Ο Χένρι Κίσινγκερ, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ και σύμβουλος εθνικής ασφάλειας που βοήθησε στο άνοιγμα των σχέσεων με την Κίνα, στην έναρξη της ύφεσης με τη Σοβιετική Ένωση και στον τερματισμό του πολέμου της Αμερικής στο Βιετνάμ, πέθανε σε ηλικία 100 ετών.  Ο πραγματιστής πολιτικός που πιστώνεται την «αμερικανική Realpolitik» ήταν πάντα αληθινό «γεράκι» της Ουάσιγκτον — υπήρξε περίπλοκη προσωπικότητα, που γεννούσε τόσο θαυμασμό όσο και μίσος.

 

Ο ναζισμός σημάδεψε ανεξίτηλα τον νεαρό Γερμανοεβραίο Χάιντς Άλφρεντ Κίσιντζερ, που γεννήθηκε την 27η Μαΐου 1923 στη Φουρτ (Βαυαρία): στα 15 του, μετατρεπόταν σε πρόσφυγα στις ΗΠΑ μαζί με την οικογένειά του. Αφού απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα στα 20 του χρόνια, θα κατατασσόταν στον στρατό και θα υπηρετούσε στην Ευρώπη, κυρίως στη στρατιωτική αντικατασκοπεία, λόγω των άπταιστων γερμανικών του. Παρασημοφορήθηκε για τη δράση του.

Η θητεία του στην αμερικανική κυβέρνηση ήταν κατά τη δεκαετία του 1970, όταν υπηρετούσε τους Ρεπουμπλικανούς προέδρους Ρίτσαρντ Νίξον και Τζέραλντ Φορντ, σε μια εποχή που οι ανταγωνισμοί του ψυχρού πολέμου εξελίσσονταν και οι οικονομικές εντάσεις κατέστρεφαν τις εξωτερικές σχέσεις των ΗΠΑ.

Ωστόσο, η επιρροή του στις παγκόσμιες υποθέσεις και την πολιτική συνεχίστηκε και μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο, σημείωσε η Kissinger Associates, καθώς τον συμβουλεύτηκαν Αμερικανοί πρόεδροι, επικεφαλής πολιτικών κομμάτων και ξένοι ηγέτες.

Ενώ η ώθηση του Κίσινγκερ για πιο παραγωγικό διάλογο με την Κίνα και τη Σοβιετική Ένωση δημιούργησε το σκηνικό για μια λιγότερο τεταμένη φάση του ψυχρού πολέμου, του ασκήθηκε σφοδρή κριτική για την υιοθέτηση θέσεων και τη λήψη μέτρων που θεωρούσε ότι ήταν προς τα συμφέροντα των ΗΠΑ, ακόμη και αν αυτό σήμαινε υποστήριξη δικτατόρων και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο.

Πιστώθηκε την προσέγγιση με τη Μόσχα και το Πεκίνο, όμως η εικόνα του αμαυρώθηκε εξαιτίας της εμπλοκής του σε τραγικά γεγονότα, πάνω απ’ όλα στο πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1973 στη Χιλή.

Το Νόμπελ Ειρήνης

Η υπογραφή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός ήταν αυτό που επικαλέστηκε η επιτροπή όταν το απένειμε το Νόμπελ ειρήνης το 1973 — όμως ο βιετναμέζος ηγέτης Λε Ντικ Το αρνήθηκε να το παραλάβει. Η βράβευση πιθανόν θα παραμείνει η πιο αμφιλεγόμενη στην ιστορία.

Επικριτές του Χένρι Κίσιντζερ για χρόνια απαιτούσαν να δικαστεί για εγκλήματα πολέμου.

Κατήγγειλαν τον σκοτεινό, όχι σπάνια απροκάλυπτο ρόλο του σε αποφάσεις όπως οι μαζικοί βομβαρδισμοί των ΗΠΑ στην Καμπότζη, ή η αμερικανική υποστήριξη στον ινδονήσιο δικτάτορα Σουχάρτο, η εισβολή των δυνάμεων του οποίου στο Ανατολικό Τιμόρ στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 200.000 ανθρώπους το 1975.

Όμως ήταν πάνω απ’ όλα η δράση της CIA στη Λατινική Αμερική, συχνά με προσωπικές του εντολές, αυτή που αμαύρωσε περισσότερο από καθετί άλλο την εικόνα του: ειδικά το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1973 στη Χιλή, η κατάληψη της εξουσίας από τον Αουγούστο Πινοτσέτ και ο θάνατος του σοσιαλιστή προέδρου Σαλβαδόρ Αγιέντε.

Αργότερα, ήρθαν στο φως απόρρητα έγγραφα που αποκάλυπταν το περίγραμμα και το εύρος αυτού που θα γινόταν γνωστό με την ονομασία «Σχέδιο Κόνδωρ», και σκοπός του ήταν η εξάλειψη των αντιπάλων των στρατιωτικών δικτατοριών στη Λατινική Αμερική τα χρόνια του 1970 και του 1980.