Η ΕΕ αδειάζει τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου με τον ταχύτερο ρυθμό από την ενεργειακή κρίση πριν από τρία χρόνια, καθώς ο ψυχρότερος καιρός και η μείωση των εισαγωγών από τη θάλασσα αυξάνουν τη ζήτηση. Ο όγκος του φυσικού αερίου στους αποθηκευτικούς χώρους του μπλοκ μειώθηκε κατά περίπου 19% από τα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν λήγει η περίοδος αναπλήρωσης στις αγορές φυσικού αερίου, έως τα μέσα Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Gas Infrastructure Europe, ενός βιομηχανικού οργανισμού.

Τα δύο προηγούμενα έτη σημειώθηκε μόνο μονοψήφια πτώση κατά την ίδια περίοδο, όταν οι υψηλότερες από τις κανονικές θερμοκρασίες εξασφάλισαν ότι οι αποθήκες παρέμειναν σχετικά γεμάτες και κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου θέρμανσης και οι βιομηχανίες περιόρισαν τη ζήτηση λόγω των υψηλότερων τιμών.

«Η Ευρώπη χρειάστηκε να βασιστεί πολύ περισσότερο στις υπόγειες αποθήκες της μέχρι στιγμής αυτόν τον χειμώνα απ' ό,τι τα δύο προηγούμενα χρόνια, για να αντισταθμίσει τις χαμηλότερες εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου και να καλύψει την ισχυρότερη ζήτηση», δήλωσε η Natasha Fielding, επικεφαλής της ευρωπαϊκής υπηρεσίας τιμολόγησης φυσικού αερίου στην Argus Media, έναν οργανισμό τιμολόγησης. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει επίσης μεγαλύτερο ανταγωνισμό για εισαγωγές ΥΦΑ από τους Ασιάτες αγοραστές, οι οποίοι προσελκύονται από τις τιμές που είναι χαμηλότερες από ό,τι τα τελευταία χρόνια. Αυτό έχει οδηγήσει σε επιβράδυνση των εισαγωγών και στην ανάγκη να αξιοποιηθούν περισσότερο τα αποθηκευμένα αποθέματα.

Η τελευταία φορά που τα αποθέματα φυσικού αερίου της ηπείρου άδειασαν τόσο γρήγορα μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου ήταν το 2021, όταν η Ρωσία άρχισε να διακόπτει τις προμήθειες φυσικού αερίου από αγωγούς πριν από την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία.

 

Ο ρυθμός κατανάλωσης των αποθεμάτων φυσικού αερίου της ΕΕ. Πηγή: Financial Times.

 

Τα επίπεδα αποθήκευσης της ΕΕ βρίσκονται τώρα στο 75%, οριακά πάνω από τον μέσο όρο των προηγούμενων 10 ετών, προτού οι δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις αρχίσουν να προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από τις ρωσικές εισαγωγές. Τα επίπεδα αποθήκευσης ήταν κοντά στο 90% στα μέσα Δεκεμβρίου του περασμένου έτους. Οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου είναι περίπου 90% χαμηλότερες από τις τιμές των 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης το καλοκαίρι του 2022. Ωστόσο, το άδειασμα των εγκαταστάσεων αποθήκευσης κατά τη διάρκεια του χειμώνα θα μπορούσε να καταστήσει την αναπλήρωση δυσκολότερη και ακριβότερη το επόμενο έτος.

Οι έμποροι διαπραγματεύονται ήδη φυσικό αέριο για παράδοση το επόμενο καλοκαίρι σε υψηλότερη τιμή από ό,τι για παράδοση τον χειμώνα που ακολουθεί, ένδειξη του ολοένα και πιο απότομου κόστους αναπλήρωσης των αποθεμάτων. Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να γεμίσουν τις αποθήκες τους στο 90% της χωρητικότητάς τους έως τις αρχές Νοεμβρίου, σύμφωνα με τον υποχρεωτικό στόχο αναπλήρωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν και ορισμένες χώρες έχουν χαμηλότερους στόχους.

Σημαντικό μέρος των προμηθειών φυσικού αερίου προέρχεται πλέον με τη μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου, το οποίο έχει πολιτικοποιηθεί όλο και περισσότερο τις τελευταίες εβδομάδες. Ο εκλεγμένος Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει προειδοποιήσει την ΕΕ ότι πρέπει να δεσμευτεί να αγοράζει «μεγάλης κλίμακας» ποσότητες αμερικανικού πετρελαίου και φυσικού αερίου ή να αντιμετωπίσει δασμούς, ενώ το Κατάρ απείλησε να σταματήσει τις μεταφορές υγροποιημένου φυσικού αερίου αν τα κράτη μέλη εφαρμόσουν αυστηρά τη νέα νομοθεσία που θα επιβάλλει κυρώσεις στις εταιρείες που δεν πληρούν τα καθορισμένα κριτήρια σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, τα ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα. Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ΕΕ και το Κατάρ ο τρίτος μεγαλύτερος.

Ένας άλλος λόγος για την ταχεία απόσυρση οφείλεται στο γεγονός ότι η Ευρώπη βιώνει περίοδοι ψυχρότερου καιρού, καθώς και τη λεγόμενη Dunkelflaute - ημέρες κατά τις οποίες ούτε τα φωτοβολταϊκά, ούτε οι ανεμογεννήτριες παράγουν ενέργεια - γεγονός που αύξησε τη ζήτηση φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η ζήτηση για βιομηχανικό αέριο σε εννέα βορειοδυτικές ευρωπαϊκές χώρες φέτος «ανέκαμψε από τα χαμηλά του 2023», σημειώνοντας αύξηση 6% σε ετήσια βάση για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου, σύμφωνα με την Anne-Sophie Corbeau, παγκόσμια ερευνήτρια στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια. Ορισμένες χώρες έχουν εξαντλήσει τα αποθέματά τους ταχύτερα από άλλες. Η Ολλανδία είδε 33% πτώση των αποθηκευμένων ποσοτήτων φυσικού αερίου από την αρχή του χειμώνα, ενώ η Γαλλία είδε 28% πτώση.

Το ρωσικό φυσικό αέριο που ρέει μέσω της Ουκρανίας προς την Ευρώπη αναμένεται επίσης να σταματήσει στα τέλη του επόμενου έτους, καθώς λήγει η συμφωνία διαμετακόμισης. Η διαδρομή αυτή αντιπροσωπεύει περίπου το 5% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ. «Δεν φαίνεται να υπάρχει μεγάλη ανησυχία» γύρω από την πιθανή διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, δήλωσε ο Andreas Guth, γενικός γραμματέας της Eurogas, ενός βιομηχανικού οργανισμού. «Τούτου λεχθέντος ... κάθε οριακός όγκος [φυσικού αερίου] θα κάνει φυσικά τη διαφορά στην περίοδο πλήρωσης».