Η Έκθεση του "Σούπερ Μάριο" στο Μικροσκόπιο της Eurelectric: Τα Θετικά και τα Αρνητικά

Η Έκθεση του Σούπερ Μάριο στο Μικροσκόπιο της Eurelectric: Τα Θετικά και τα Αρνητικά
Του Αδάμ Αδαμόπουλου
Τετ, 11 Σεπτεμβρίου 2024 - 13:47

O Mάριο Ντράγκι, πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ, στην πολυαναμενόμενη έκθεσή του για το μέλλον της ανταγωνιστικότητας της Ε.Ε. πρότεινε την αναδιάρθρωση της ενεργειακής στρατηγικής της Ευρώπης, και εστίασε στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ενεργειακής αγοράς που θα ενισχύσει την ανθεκτικότητά της στο ενδεχόμενο κρίσεων που μπορούν να ξεσπάσουν στο μέλλον, αλλά και θα είναι ικανή να προσφέρει  χαμηλότερο κόστος ενέργειας για τις επιχειρήσεις. Η Eurelectric διείδε θετικά και αρνητικά σημεία στα όσα αναφέρει

η έκθεση Ντράγκι για την ενέργεια, ιδίως καθώς για πρώτη φορά διατυπώνεται σαφής έκκληση για συγχρηματόδητηση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο σε επίπεδο μεταφοράς ισχύος, όσο και σε επίπεδο διανομής, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων της Ε.Ε. για την ενέργεια και την απανθρακοποίηση.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο γενικός γραμματέας της Eurelectric, Kristian Ruby, επιχαίρει για το γεγονός ότι ο –επονομαζόμενος – «Σούπερ Μάριο» παραμένει σθεναρός υποστηρικτής της εσωτερικής αγοράς ενέργειας της Ευρώπης και της οριακής τιμολόγησής της, η οποία έχει διατηρήσει αποτελεσματικά σήματα τιμών τα οποία δίνουν προτεραιότητα στις πιο ανταγωνιστικές πηγές ενέργειας.

Η έκθεση επιβεβαιώνει ότι αυτό το σύστημα έχει μειώσει τη διακύμανση των τιμών μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. και έχει αποφέρει περίπου 34 δισ. ευρώ σε εξοικονομήσεις κόστους, ετησίως, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις.

Επίσης, πρέπει να επισημάνουμε ότι σε αντίθεση με ό,τι φημολογούταν τις προηγούμενες εβδομάδες, η έκθεση δεν υποστηρίζει τη ριζική αλλαγή των πρόσφατα συμφωνηθέντων μεταρρυθμίσεων της αγοράς.

Ωστόσο, είναι σαφές ότι οι προτάσεις Ντράγκι  θα αντιμετωπίσουν σημαντικά εμπόδια όταν θα έρθει η ώρα της εφαρμογής τους, καθώς απαιτούν ευρεία πολιτική συναίνεση και μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές, κάτι που σε αρκετά κράτη-μέλη είναι ιδιαίτερα δύσκολο να επιτευχθεί.

Πέρα όμως από τα όποια θετικά διαβλέπει η Eurelectric, δεν παύει να σημειώνει τις διαφωνίες της επί ορισμένων από τα σημεία που περιλαμβάνονται στην ίδια έκθεση.

Έτσι, εμφανίζεται αρνητική στις προτάσεις του «Σούπερ Μάριο» που αφορούν στις διμερείς συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) και στην τροποποίηση του Συστήματος Εμπορίας Ρύπων. 

«Η καλύτερη μορφή προσφοράς έκπτωσης στις τιμές του ηλεκτρισμού θα ήταν η μείωση της φορολογίας», επισημαίνει ο Σύνδεσμος των Ευρωπαίων ηλεκτροπαραγωγών. 

Ακόμη, σφόδρα επιφυλακτικοί εμφανίζονται οι Ευρωπαίοι παραγωγοί ηλεκτρισμού στο σημείο της έκθεσης Ντράγκι αναφορικά με τη μείωση του ενεργειακού κόστους των βιομηχανιών. Εκτιμούν δε ότι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας είναι περίπλοκο θέμα που δεν σχετίζεται αποκλειστικά με το κόστος της ενέργειας. 

Σύμφωνα με την Eurelectric αυτά τα σημεία της έκθεσης θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών. 

Πιο ειδικά: Προτείνεται προσωρινή μείωση των τιμών για ενεργειακά ευάλωτους. 

Αν και αυτό φαίνεται ευεργετικό στην αρχή, μπορεί να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό. Μια ρυθμιζόμενη τιμή καθαρού ηλεκτρισμού θα κατέστρεφε κάθε επενδυτικό σήμα για τους επενδυτές καθαρής ενέργειας. Η αυξημένη ζήτηση και η εμπιστοσύνη των επενδυτών είναι βασικά στοιχεία για τη διασφάλιση βιώσιμων επενδύσεων σε υποδομές και καθαρή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Επίσης, προκαλεί ανησυχία στους ηλεκτροπαραγωγούς η απαίτηση να προμηθεύουν ένα προκαθορισμένο μικρό μερίδιο της δημόσιας επιδοτούμενης παραγωγής τους μέσω PPA με «κόστος παραγωγής συν κάποια προσαύξηση» σε συγκεκριμένες βιομηχανίες που εκτίθενται στον διεθνή ανταγωνισμό». Σύμφωνα με την Eurelectric αυτό θα μείωνε τα κίνητρα για τους παραγωγούς να συνάπτουν μακροπρόθεσμες συμβάσεις και θα αποθάρρυνε τις επενδύσεις στην παραγωγή καθαρής ενέργειας. 

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Eurelectric αντιπροτείνει ότι η βέλτιστη έκπτωση στις τιμές του ηλεκτρισμού θα ήταν η μείωση της φορολογίας, καθώς όπως τονίζει, σήμερα η ηλεκτρική ενέργεια φορολογείται 1,4 φορές περισσότερο από το φυσικό αέριο. Εάν μειωθεί η φορολογία και επέλθει μια καλύτερη ισορροπία θα εξισωθούν οι όροι του ανταγωνισμού με την αγορά φυσικού αερίου και θα δοθούν κίνητρα για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ηλεκτρισμού.

Τέλος, η Eurelectric υποστηρίζει ότι θα πρέπει να αποφευχθούν τυχόν νέες καθυστερήσεις στη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων ρύπων, καθώς θα συνέχιζε να στρεβλώνει σε μεγάλο βαθμό μια εύρυθμη αγορά άνθρακα.

Η έκθεση Ντράγκι αναμένεται να έχει καθοριστική σημασία για τη δεύτερη θητεία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν,ως Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς συμβάλει να δοθούν οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές που πρέπει να διέπουν την ΕΕ. Με αυτή την έκθεση η Πρόεδρος της Κομισιόν θα έχει ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια της προκειμένου να δώσει στους νέους Επιτρόπους να αντιληφθούν ποιες θα είναι οι πραγματικές προτεραιότητές τους για αυτή τη θητεία.