O γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA) προέτρεψε τις μεγάλες δυνάμεις να ξαναρχίσουν τις συνομιλίες με το Ιράν και να μην παραβλέψουν τους κινδύνους που εγκυμονεί η αποθήκευση εμπλουτισμένου ουρανίου από την Τεχεράνη, ενώ η προσοχή όλων έχει στραφεί στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. «Χρειάζεται να αναδημιουργηθεί ένα σύστημα διαλόγου με το Ιράν», δήλωσε στους Financial Times ο Ραφαέλ Γκρόσι

«Οι άνθρωποι μπορεί να μην κοιτάζουν (τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν), αλλά το πρόβλημα υπάρχει» είπε ο Γκρόσι. Οι εντάσεις μεταξύ του Ιράν και της Δύσης έχουν αυξηθεί μετά την καταστροφική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου που προκάλεσε πόλεμο μεταξύ της μαχητικής ομάδας και του εβραϊκού κράτους. Το Ιράν υποστηρίζει τη Χαμάς και υποστηρίζει πολλές αντι-ισραηλινές, αντιδυτικές μαχητικές ομάδες σε όλη την περιοχή που έχουν βάλει στο στόχαστρο τις δυνάμεις του Ισραήλ και των ΗΠΑ από τότε που ξέσπασε η σύγκρουση.

Ο πόλεμος έχει ανατρέψει τις προσπάθειες της κυβέρνησης των ΗΠΑ να αποκλιμακώσει τις εντάσεις με την Ισλαμική Δημοκρατία καθώς προσπαθούσε να περιορίσει την πυρηνική κρίση. Τον Σεπτέμβριο, οι ΗΠΑ και το Ιράν ολοκλήρωσαν την ανταλλαγή αιχμαλώτων μετά από μήνες διαπραγματεύσεων και η Ουάσιγκτον ξεπάγωσε 6 δισεκατομμύρια δολάρια ιρανικών κεφαλαίων πετρελαίου που διακρατούνταν στη Νότια Κορέα. Παράλληλα με τη συμφωνία ανταλλαγής κρατουμένων, η Τεχεράνη και η Ουάσιγκτον συμφώνησαν σε μέτρα αποκλιμάκωσης που κάποιοι ήλπιζαν ότι θα μπορούσαν να αποτελέσουν βάση για περισσότερες συνομιλίες για τη μείωση της πυρηνικής δραστηριότητας του Ιράν. Αυτά όμως έχουν καταρρεύσει από τη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Ο Γκρόσι είπε ότι οι συνομιλίες με το Ιράν ενδέχεται να απαιτήσουν ένα νέο πλαίσιο, αντί για μια προσπάθεια αναβίωσης της συμφωνίας του 2015 - γνωστή ως Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης - που έχει καταρρεύσει από τότε που οι ΗΠΑ την εγκατέλειψαν το 2018 υπό τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

«Η προσπάθεια επαναφοράς (μιας πυρηνικής συμφωνίας) δεν θα είχε αποτέλεσμα», είπε ο Γκρόσι. «Μπορείτε ακόμα να το ονομάσετε JCPOA (Joint Comprehensive Plan of Action-Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης), αλλά θα πρέπει να είναι JCPOA 2.0 ή κάτι τέτοιο γιατί πρέπει να προσαρμοστείτε». Είπε επίσης ότι η κατάσταση γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν είναι «πολύ αβέβαιη» και προέτρεψε τα έθνη να «καθίσουν και να ξαναεμπλακούν στο ζήτημα».

Το Ιράν έχει εντείνει την πυρηνική του δραστηριότητα από το 2019 ως απάντηση στην έξοδο των ΗΠΑ από το JCPOA και την επιβολή εξοντωτικών κυρώσεων στην Ισλαμική Δημοκρατία. Εμπλουτίζει ουράνιο στο υψηλότερο επίπεδο που έχει ποτέ, αν και η Τεχεράνη αρνείται ότι θέλει πυρηνικά όπλα. Η αποθήκευση από την Τεχεράνη εμπλουτισμένου ουρανίου σχεδόν σε βαθμό όπλου συνεχιζόταν, αν και είχε επιβραδυνθεί τους τελευταίους μήνες, πρόσθεσε ο Γκρόσι. Το απόθεμα ουρανίου του Ιράν εμπλουτισμένου έως και 60%, κοντά στην ποιότητα που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων, αυξήθηκε σχεδόν κατά 7 κιλά από τα μέσα Αυγούστου έως τα τέλη Οκτωβρίου, σύμφωνα με τις τελευταίες εκθέσεις του ΔΟΑΕ (ΙΑΕΑ), όταν προηγουμένως αυξανόταν με ρυθμό 15 κιλά ή περισσότερο.

Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι το Ιράν έχει την ικανότητα να παράγει αρκετό σχάσιμο υλικό που απαιτείται για την ανάπτυξη πυρηνικού όπλου σε περίπου δύο εβδομάδες. Ο Γκρόσι είπε ότι άλλα εμπόδια στην επιδίωξη των πυρηνικών συνομιλιών με το Ιράν περιλαμβάνουν εσωτερικές περισπασμούς, δείχνοντας «την πολιτική κατάσταση σε επιμέρους χώρες» που εμπόδιζε ορισμένους να συμμετάσχουν πλήρως, χωρίς να κατονομάσει όμως σε ποιον αναφερόταν.

Στο Ιράν θα διεξαχθούν βουλευτικές εκλογές τον Μάρτιο, ενώ στις ΗΠΑ πρόκειται να διεξαχθούν προεδρικές εκλογές στα τέλη του επόμενου έτους. «Δεν ζητάμε από τους ανθρώπους να ασκήσουν πίεση στο Ιράν αλλά να συνεργαστούν μαζί μας», είπε ο Γκρόσι. «Για να πετύχει αυτό το πράγμα πρέπει να υπάρχει ένα ελάχιστο επίπεδο συναίνεσης στη διεθνή κοινότητα». . . και ότι το Ιράν πρέπει πραγματικά να συνεργαστεί μαζί μας