Αναπόφευκτα, το (σχεδόν) κλείσιμο των δυτικών αγορών έχει οδηγήσει τη Ρωσία να στραφεί προς άλλες αγορές. Εντούτοις, οι αυξανόμενες δυτικές πιέσεις έχουν σημάνει και τη δημιουργία ενός σκιώδους στόλους μεταφοράς καυσίμων, ο οποίος εκτός από το πετρέλαιο επεκτείνεται πλέον στο LNG.
Η παράτυπη μεταφορά πετρελαίου είναι μία σχετικά εύκολη διαδικασία, ειδικά για μία χώρα που διαθέτει τεχνογνωσία δεκαετιών. Το ρωσικό πετρέλαιο μεταφέρεται συνήθως από πλοίο σε πλοίο στα ανοικτά και καθώς υπάρχουν 7500 καταγεγραμμένα τάνκερ παγκοσμίως, η παρακολούθηση της πορείας κάθε σκάφους είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα. Αντιθέτως, τα υγραεριοφόρα πλοία είναι πολύ λιγότερα— λιγότερα από 10% των πετρελαιοφόρων— και άρα πολύ πιο εύκολο να παρακολουθηθούν. Παράλληλα, η μεταφορά ΥΦΑ από το ένα τάνκερ στο άλλο στην ανοιχτή θάλασσα είναι αρκετά πιο δύσκολη διαδικασία. Αυτός είναι και ένας λόγος που η Ρωσία προτιμούσε τις επαναπωλήσεις μέσω των ευρωπαϊκών λιμανιών.
Δυστυχώς για το Κρεμλίνο, οι επαναπωλήσεις LNG θα καταστούν πολύ πιο δυσχερείς από τις αρχές του 2025, καθώς οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης αρχίζουν επιτέλους να επιβάλουν ουσιώδεις περιορισμούς στο ρωσικό καύσιμο. Η νέα αυτή πραγματικότητα οδηγεί τους Ρώσους σε πειραματισμούς. Ο σκιώδης στόλος για το πετρέλαιο έχει εν πολλοίς πετύχει τους στόχους του, παρά τις συνεχείς προσπάθειες των διεθνών ναυτιλιακών αρχών να τον σταματήσουν. Εξάλλου, η ύπαρξη και η κυκλοφορία αυτών των παράτυπων και ανασφάλιστων πλοίων με το εξαιρετικά εύφλεκτο περιεχόμενο θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και των υπόλοιπων σκαφών.
Μία πρόσφατη έρευνα του Bloomberg εντόπισε σοβαρές ενδείξεις ότι η Ρωσία έχει ήδη τουλάχιστον οκτώ σκάφη που είναι ύποπτα για παράτυπες μεταφορές ΥΦΑ. Τα υγραεριοφόρα αυτά άλλαξαν πρόσφατα ιδιοκτησιακό καθεστώς, καταλήγοντας σε άγνωστες εταιρείες που εδρεύουν σε φορολογικούς παραδείσους, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ταυτόχρονα, τέσσερα από τα οκτώ σκάφη έχουν ήδη λάβει άδειες για να μεταφέρουν LNG μέσω του Αρκτικού Ωκεανού. Αξίζει να σημειωθεί πως το άνοιγμα ενός νέου εμπορικού διαδρόμου στα νερά της Αρκτικής αποτελεί ένα από τα πιο φιλόδοξα σχέδια μεταξύ Κίνας- Ρωσίας, τον επονομαζόμενο ‘Αρκτικό Δρόμο του Μεταξιού’, με άλλους ισχυρούς παίκτες, όπως τα ΗΑΕ, να διεκδικούν μερίδιο της νέας αγοράς.
Σε κάθε περίπτωση, τα υγραεριοφόρα αυτά φαίνονται να έχουν ορισμένα “συγκριτικά πλεονεκτήματα” έναντι του ανταγωνισμού: Το Asya Energy, ένα από τα πλοία που βρίσκονται στο επίκεντρο των ερευνών, ήταν το πρώτο τάνκερ που κατάφερε να περάσει την Ερυθρά Θάλασσα χωρίς να απειληθεί από τις επιθέσεις των Χούθι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024. Η ιδιαιτερότητα αυτή καθιστά σαφές πως η πραγματική προέλευση αυτών των σκαφών είναι γνωστή στους άμεσα εμπλεκόμενους.
Με τη Ρωσία να χρειάζεται περισσότερα έσοδα για να συντηρήσει τις πολεμικές της προσπάθειες στην Ουκρανία, οι πωλήσεις LNG αποτελούν προτεραιότητα για το Κρεμλίνο. Η διεθνής συγκυρία είναι ευνοϊκή για τη Ρωσία καθώς οι ταχύτατα αναπτυσσόμενες ασιατικές αγορές αναγκάζονται να ανταγωνίζονται την Ευρώπη για το ΥΦΑ που προέρχεται από άλλους μεγάλους παραγωγούς όπως οι ΗΠΑ και το Κατάρ. Εντούτοις, ο σκιώδης στόλος της Ρωσίας αποτελεί την πιο πρόσφατη υπενθύμιση της διαχρονικής αδυναμίας της Δύσης να ελέγξει το παράτυπο εμπόριο ακόμα και μέσα στην ίδια της την “αυλή”, όπως είναι η Βαλτική και Μεσόγειος.