Τα κράτη χάνουν έσοδα δεκάδων δισ. από τη µείωση της κατανάλωσης καυσίµων

Τα µέτρα που εφαρμόζονται ποικίλλουν, από προμήθειες πώλησης έως επιβαρύνσεις για τη χρήση δρόμων με βάση τις χιλιομετρικές αποστάσεις και φόρους για τους κρατικούς σταθμούς φόρτισης.

Νέους φόρους σε ηλεκτρικά οχήµατα επιβάλλουν οι κυβερνήσεις σε ολόκληρο τον κόσµο, καθώς η στροφή από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης απειλεί να δηµιουργήσει «τρύπα» 110 δισ. δολ. στα κρατικά έσοδα, αφού θα πάψουν να καταβάλλονται οι φόροι καυσίµων. Βρετανία, Νέα Ζηλανδία, Ισραήλ και ΗΠΑ είναι µεταξύ των χωρών που επιβάλλουν φόρους ή άλλου είδους χρεώσεις στα ηλεκτρικά και στα υβριδικά αυτοκίνητα, µε σκοπό να αντλήσουν χρήµατα για να καλύψουν τις απώλειες από τους φόρους καυσίµων.

Νέους φόρους σε ηλεκτρικά οχήµατα επιβάλλουν οι διαµορφωτές πολιτικής σε ολόκληρο τον κόσµο, καθώς η στροφή από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης απειλεί να δηµιουργήσει µια «τρύπα» 110 δισ. δολ. στα κρατικά έσοδα καθώς θα πάψουν να καταβάλλονται οι φόροι καυσίµων.

Βρετανία, Νέα Ζηλανδία, Ισραήλ και ΗΠΑ είναι µεταξύ των χωρών που επιβάλλουν φόρους ή άλλου είδους χρεώσεις στα ηλεκτρικά και τα υβριδικά αυτοκίνητα, µε σκοπό να αντλήσουν χρήµατα για να καλύψουν τις απώλειες από τους φόρους καυσίµων.

Τα µέτρα ποικίλλουν, από προµήθειες πώλησης έως επιβαρύνσεις για τη χρήση δρόµων µε βάση τις χιλιοµετρικές αποστάσεις και φόρους για τους κρατικούς σταθµούς φόρτισης. Ιδιοκτήτες ηλεκτρικών αυτοκινήτων και περιβαλλοντολόγοι υποστηρίζουν ότι οι χρεώσεις αυτές θα επιβραδύνουν τη στροφή από τα παλαιού τύπου οχήµατα προς την ηλεκτροκίνηση. «Μοιάζει περισσότερο µε ποινή. ∆εν θέλω να πληρώνω έξτρα επιβάρυνση», αναφέρει ο Τζεφ Σόφνερ, οδηγός ηλεκτρικού αυτοκινήτου από το Τενεσί των ΗΠΑ, όπου οι ετήσιες χρεώσεις διπλασιάστηκαν φέτος στα 200 δολάρια.

Οι νέοι φόροι επιβάλλονται σε µια ιδιαίτερα κρίσιµη περίοδο για την υιοθέτηση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Ενώ οι παγκόσµιες πωλήσεις αναµένεται να φθάσουν σε επίπεδα-ρεκόρ φέτος, τα µειούµενα περιθώρια κέρδους και ο βραδύτερος ρυθµός αύξησης οδηγούν τις αυτοκινητοβιοµηχανίες στη συγκράτηση των σχεδίων τους για την ηλεκτροκίνηση.

Την προηγούµενη εβδοµάδα ο διευθύνων σύµβουλος της Tesla, Ελον Μασκ, έκλεισε ολόκληρο το τµήµα υπερσυµπιεστών της εταιρείας, απολύοντας εκατοντάδες εργαζοµένους στον απόηχο της µείωσης των εσόδων. «Επιπλέον, αρκετές από αυτές τις κινήσεις δεν είναι πολιτικά δηµοφιλείς. Είναι δύσκολο να αυξήσεις τους φόρους, όµως είναι αναγκαίο», αναφέρει ο Ράχελ Αλαντ, διευθυντής του American Council for an Energy-efficient Economy, think tank µε έδρα την Ουάσιγκτον.

Η αυξανόµενη παρουσία των ηλεκτρικών οχηµάτων στους δρόµους ασκεί πρόσθετη πίεση σε µια σηµαντική πηγή κρατικών εσόδων. Μέχρι το 2030 τα ηλεκτρικά οχήµατα προβλέπεται να εκτοπίσουν 6 εκατ. βαρέλια την ηµέρα από την παγκόσµια κατανάλωση πετρελαίου, σύµφωνα µε τον ∆ιεθνή Οργανισµό Ενέργειας (ΙΕΑ). Η ζήτηση το 2023 ήταν 102 εκατ. βαρέλια ηµερησίως. Τα στοιχεία του IEA δείχνουν ότι η στροφή προς την ηλεκτροκίνηση εκτόπισε έσοδα 10 δισ. δολ. από φόρους βενζίνης και ντίζελ παγκοσµίως πέρυσι, χωρίς µέτρια κέρδη από τα νέα έσοδα των φόρων ηλεκτρικής ενέργειας. Η καθαρή ζηµία προβλέπεται να αυξηθεί στα 110 δισ. δολ. έως το 2035 εάν οι χώρες επιτύχουν τους στόχους ηλεκτροκίνησης, στερώντας από τις κυβερνήσεις ζωτικής σηµασίας κεφάλαια που συχνά χρησιµοποιούνται προκειµένου να πληρώσουν για τη συντήρηση των δρόµων και τις βελτιώσεις των µεταφορών.

Η Ευρώπη, όπου οι χώρες τείνουν να επιβάλλουν υψηλότερους φόρους στη βενζίνη και στο ντίζελ σε σύγκριση µε τις ΗΠΑ και την Κίνα, αντιπροσώπευε το 60% των παγκόσµιων απωλειών εσόδων πέρυσι.

Καθώς ένας αυξανόµενος αριθµός κυβερνήσεων θέτει προθεσµίες για τη σταδιακή κατάργηση των αυτοκινήτων µε κινητήρες εσωτερικής καύσης, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αναγκάζονται να εξετάσουν τις µη δηµοφιλείς φορολογικές µεταρρυθµίσεις. Τον περασµένο µήνα η Νέα Ζηλανδία εισήγαγε για πρώτη φορά χρεώσεις χρήσης του δρόµου µε βάση την απόσταση που διανύθηκε για ηλεκτρικά και υβριδικά οχήµατα, λέγοντας ότι η πολιτική ήταν πολύ απαραίτητη προκειµένου να αυξηθούν τα έσοδα για τη συντήρηση των δρόµων καθώς µειώθηκαν οι εισπράξεις φόρων καυσίµων.

Οι φορολογικές αρχές του Ισραήλ προτείνουν ένα παρόµοιο τέλος χρήσης ταξιδιού για ηλεκτρικά οχήµατα, το οποίο πρόκειται να τεθεί σε ισχύ το 2026 για την αντιµετώπιση της συµφόρησης και του δηµοσιονοµικού ελλείµµατος, το οποίο έχει εκτοξευθεί λόγω του πολέµου µε τη Χαµάς.

Ωστόσο, πολλές κυβερνήσεις που αντιµετωπίζουν παρόµοια µείωση των εσόδων από τη φορολογία καυσίµων, όπως η Βρετανία και η Ιρλανδία, έχουν µέχρι στιγµής αρνηθεί να εισαγάγουν µη δηµοφιλείς χρεώσεις για ηλεκτρικά οχήµατα µε βάση τα χιλιόµετρα. Αντίθετα, άρχισαν να καταργούν σταδιακά ή να µειώνουν τις φορολογικές ελαφρύνσεις για τους οδηγούς ηλεκτρικών οχηµάτων για να ενισχύσουν τη συλλογή φόρων.

Ο Ντέιβιντ Μετζ, επίτιµος καθηγητής στο University College London, σηµειώνει ότι χρειάζεται ένα νέο σύστηµα τελών για τους δρόµους όχι µόνο για να αντικαταστήσει το «µεγάλο κοµµάτι» των εσόδων από τους φόρους καυσίµων που χάνονται από την αύξηση των ηλεκτρικών οχηµάτων, αλλά και για να µειώσει την κυκλοφοριακή συµφόρηση και να αποµακρύνει τα ρυπογόνα οχήµατα από τους δρόµους. Είπε ότι οι χρεώσεις κυκλοφοριακής συµφόρησης στη Στοκχόλµη και στο Λονδίνο, οι οποίες επιβάλλονται µε χρήση CCTV και τεχνολογίας αυτόµατης αναγνώρισης πινακίδων, παρείχαν ένα πιθανό µοντέλο που θα µπορούσε να επεκταθεί. Στις ΗΠΑ τουλάχιστον 38 πολιτείες έχουν ετήσια τέλη ταξινόµησης για ιδιοκτήτες ηλεκτρικών και υβριδικών αυτοκινήτων, συµπεριλαµβανοµένων ορισµένων πολιτειών οι οποίες αντίθετα προσφέρουν κίνητρα για αγορά ή χρέωση ηλεκτρικών οχηµάτων που εκτείνονται πέρα από την οµοσπονδιακή επιδότηση των 7.500 δολαρίων για επιλέξιµα οχήµατα.

Η στροφή προς την ηλεκτροκίνηση µείωσε πέρυσι κατά 10 δισ. δολ. τα έσοδα από φόρους βενζίνης και ντίζελ παγκοσµίως.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")