Αυτό ανοίγει το δρόμο σε εθνικές κυβερνήσεις, όπως για παράδειγμα της Ελλάδας, να σπεύδουν να λαμβάνουν τεχνητά μέτρα αποκλιμάκωσης των τιμών στο όνομα της προστασίας των καταναλωτών, λησμονώντας ότι ο νέος κανονισμός της ΕΕ προβλέπει ότι για τη λήψη μέτρων όσον αφορά στις τιμές, θα πρέπει να έχουν προηγηθεί τρεις μήνες κρίσης.
Ο Υπουργός ΠΕΝ δήλωσε εμφατικά, κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε:«Εμείς αποφασίσαμε να αντιδράσουμε τώρα».
Οι κρίσεις που ξεσπούν στις αγορές και επιστρέφουν στον…τόπο του εγκλήματος με ολοένα και πιο μεγάλη συχνότητα, δεν αντιμετωπίζονται με τακτικές τύπου «σήμερα-αύριο» αλλά απαιτούν μια πιο “εμπροσθοβαρή” προσέγγιση που θα υπερβαίνει τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες του συστήματος και των καταναλωτών, χωρίς απαραίτητα να αδιαφορεί για αυτές. Και τούτο επειδή όπως έγινε φανερό και από την προηγούμενη περίοδο της κρίσης, όπου εφαρμόστηκαν τα ίδια και απαράλλαχτα μέτρα για να αντιμετωπιστεί, για να αποδειχτεί ότι ουδέν μονιμότερο του προσωρινού. Η αγορά χρειάζεται έλεγχο και κανόνες και ο καταναλωτής φθηνές υπηρεσίες και σταθερότητα.
Η σημερινή εικόνα της αγοράς σε αριθμούς
Πτώση 29,63% καταγράφει σήμερα η μέση τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην προημερησία αγορά του ΕΧΕ και διαμορφώνεται στα 153,95 ευρώ/MWh, παρά το γεγονός ότι ο όγκος συναλλαγών (ζήτηση) είναι αυξημένος κατά 2%, στις 494,16 GWh και ο καύσωνας παραμένει.
Παράλληλα υπήρξε μερική αποκλιμάκωση της υψηλότερης τιμής 24ώρου από τα 760 ευρώ/MWh, στα 500,00 ευρώ/MWh.
Στα μερίδια καυσίμου στο ενεργειακό μείγμα κυριάρχησαν εκ νέου ΑΠΕ και φυσικό αέριο με συμμετοχή στο 45,3% και 42,2% αντίστοιχα, ενώ ακολούθησαν τα υδροηλεκτρικά με 5,6% και οι εισαγωγές με 5,4%. Ακόμη, οι εξαγωγές έφθασαν στις 28,096 MWh και οι εισαγωγές στις 11,344 MWh.
Σημειώνουμε ότι τα τελευταία 24ωρα έχουμε ισχυρή –για τα δεδομένα της περιόδου- συμμετοχή των λιγνιτικών σταθμών στο μείγμα, που φθάνει κοντά στο 12%, γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν είναι κενό γράμμα η έκκληση παραγόντων της αγοράς, όλο το προηγούμενο διάστημα, για πιο υψηλή ηλεκτροπαραγωγή από το ορυκτό καύσιμο, που θα εξισορροπούσε την κατάσταση στην αγορά χονδρικής.
Όσον αφορά στην εικόνα των τιμών Εκκαθάρισης Αγοράς της Αγοράς Επόμενης Ημέρας στις αγορές της Κεντρικής και ΝΑ Ευρώπης, παραμένει αμετάβλητη. Στην Βουλγαρία, η ΤΕΑ φθάνει σήμερα στα 238,78 ευρώ/MWh, με ποσοστιαία άνοδο +5,2% από χθες, Τετάρτη. Σημειώνουμε ότι η τιμή είναι κατά 84,83 ευρώ υψηλότερη από την αντίστοιχη στην χώρα μας με την οποία υπάρχει σύζευξη!
Ακόμη, στην Αλβανία η μέση τιμή ανέρχεται στα 231,07 ευρώ/MWh, με ποσοστιαίο άλμα + 43,8% , στην Ουγγαρία στα 236,91 ευρώ/MWh, με άνοδο +3%, και στην Ρουμανία στα 244,74 ευρώ/MWh, με άνοδο +3,5%, γεγονός που την κατατάσσει στην πιο ακριβή αγορά στην Ευρώπη.
Οι αιτίες είναι γνωστές και έχουν αναλυθεί από το energia.gr και το ΙΕΝΕ: μεταξύ άλλων, θερμοκρασίες -ρεκόρ, μείωση των δυνατοτήτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ της Ουγγαρίας και της υπόλοιπης Ευρωπαϊκής Ένωσης, και των Σερβίας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας.
Αυτά τα φαινόμενα πυροδότησαν ένα σπιράλ ανόδου που συμπαρέσυρε τη μία αγορά στην άλλη και εξώθησε σε τιμές ρεκόρ. Πιο συγκεκριμένα, στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης, η Ουγγαρία και η Σερβία κατέγραψαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις κατά 94,10% και 54,82% αντίστοιχα κατά την εβδομάδα που έληξε στις 14 Ιουλίου, σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη, ενώ ακολούθησαν η Ρουμανία και η Κροατία, που κατέγραψαν τιμές αυξημένες κατά 48,13% και 40,92% αντίστοιχα.
Είναι ενδεικτικό της ξέφρενης πορείας των τιμών ότι το χρηματιστήριο ηλεκτρικής ενέργειας της Ουγγαρίας (Hupx) κατέγραψε την Πέμπτη 11 Ιουλίου την υψηλότερη ωριαία τιμή από τον Σεπτέμβριο του 2022, στα 940 ευρώ/MWh το δίωρο 20:00 -23:00 καθώς και την υψηλότερη μέση τιμή Επόμενης Ημέρας στην Ευρώπη (263,99 ευρώ/MWh).
Στον αντίποδα βρέθηκε η αγορά της Ελβετίας που ήταν η φθηνότερη χώρα στην Κεντρική Ευρώπη με 39,27 ευρώ/MWh, αν και με ποσοστιαίο άλμα +40,25% από το επταήμερο που έληξε στις 7 Ιουλίου.
Ο καύσωνας που ταλαιπωρεί την περιοχή, πυροδότησε και άλμα στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κατά 9,88%, που αντιστοιχεί σε 18.575,13 GW.
Επίσης, η παραγωγή από ΑΠΕ στην ΝΑ Ευρώπη την εβδομάδα που έληξε στις 14 Ιουλίου αυξήθηκε κατά +11,2% και έφτασε στις 3.653,50 GWh, ενώ η αύξηση της παραγωγής από νερά ήταν οριακή (+1,09% στις 3.275,51 GWh.)
Ακόμη, η παραγωγή θερμικής ενέργειας στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης αυξήθηκε κατά 9,72% σε σύγκριση με την εβδομάδα που έληξε στις 7 Ιουλίου και ανήλθε στις 7.847,55 GWh, χάρη στην άνοδο κατά +12,36% της παραγωγής με άνθρακα και εκείνης με φυσικό αέριο (+7,59%).
Πιο συγκεκριμένα, στην Τουρκία σημειώθηκε αύξηση της παραγωγής με καύση άνθρακα και φυσικού αερίου κατά 6,25% και 6,08% αντίστοιχα. Η Βουλγαρία είδε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα να αυξάνεται κατά 9,58% από την πρώτη εβδομάδα του μήνα, ενώ η παραγωγή με καύση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά -2,02%.
Ταυτόχρονα, η Ιταλία παρουσίασε υψηλότερη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα και φυσικό αέριο κατά 3,30% και 6,44% αντίστοιχα. Ενώ στην χώρα μας, η λιγνιτική παραγωγή εκτινάχτηκε στο +155,17% και εκείνη με φυσικό αέριο αυξήθηκε στο + 8,98%.