Οι πυρκαγιές που σχετίζονται με το φορτίο στα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της ναυτιλίας καθώς πληθαίνουν τα ατυχήματα τα τελευταία χρόνια. Το 2023, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Συστήματος Ειδοποίησης Περιστατικών Φορτίου (CINS) καταγράφηκε κατά μέσο όρο μία πυρκαγιά φορτίου εμπορευματοκιβωτίων κάθε 9 ημέρες. Πρόκειται για μια σημαντική αύξηση σε σύγκριση με το 2020, όταν ο αριθμός αυτός ήταν περίπου μία πυρκαγιά εμπορευματοκιβωτίων κάθε δύο εβδομάδες.
Βέβαια και πάλι θα υποστήριζε κάποιος ότι είναι λίγες οι περιπτώσεις πυρκαγιάς, εάν υπολογίσουμε ότι περίπου 250 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια μεταφέρονται ετησίως, πράγμα που σημαίνει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις όλα πάνε καλά και σύμφωνα με το σχέδιο. Παρ’ όλ’ αυτά, οι πυρκαγιές σε φορτία εμπορευματοκιβωτίων προκαλούν αυξανόμενη ανησυχία και ακόμη και μια μικρή πυρκαγιά ή «παρ’ ολίγον» θα πρέπει να θεωρείται σοβαρό περιστατικό, καθώς μπορεί γρήγορα να μετατραπεί σε ολοκληρωμένη κρίση, αναφέρουν αναλυτές του ασφαλιστικού οργανισμούGard.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τους πρώτους μήνες του έτους όλα έδειχναν ότι η εικόνα θα είναι ακόμη καλύτερη καθώς μέχρι τον Μάιο του 2024 δεν είχε σημειωθεί καμία μεγάλης κλίμακας ή μεγάλης σοβαρότητας πυρκαγιά. Στη συνέχεια, στις 26 Μαΐου, το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων «Northern Juvenile» έπιασε φωτιά έξω από τη Σιγκαπούρη. Στις 19 Ιουλίου το «Maersk Frankfurt» έπιασε φωτιά στα ανοικτά των δυτικών ακτών της Ινδίας, ένα ατύχημα που κόστισε τη ζωή ενός ναυτικού. Και στις 9 Αυγούστου στο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων «YM Mobility» σημειώθηκαν σοβαρές εκρήξεις και εκδηλώθηκε πυρκαγιά στο πλοίο, ενώ βρισκόταν σε αγκυροβόλιο στο Ningbo της Κίνας.
Η συχνότητα των περιστατικών πυρκαγιάς είναι υψηλή εδώ και πολύ καιρό, σημειώνει οGard. Αυτό είναι ανησυχητικό, αν αναλογιστεί κανείς τη σοβαρότητα πολλών από αυτά τα περιστατικά. Η έκταση των ζημιών εξαρτάται από παράγοντες που είναι σε μεγάλο βαθμό θέμα τύχης, όπως η θέση του εμπορευματοκιβωτίου στο πλοίο, η εγγύτητα με άλλα εμπορευματοκιβώτια και το αν η πυρκαγιά εκδηλώνεται στο λιμάνι ή στη θάλασσα.
Τα εύφλεκτα υλικά
Αναφερόμενοι οι αναλυτές τουGard στο ποια είναι τα πιο εύφλεκτα υλικά σημειώνουν το κάρβουνο, το βαμβάκι, το μαλλί, αλλά και τις μπαταρίες ιόντων λιθίου. Τα στατιστικά στοιχεία πυρκαγιών από τοCINS αποκαλύπτουν ότι οι μπαταρίες αποτελούν αυξανόμενη αιτία πυρκαγιών σε φορτία εμπορευματοκιβωτίων. Διάφοροι τύποι μπαταριών ιόντων λιθίου είναι η πιο κοινή πηγή φωτιάς. Είναι σημαντικό ότι τα ηλεκτρικά οχήματα (EVs) μεταφέρονται όλο και περισσότερο σε εμπορευματοκιβώτια, όχι μόνο σε συμβατικά φορτηγά. Επίσης με την αύξηση του εμπορίου τωνEVs αυξάνεται και μια νέα αγορά μεταχειρισμένων μπαταριών.
Οι αναλυτές τουGard αναφέρονται και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος προκειμένου να περιοριστούν οι φωτιές. Μια πρόκληση είναι οι συνθήκες συμφόρησης, ιδίως στην Ασία. Χρειάζεται πολύς χρόνος για να φτάσουν τα πλοία που βρίσκονται σε κίνδυνο στο λιμάνι, να διεξαχθούν έρευνες και να εκφορτωθεί το φορτίο. Αυτό ενδεχομένως αυξάνει τις απώλειες και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Επίσης ο τεράστιος όγκος των εμπορευματοκιβωτίων που μεταφέρονται παραμένει θεμελιώδης πρόκληση. Ο αυξανόμενος αριθμός μεγαλύτερων πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων σημαίνει επίσης ότι ο κίνδυνος είναι πιο συγκεντρωμένος, με περισσότερα φορτία και υψηλότερες αξίες σε μία καρίνα.
Τέλος, μια ακόμη πρόκληση είναι ο αυστηρός έλεγχος ώστε να αποφεύγονται οι λανθασμένες δηλώσεις των επικίνδυνων εμπορευμάτων και η ανεπαρκής ασφάλισή τους για τη μεταφορά. Οι εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων εστιάζουν σε αυτά τα ζητήματα, αλλά μάλλον υπάρχει ακόμη αρκετός δρόμος να διανυθεί.
Στην Ελλάδα, είχαμε πρόσφατα ένα σοβαρό περιστατικό εκδήλωσης πυρκαγιάς σε κοντέινερ στο λιμάνι του Πειραιά και συγκεκριμένα στις εγκαταστάσεις της ΣΕΠ ύστερα από έκρηξη μπαταρίας ηλεκτρικού ποδηλάτου, όπως έγινε γνωστό. Η φωτιά κατασβέστηκε από κλιμάκιο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και από ρυμουλκό σκάφος το οποίο πραγματοποίησε ρίψεις θαλάσσιου ύδατος. Είναι και αυτό ένα παράδειγμα προς έλεγχο για να διαπιστωθεί ότι όλα λειτούργησαν σωστά για την αντιμετώπιση του περιστατικού, ενώ αναδεικνύει και την ανάγκη ύπαρξης σύγχρονων μηχανισμών κατάσβεσης πυρκαγιών στη θάλασσα, όπως είναι τα σύγχρονα ρυμουλκά.
(από την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ")