τους κλάδους της οικονομίας και τις περιφέρειες της γερμανικής επικράτειας, η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει σήμερα η οικονομία αποτελεί τη μεγαλύτερη κρίση της τελευταίας 20ετίας.
Τι οδήγησε στην κρίση: H τωρινή κρίση έχει τη βάση της σε χρόνια προβλήματα και επιλογές που έγιναν πολλές δεκαετίες νωρίτερα σε καίριους τομείς της γερμανικής οικονομίας. Το πρώτο αφορά το τέλος της φθηνής ενέργειας. Oι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι την κρίση πυροδότησε η ενεργειακή κρίση, που ήρθε ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία.
Η Γερμανία επηρεάστηκε από τον πόλεμο περισσότερο απ' ό,τι οι άλλες χώρες της Ε.Ε., δεδομένου ότι για περισσότερα από 25 χρόνια εξαρτιόταν απόλυτα από τις εισαγωγές του, φθηνού, ρωσικού φυσικού αερίου. Το υψηλό ενεργειακό κόστος και η απουσία κρατικής αρωγής, οδήγησαν σε μεγάλη απώλεια της ανταγωνιστικότητας την "καρδιά" της γερμανικής οικονομίας: τη βιομηχανία. Τούτο διότι το κόστος παραγωγής των προϊόντων είναι και θα παραμείνει υψηλό, μέχρις ότου η χώρα καταφέρει να εξασφαλίσει φθηνότερη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και από την ανάπτυξη της τεχνολογίας του υδρογόνου στη βιομηχανία.
Τρανή απόδειξη γι' αυτό αποτελεί η γνωστή πια περίπτωση της Volkswagen, η οποία ανακοίνωσε πρόσφατα 15.000 απολύσεις και περιορισμό των εργασιών της στη Γερμανία. Η επέλαση της Κίνας στον χώρο των ηλεκτρικών και υβριδικών αυτοκινήτων, σε συνδυασμό με την ακριβή χρηματοδότηση από τις τράπεζες οδήγησε στην απόφαση συρρίκνωσης των εργασιών.
Το σοκ είναι τόσο μεγάλο, που κάποιοι φοβούνται ακόμη και την "εξαφάνιση" της πόλης του Βόλφσμπουργκ, όπου έχει την έδρα του ο κολοσσός της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας που απασχολεί εντός της χώρας 120.000 άτομα». (εδώ: https://www.capital.gr/diethni/3876627/i-germania-klonizetai-kai-i-europi-tromazei/).
Ας παρατεθούν ορισμένα σχόλια.
Καταρχάς, μεταξύ 15 Νοεμβρίου-15 Δεκεμβρίου 2024 θα διεξαχθούν στην Ελλάδα οι εκλογές στα κατά τόπους Εμπορικά-Βιομηχανικά Επιμελητήρια. Ας λάβουν υπόψιν τους οι Έλληνες εκλογείς έμποροι-επιχειρηματίες το αποτέλεσμα της έρευνας του αντίστοιχου Γερμανικού Εμπορικού-Βιομηχανικού Επιμελητήριου: Τα 27 χιλιάδες ερωτηματολόγια αποτελούν ένα αρκετά μεγάλο στατιστικό δείγμα ώστε να αντιληφθούν τι περίπου έρχεται. Στο βάθος της σκέψης τους ας είναι το γεγονός πως η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού πρέπει να σταματήσει. Η Ελλάδα υποφέρει εδώ και δεκαετίες από την Ολλανδική ασθένεια του τουρισμού.
Ενώ φαίνεται πως οι Γερμανοί επιχειρηματίες αντιλαμβάνονται ως πρωταρχική πηγή για την οικονομική στασιμότητα την ενεργειακή ακρίβεια, καταλήγουν σε εντελώς λάθος συμπέρασμα για τη γενεσιουργό αιτία (causal factor) της ενεργειακής ακρίβειας-κρίσης. Πιο συγκεκριμένα αναφέρεται πως "οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι την κρίση πυροδότησε η ενεργειακή κρίση, που ήρθε ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία". Αυτό είναι ένα τραγικά λάθος συμπέρασμα. Αν επρόκειτο για την περίπτωση ενός ασθενούς, τότε η ιατρική διάγνωση θα οδηγούσε σε λάθος φαρμακευτική αγωγή και ο ασθενής θα πέθαινε. Οι Γερμανοί από τη δεκαετία του 90' σπατάλησαν δισεκατομμύρια μάρκα και ευρώ στην αμφισβητούμενη πράσινη μετάβαση. Το έπραξαν δε τούτο, αγνοώντας παντελώς πως οι ΑΠΕ εξαρτώνται 100% σε όλη την αλυσίδα αξία τους από την Κίνα upstream και downstream. Τα σημάδια για την αποτυχία του σχεδιασμού τους ήταν ξεκάθαρα, παρά ταύτα οι Γερμανοί επέλεξαν να τα αγνοήσουν. Αυτό είναι πρωτοφανές για την αξιοσημείωτη μεθοδολογία την οποία ακολουθούν ο συνήθως εγκρατείς Γερμανοί. Ας παρατεθεί ημερολογιακά μία καταγραφή γεγονότων:
Τον Νοέμβριο του 2009 ξεκινούν στη Γερμάνια οι πρώτες ανησυχίες των Γερμανών βιομηχάνων για την έλλειψη σπάνιων γαιών (εδώ: https://www.spiegel.de/international/business/rare-earths-high-tech-companies-face-shortages-as-china-hoards-metals-a-658977.html).
Τον Οκτώβριο του 2011 η κ. Μέρκελ πραγματοποίησε επίσκεψη στη Μογγολία (πρώτη φορά στην Ιστορία Γερμανός/ίδα καγκελάριος επισκέφθηκε τη Μογγολία). Ο λόγος της επίσκεψης; Οι σπάνιες γαίες της Μογγολίας. (εδώ: https://www.spiegel.de/international/world/the-world-from-berlin-germany-playing-catch-up-in-scramble-for-resources-a-791843.html)
Τον Αύγουστο του 2012 η κ. Μέρκελ επισκέφθηκε την Κίνα. Ο λόγος και πάλι ήταν οι σπάνιες γαίες (εδώ: https://www.reuters.com/article/us-china-germany-idUSBRE87U1DE20120831/)
Η Γερμάνια είχε την ευκαιρία όλα αυτά τα χρόνια να αντιληφθεί πως η πράσινη μετάβαση στην οποία επένδυε δισεκατομμύρια μάρκα/ευρώ δεν θα τραβήξει επειδή εξαρτάται από τις διαθέσεις της Κίνας. Κι όμως! Η εμμονή στη συγκεκριμένη λανθασμένη στρατηγική συνεχίσθηκε για ακόμη 10 χρόνια:
Τον Οκτώβριο του 2022 ο Γερμανός Καγκελάριος Σολτς συναντήθηκε στο Βερολίνο με τον αντίστοιχο Μογγόλο Πρωθυπουργό. Θέμα της συνάντησης…οι σπάνιες γαίες (εδώ: https://amp-dw-com.cdn.ampproject.org/v/s/amp.dw.com/en/germanys-scholz-calls-mongolia-an-important-strategic-partner-as-he-hosts-pm/a-63449718?amp_gsa=1&_js_v=a9&usqp=mq331AQIUAKwASCAAgM%3D#amp_tf=%CE%91%CF%80%CF%8C%20%251%24s&aoh=17263053706639&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&share=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Fen%2Fgermanys-scholz-calls-mongolia-an-important-strategic-partner-as-he-hosts-pm%2Fa-63449718)
Τον Φεβρουάριο του 2024 ο Γερμανός Πρόεδρος επισκέπτεται τη Μογγολία με θέμα πάλι τις σπάνιες γαίες. (εδώ: https://www.reuters.com/world/germany-mongolia-enter-into-strategic-partnership-2024-02-07/). Το κερασάκι στην τούρτα; Τον Νοέμβριο του 2023 ο Γάλλος Πρόεδρος επισκέφθηκε το Καζακστάν αναζητώντας σπάνιες γαίες (εδώ: https://www.france24.com/en/tv-shows/business-daily/20231101-emmanuel-macron-in-central-asia-in-search-of-rare-earths-and-nuclear-deals). Κατά τα άλλα ο κ. Ντράγκι στην έκθεσή του προκρίνει τη χάραξη κοινής στρατηγικής-πολιτικής στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής «ενότητας». Ποια «ενότητα»; Από ότι φαίνεται, από το 2011 η κ. Μέρκελ κατέδειξε πως σε αυτά τα θέματα η κάθε Ευρωπαϊκή χώρα βαδίζει μόνη της προσπαθώντας να εξασφαλίσει τα πολυπόθητα κρίσιμα ορυκτά. Σκεφθείτε το ανάλογο ποιο θα ήταν εάν επρόκειτο για τις ΗΠΑ: θα ήταν ωσάν ο Κυβερνήτης της “Χ” Αμερικανικής Πολιτείας πραγματοποιούσε διπλωματικά ταξίδια, παρεκκλίνοντας της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, σε διάφορες χώρες και να υπέγραφε εμπορικές-διπλωματικές συμφωνίες με Αρχηγούς ξένων Κυβερνήσεων! Το περίφημο «unity» στην Ευρώπη μας χαιρέτησε εδώ και δεκαετίες…Ο καθείς μόνος του…
Το ατύχημα της Φουκουσίμα οδήγησε τους Γερμανούς πολιτικούς σε απώλεια της ψυχραιμίας τους και φοβούμενοι το πολιτικό κόστος εκ των Πρασίνων έκλεισαν τα πυρηνικά τους εργοστάσια. Για να φτάσουμε σήμερα, οι Πράσινοι της Γερμανίας να κινδυνεύουν με πολιτική εξαύλωση λόγω της καταστροφικής για την οικονομία ατζέντας τους. Κάπου εκεί απωλέσθη από τα ΜΜΕ και το κίνημα της Γκρέτα καθώς όπως φαίνεται ολοκλήρωσε τον σκοπό της δημιουργίας του που ίσως ήταν η στήριξη της «πρασινοποίησης» της πυρηνικής ενέργειας. Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα…Ταυτόχρονα, οι Γερμανοί έκλεισαν τα λιγνιτικά τους εργοστάσια και πολέμησαν ταυτόχρονα, μέχρι και σήμερα ακόμη(!), την αξιοποίηση των Ελληνικών υδρογονανθράκων! Η ενεργειακή ακρίβεια και κρίση λοιπόν ήταν αναπόφευκτη και επουδενί δεν σχετιζόταν με την επαίσχυντη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αυτό είχε καταδειχθεί τον Δεκέμβριο του 2021, δύο μήνες ΠΡΙΝ τη Ρωσική εισβολή, όταν διαπιστώθηκε πως βρισκόμασταν ΗΔΗ εν όψει ραγδαίας αύξησης της τιμής των λιπασμάτων (άρα και των τροφίμων) εξαιτίας της ενεργειακής ακρίβειας και του πολέμου που δεχόταν η αξιοποίηση των υδρογονανθράκων (εδώ: https://www.energia.gr/article/183989/pagkosmies-times-lipasmaton-tha-zhsoyme-ena-neo-2008). Το ορθότερο θα ήταν λοιπόν εάν οι Γερμανοί αναλυτές υποστήριζαν πως η ρωσική εισβολή λειτούργησε ως επιταχυντής-ενισχυτής («booster») της ενεργειακής κρίσης η οποία ωστόσο προϋπήρχε, σιγόβραζε και σίγουρα ΔΕΝ ήρθε ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία. Η επιχειρηματολογία περί «ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία» χρησιμοποιείται από τους πολιτικούς σε ΕΕ και Ελλάδα ως προκάλυψη των δικών τους παντελώς λανθασμένων πράσινων αποφάσεων. Δυστυχώς, εάν οι Γερμανοί αναλυτές καταλήγουν στο συμπέρασμα πως «το κόστος παραγωγής των προϊόντων είναι και θα παραμείνει υψηλό, μέχρις ότου η χώρα καταφέρει να εξασφαλίσει φθηνότερη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές» τότε πολύ φοβούμαι πως η κατάσταση στη Γερμανία θα καταστεί πολύ χειρότερη!
Ο σχολιασμός θα κλείσει με το παράδειγμα της Γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Κατ’αρχάς, εξ όσων ενθυμούμαι, η VW σκέφτεται να απολύσει 30 χιλιάδες εργαζόμενους και όχι 15 χιλιάδες όπως αναφέρεται πιο πάνω (εδώ: https://www.energia.gr/article/222853/volkswagen-tha-kanei-30000-apolyseis). Δυστυχώς όμως, δεν είναι μόνο η VW η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα εξαιτίας της, παντελώς βεβιασμένης και χωρίς την προηγούμενη εξασφάλιση κρίσιμων πρώτων υλών, στροφής προς την ηλεκτροκίνηση. Είναι και άλλες Δυτικές αυτοκινητοβιομηχανίες (π.χ. πρόσφατα η Stellantis). Ο γράφων επιμένει στην προ δύο ετών εκτίμηση κινδύνου: οι δυτικές αυτοκινητοβιομηχανίες κινδυνεύουν είτε με πτωχεύσεις, είτε με κρατικοποιήσεις είτε με εξαγορές από την Κίνα (εδώ: https://www.energia.gr/article/195276/eyropaikh-aytokinhtoviomhhania-erhontai-ptoheyseis-h-kratikopoihseis-h-kinezikes-exagores). Χρόνος και τρόπος υπάρχει για διόρθωση. Πολιτική βούληση δεν υπάρχει…