως καινοτόμο θερμοκήπιο υδροπονίας σε 21 στρέμματα στο Κάστρο Βοιωτίας, με προϊόντα που φυλλωδών (μαρούλια) με την επωνυμία “Μαγικός κήπος” παρά το ότι η Ελλάδα ξεκίνησε μαζί με την γείτονο χώρα τις θεμροκηπιακές καλλιέργειες σήμερα, υστερεί σημαντικά.
“Μαζί με Τούρκους ξεκινήσαμε και τώρα είμαστε πίσω καθώς αυτοί έχουν περίπου 800 χιλ στρέμματα” ανέφερε ο Κ. Φιλιππίδης Διευθύνων Σύμβουλος της IGC σημειώνοντας ότι: “Στις αρχές του 2000 η θερμοκηπιακή καλλιέργεια ήταν 60 χιλιάδες στρέμματα. Κι αυτή τη στιγμή είναι στα ίδια επίπεδα. Η Τουρκία έχει φτάσει τα 800 χιλ και είμαι βέβαιος ότι από αυτά, έχει τα 100 χιλ στρέμματα με προηγμένες καλλιέργειες. Εμείς μέχρι το πολύ 2000 στρέμματα έχουμε τα προηγμένα θερμοκήπια.”
Να σημειωθεί, βέβαια, ότι η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις να αναπτύξει τον εν λόγω κλάδο, που δίνει μεγάλες υπεραξίες στην εθνική οικονομία και “κλειδώνει” την επισιτιστική ασφάλεια. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα διαθέτει ιδανικό κλίμα, γεωθερμικά πεδία, αναπτυσσόμενες πηγές πράσινης ενέργειας, τεχνογνωσία από τα γεωπονικά πανεπιστήμια από τη μια και αυξανόμενη ζήτηση για εξαγωγές αλλά και από την εσωτερική αγορά.
Όπως, πάντως, τόνισε ο κ. Φιλιππίδης “το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η χρηματοδότηση και η εκπαίδευση. Σημαντικό είναι να υπάρξουν τα πιλοτικά θερμοκήπια” ανέφερε και τόνισε ότι μπορούν να γίνουν “με ιδιωτική πρωτοβουλία, κοντά σε υφιστάμενες μονάδες και αλλού, όπου φορείς θα μπορούν να εξασφαλίζουν τεχνογνωσία”, λόγω των ειδικών καλλιεργητικών δεδομένων που έχει κάθε περιοχή. Με βάση τον κ. Φιλιππίδη “θα μπορούσαν με συμμετοχές με μειοψηφικό ποσοστό τοπικών φορέων και ιδιωτών να γίνουν και αποδεκτές από τοπικές κοινωνίες”, ώστε να μη συναντούν προβλήματα, όπως συνέβη σε περιπτώσεις ανά την επικράτεια. “Θα μπορούσαν να χωροθετηθούν εκ προοιμίου ωστε να αναπτυχθουν οι καλλιεργειες” τόνισε ο κ. Φιλιππίδης και ανέφερε ότι θεσμικά ζητήματα, η κατάτμηση των γαιών σε μικρές ιδιοκτησίες αλλά και η απουσία στρατηγικής από το αρμόδιο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αλλά και χρηματοδοτικών εργαλείων, είναι τα μεγάλα προβλήματα , που “φρενάρουν” την ανάπτυξη τέτοιων καλλιεργειών. “Οι Τούρκοι σου φέρνουν στην πόρτα τη γεωθερμία” αντέτεινε αναφερόμενος σε πρόσφατες ενέργειες στη γείτονα, όπου έχει γίνει πρόσκληση επενδυτών, σε περιοχή, όπου ήδη έχει αναπτυχθεί αξιοποίηση γεωθερμικού πεδίου διασφαλίζοντας την απαραίτητη φτηνή ενέργεια θερμοκήπια υψηλής τεχνολογίας. “Δεν έχουμε εμείς άραγε γεωθερμία” αναρωτήθηκε αντιπαραβάλλοντας το τι συμβαίνει σε Ελλάδα και Τουρκία.
“Πριν από ένα μήνα στην Τουρκία ανακοίνωσαν οργανωμένο χωροταξικό για γεωθερμία και κάλεσαν επιχειρήσεις να κάνουν επενδύσεις έχοντας έτοιμες τις υποδομές” προσέθεσε ο κ. Κ. Φιλίππακόπουλος εκ των ιδρυτών του “Μαγικού κήπου”. Σύμφωνα με τον κ. Φιλιππίδη, σε σχέση με μονάδες σε Β. Ευρωπη το πλεονέκτημα χώρας είναι το κλίμα. “ Στη χώρα μας πρέπει να το αξιοποιησουμε για να μπούμε σε χώρες, όπου δεν υπάρχει τέτοιας μορφής ανάπτυξη, όπως αυτές της Βαλκανικής” ανέφερε και προσέθεσε.
“Απο υφιστάμενο θερμοκήπια που είναι λίγα ουτως ή αλλως, λίγα είναι τα εξελιγμένα. Στην Κρήτη 12 -14΄τόνους δίνει το στρέμμα για ντομάτες, αλλά με νέες τεχνολογίες μπορεί να πάει στους 45 τόνους” τόνισε και υπογράμμισε ότι “θα πρέπει να υπάρχει στήριξη από ΥΠΑΑΤ από τα προγράμματά του που ήδη τρέχει.” Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει ένα ανεξήγητο πλαφόν στα 500 χιλ ανά κάθε θερμοκήπιο ανεξάρτητα έκτασης, ενώ υπήρξε για δυο χρόνια ένα “διάλειμμα” με μια ρύθμιση για δυνατότητα ενίσχυσης έως 10 εκατ. που αναιρέθηκε με το που έγινε μια συγκεκριμένη επένδυση. “Θερμοκήπια κλείνουν στο βορρά και υπάρχει για μια τάση να έρθουν στο νότο” ανέφερε ο κ. Φιλιππίδης τονίζοντας την ευκαιρία για τη χώρα. Ουσιαστικά, “φωτογράφισε”, ελλειμματικές πολιτικές από την κεντρική εξουσία εστιαζοντας στην μηδενική στήριξη του κλάδου από χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης,
Η επένδυση
Σε σχέση με την επένδυση στο “Μαγικό κήπο” στο Κάστρο, όπως ειπώθηκε, αφορά ποσό της τάξης των 10 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μια επένδυση που σχεδιάστηκε αρχικά να φτάσει 8 εκατ. Σε 6-7 χρόνια, δε, αναμένεται απόσβεση, ενώ φέτος εκτιμάται ότι θα υπάρξει λειτουργική κερδοφορία. Περίπου 2 και άνω εκατ. είναι οι πωλήσεις τώρα ενώ η ονομαστική δυνατότητα είναι τα 9,5 εκατ τεμάχια κατ΄ έτος με την παραγωγή να είναι στα 7,5 εκατ. περίπου σήμερα. Να σημειωθεί ότι σε συμβατική καλλιέργεια θα απαιτούνταν 350 στρέμματα για να παραχθεί ό,τι παράγεται στο ‘Μαγικό κήπο” με υδροπονία σε 22 στρέμματα.
Η Υδροπονία
Τη συμβολή πάντως, των υδροπονικών καλλιεργειών στην ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής έθιξε ο Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Δημήτρης Σάββας τονίζοντας πρωτίστως την αύξηση της παραγωγικότητας των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, που αφήνουν μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και οδηγούν στην αντιμετώπιση της επισιτιστικής κρίσης. «Η απόδοση των θερμοκηπιακών καλλιεργειών είναι μέχρι και δέκα φορές περισσότερη από τη συμβατική γεωργία, καθώς έχουμε παραγωγή σε 12μηνη βάση και σε ένα απόλυτα προστατευμένο περιβάλλον. Σήμερα, από τα 40 εκατ. καλλιεργήσιμα στρέμματα μόνο σε 1,8 εκατ. καλλιεργούνται οπωροκηπευτικά εκ των οποίων 60.000 είναι θερμοκήπια και μόλις 1.500 στρέμματα υδροπονίας. Η έλλειψη μονάδων υψηλής τεχνολογίας οδηγεί σε σημαντική απώλεια υπεραξίας», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σάββας. Την ανάγκη εκσυγχρονισμού του πρωτογενούς τομέα και εκπαίδευσης του γεωπονικού και τεχνικού δυναμικού της χώρας μας στις σύγχρονες τεχνολογίες της θερμοκηπιακής γεωργίας και ιδιαίτερα της υδροπονικής έθεσε ο πρόεδρος της IGC κ. Παναγιώτης Λαδακάκος τονίζοντας ότι υπάρχει μεγάλο περιθώριο ανάπτυξής τους, με στόχο τη μεγιστοποίηση του παραγόμενου εθνικού προϊόντος, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη στήριξη της Τράπεζας Πειραιώς για την υλοποίηση του επενδυτικού πλάνου της επιχείρησης. «Η ανάπτυξη της θερμοκηπιακής γεωργίας θα βελτιώσει την παραγωγικότητα και την ανθεκτικότητα της αγροτικής παραγωγής» επισήμανε το στέλεχος Αγροτικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς κ. Αθανάσιος Δεδούσης προσθέτοντας ότι «Η Τράπεζα Πειραιώς διαθέτει τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη βιώσιμων επενδυτικών σχεδίων». Το γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει το περιβαλλοντικό πλεονέκτημα ανάπτυξης θερμοκηπιακών καλλιεργειών έθεσε ο πρόεδρος του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου και Διευθύνων Σύμβουλος της BASF κ. Βασίλης Γούναρης τονίζοντας την αναγκαιότητα ύπαρξης εθνικής στρατηγικής, με στόχο την κατάκτηση των ευρωπαϊκών αγορών.